60 yıl önce bugün, 21 Şubat 1965’te ABD'de siyah özgürlük hareketinin önde gelen simalarından Malcolm X, failleri bugüne kadar tartışmalı kalan bir suikasta uğrayarak hayatını kaybetti. Toplumun en alt kesimlerinden gelip toplumsal ve düşünsel olarak çok çalkantılı bir hayatın içinde kendi yolunu açmaya çalışan Malcolm X, ölümünden sonra kurulan Kara Panterler’e esin kaynağı olduğu gibi bugün Black Lives Matter hareketinin dayanaklarından biri olarak etkisini sürdürüyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Malcolm Little’ın gençliği</h2>Malcolm Little, 19 Mayıs 1925’te Nebraska’da siyah kitleleri Afrika’ya dönmeye çağıran bir akıma yakınlık duyan Baptist rahibi bir babanın yedinci çocuğu olarak doğdu. Henüz altı yaşındayken babası, Ku Klux Klan'a yakın beyaz üstünlükçü bir örgüt tarafından tramvayın altına itilerek korkunç bir şekilde öldürüldü. Kocasının ani ölümünden çok etkilenen annesi, birkaç yıl sonra sinir krizi geçirerek akıl hastanesine kaldırıldı. Sekiz çocuğu ayrılarak farklı koruyucu ailelere ve yetimhanelere gönderildi.Malcolm, liseden ayrılıp ayakkabı boyama, tabak yıkama vb. gibi vasıfsız işlerde çalıştı, ardından Harlem'e taşındı ve burada önce küçük suçlara karıştı. Ardından 1942'den 1946'ya kadar çok sayıda uyuşturucu, fuhuş, yasa dışı bahis operasyonunun merkezinde yer aldı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Malcolm’un 'X' olarak doğuşu</h2>1952’ye kadar hapishanede gece-gündüz tarih, felsefe, edebiyat alanlarında kitaplar okuyan Malcolm, “İslam Milleti”ne geçmiş olan kardeşlerinin "beyaz şeytan", Afrika-Amerikan tarihi ve İslam hakkındaki konuşmalarıyla aynı yola koyuldu. Onun yolculuğu, cihatçıların veya Kemi Seba'nın yolculuğuna benzer bir radikalleşme yolculuğunun tüm özelliklerini taşıyordu çünkü bu hem siyasi hem de dinî bir radikalleşmeydi.Kölelikten miras kalan soyadını terk edip yerine, Afrikalı atalarının isminin bilinmeyen karakterini gösteren X'i koydu. “İslam Milleti”ne katıldıktan sonra cemaatin kurucusunun ardından en önemli sima hâline geldi ve hatta ileriki yıllarda hocası Elijah Muhammed'i geride bıraktı. Sivil haklar hareketinin radikal bir sesi olarak öncü bir isim hâline geldi.&nbsp;“İslam Milleti”,&nbsp;siyah milliyetçiliğini ve ırk ayrımcılığını savunuyordu. Üyeleri Mekke’ye doğru değil kendi merkezleri Chicago’ya doğru namaz kılıyor, şahadet getirmiyor ve İslam'ın beş şartını uygulamıyorlardı. Bin kişilik örgüt, Malcolm X’in katılımını takip eden yılda dört-beş katına çıkmış; 60'lı yılların başlarında ise üye sayısı 50-75 bine ulaşmıştı.&nbsp;Elijah Muhammed, üyeler üzerindeki otoritesini onları dış dünyaya kapayarak sağlarken Malcolm X ise örgütün büyümesinin tek yolunun siyah toplumun gündelik mücadelelerine katılmakla mümkün olabileceğini söylüyordu. Bu da Müslüman olmayan siyah Amerikalıların sorunlarını da ele almayı gerektiriyordu ki örgütün kuruluş amacına ters bir husustu bu. Öte yandan Muhammed’in kapitalist ekonomiye uygun, siyahlara ait bir strateji (çamaşırhane, restoran, kuru temizleme, fırın, berber gibi ticari işletmeleri vardı) geliştirme hedefi ile Malcolm X’in stratejisi de uyuşmuyordu.&nbsp;60'lı yılların başlarında hocasının özel hayatının “Millet”e tavsiye ettikleriyle pek uyuşmadığını gören Malcolm X, iyiden iyiye hayal kırıklığına uğramıştı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bir başka doğuş: Hacı Mâlik eş-Şahbaz</h2>Böylece Malcolm X, Sünni İslam'a daha yakın bir tavır takındı; sosyalizm ve babasının da yakın olduğu Pan-Afrikanizm'in öne çıktığı daha enternasyonalist bir yaklaşım benimsedi. 1964’te Hac ibadetini yerine getirdi ve Hacı Mâlik eş-Şahbaz ismini aldı (daha önce de Şahbaz mahlasını kullanmıştı).&nbsp;Bu vesileyle Pan-Afrikanizm'in öncülerinden Kwame Nkrumah’la Gana’da görüştü. 19 haftalık bu Afrika seyahati&nbsp;ABD’deki siyahların mücadelesinin Üçüncü Dünya'nın ezilen halklarının kurtuluş mücadelesiyle birlikte ele alınması gerektiği kanısını güçlendirdi. 1964 Martı'nda Organization of Afro-American Unity (OAAU) adıyla laik bir örgütlenmeye girişti. İslam Milleti’nin İslam dünyasının dışında olduğunu ve gerçek mücadelelerde mevcut <a name="_GoBack" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;"></a>olmadığını belirtti.Malcolm X’in geçirdiği evrimin en belirgin örneklerinden biri Aralık 1963’te Birleşmiş Milletler’e konuşma yapmaya gelecek olan Ernesto Che Guevara’yı OAAU toplantısında konuşmaya davet etmesiydi. Che Guevara, bunu Amerikan iç siyasetine müdahale olacağı için kabul etmediyse de Birleşmiş Milletler'deki yeni sömürgeciliğe karşı sert konuşmasında ele aldığı konular Malcolm X’in sözü edilen OAAU toplantısındaki konuşmasının ana temalarını oluşturdu.&nbsp;Kürsüye çıkan Malcolm X “Bizler devrimci bir dünyada ve devrimci bir çağda yaşıyoruz” diye söze başladı. Bu sözler, elbette yalnız İslam Milleti için değil ileriki yıllarda suikasta dahil olduğu kesinleşen FBI için de alarm zillerini çalıyordu. Malcolm X, İslam Milleti’nin savunduklarından, genel olarak siyahların sivil haklar mücadelesine ve oradan da insan haklarına radikal bir geçiş yapmıştı. Artık onun için ırkçılık, bütün insanlığın sorunuydu.&nbsp;Afrika ve Ortadoğu seyahatinden dönüşünde İslam Milleti ile zaten zayıflamış olan ilişkileri tamamen koptu. Ardından önce 14 Şubat’ta evi kundaklandı, sonra da 21 Şubat'ta New York'ta katıldığı bir toplantıda üç kişi tarafından 21 yerinden yaralanarak hayatını kaybetti.Suikastın ardından İslam Milleti’ne üye üç kişi mahkum olduysa da yıllar sonra yapılan araştırmaların da gösterdiği üzere bunlardan ikisi masumdu. FBI ve New York Polis Teşkilatı'nın meseleden haberdar olduğu, ancak muhbirleri ve gizli polisleri kayırmak için ellerinden geleni yaptıkları da sonradan anlaşıldı.

Spektrum

60 yıl önce bugün, 21 Şubat 1965’te ABD'de siyah özgürlük hareketinin önde gelen simalarından Malcolm X, failleri bugüne kadar tartışmalı kalan bir suikasta uğrayarak hayatını kaybetti. Toplumun en alt kesimlerinden gelip çalkantılı bir hayatın içinde kendi yolunu açmaya çalışan Malcolm X, ölümünden sonra kurulan Kara Panterler’e esin kaynağı olduğu gibi bugün Black Lives Matter hareketinin dayanaklarından biri olarak etkisini sürdürüyor.

60. yılında Malcolm X suikastı ve perde arkası

Hoodie olarak bilinen kapüşonlu giyim tarzı, Amerikan giyimimin ana elemanlarından biri olarak ortaya çıksa da derin bir geçmişe sahip. Bugün tüm dünyada kullanılan, birçok farklı stilde üretimi yapılmış ve geniş bir kesime hitap eden bir giyim elemanı kendisi. Ana hatlarıyla kapüşonlu, önü fermuarlı ya da fermuarsız şekilde üretilen bu tarz; spor, casual giyimin yanında plazalarda günlük giyimde ve hatta gece kıyafetlerinde yeni dokunuşlarla yerini almaya çoktan başladı.Kapüşon, Amerikan giyim markası olan Champion’un işçileri ve antrenmandan önce veya sonra sporcuları sıcak tutmak için tasarladığı bir tarzdı. Bu tanım, 1930’larda modern kapüşonun üretimi olarak aktarılıyor. Fakat kapüşonlu giyim tarzı Ortaçağ Avrupa’sına kadar dayanıyor. Rahipler başta olmak üzere birçok kişi bu dönemde kapüşonlu pelerinler ve tunikler giyiyordu.Günümüzde modern tarz ve kesimiyle kapüşonlu sweatshirt olarak da düşünülebilecek olan bu stil, 1950 ve 1960’larda yine Amerika başta olmak üzere üniversite öğrencileri arasında popüler olmaya başladı.70’ler ve 80’ler ile birlikte kapüşonlu sweatshirt’ler New York’ta Hip-hop toplulukları, grafiti sanatçıları ve breakdansçıların yaygın giymeye başladığı bir tarz oldu. 90’larda Wu Tang Clan gibi rapçiler hoodie’yi özgünlük ve direnişi işaret etmek için giymeye başladılar. Bu kullanımlar bir süre sonra ne yazık ki hoodie için olumsuz bir bakış doğurdu.Çünkü hoodie aynı zamanda korkuyu da andırmaya başlamıştı. Çünkü kukuletalı bir tarz aynı zamanda Ku Klux Klan gibi ölüm ve ırkçılıkla bağlantılı grupları da hatırlatıyordu. Ve ne yazık ki 2012 yılında George Zimmerman, Trayvon Martin isimli bir genci karanlık kapüşonlu görüntüsü sebebiyle tehdit oluşturduğunu düşünerek öldürdüğünü söyleyecekti. Olay sonrası Martin’in milyonlarca destekçisi yürüyüşler düzenleyerek bu damgalanmayı ırk temelli, adaletsizlik ve şiddete karşı politik bir ifadeye dönüştürdü.<a fr-original-style="" href="https://www.imdb.com/title/tt6719962/?ref_=ttmi_tt" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://images.aposto.com/2022/0/6/1641045942338.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.73" width="550" alt="Rest in Power: The Trayvon Martin Story" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a>Geçmişte çok çeşitli şekillerde kullanılan, birbirinden farklı ifadelerle çeşitli süreçlerden geçip günümüze ulaşan hoodie’ler bugünün vazgeçilmez parçası. Son dönemde, kapüşonlu sweatshirt’ler kendini spor giyim tarzı, casual giyim tarzı ya da urban giyim tarzıyla ifade eden herkesin dolabında var. Bunun yanında özgün bir stil yakalamak ya da en basit kullanımıyla yağmurdan korunmak isteyen neredeyse herkesin dolabında en az bir tane olan hoodie, modanın ve sokağın önemli ürünlerinden.Geçtiğimiz hafta da moda elemanlarının, ikonik tarzların nereden geldiğine baktığımız bir metinle veda etmiştim. Okumadıysan <a fr-original-style="" href="https://apos.to/i/vazgecmeden-paylasmak" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> erişebilirsin.Kaynak:&nbsp;Coursera, Fashion As Design course content ‘Militarzy and political heroes’Tekrar görüşmek dileğiyle, hoşça kal!

Page

Adaletsizlik ve şiddete karşı politik bir ifade!

Hoodie’nin doğuşu…

• 26. kez düzenlenen Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Konferansı (COP26) İskoçya’nın Glasgow kentinde başladı. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, küresel sera gazı emisyonunun yüzde 80'inden sorumlu olan G-20&nbsp;ülkelerinin özel bir sorumluluk taşıdığını vurgularken; gelişmiş ülkelere, iklim kriziyle mücadelede başı çekmelerine yönelik çağrıda <a fr-original-style="" href="https://tr.euronews.com/2021/11/01/bm-genel-sekreteri-nden-cop26-iklim-zirvesi-nde-liderlere-kendi-mezar-m-z-kaz-yoruz-uyar-s" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bulundu</a>.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir adım geriden:&nbsp;Cumhurbaşkanı Erdoğan&nbsp;Glasgow'da başlayan zirveye güvenlik eksikliği nedeniyle katılmayacağını açıkladı.</li></ul>• Sudan Egemenlik Konseyi&nbsp;Başkanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, ülkede olağanüstü hâl ilan ederek geçiş hükümetini feshetti. Geçiş hükümetinin başbakanı Abdullah Hamduk&nbsp;ve bakanların gözaltına alındığı bildirilirken, darbenin ardından halk sokağa döküldü. Devam eden çatışmalarda en az 11 kişi&nbsp;öldü, yüzlerce kişi <a fr-original-style="" href="https://halktv.com.tr/dunya/sudanda-darbe-karsiti-protestolarda-olenlerin-sayisi-11e-yukseldi-651074h" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yaralandı</a>.• Uluslararası Af Örgütü, Çin'de yürürlüğe giren ulusal güvenlik yasasının hak odaklı grupların özgürce çalışmasını imkansız hâle getireceğini; Hong Kong'ta yer alan ofislerini yılsonuna dek <a fr-original-style="" href="https://tr.euronews.com/2021/10/25/uluslararas-af-orgutu-cin-in-bask-lar-nedeniyle-hong-kong-burosunu-kapatma-karar-ald" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kapatacaklarını</a> ilan etti.• Beyaz üstünlükçü bir grup olan Ku Klux Klan (KKK) üyeleri gibi giyinmiş bir grup kişi, Ukrayna'nın başkenti Kiev'de yürüyüş düzenledi. Ancak Cadılar Bayramı'na denk gelmesi üzerine olayın şaka mı yoksa gerçek bir nefret eylemi mi olduğu <a fr-original-style="" href="https://haber.sol.org.tr/haber/kievin-ortasinda-ku-klux-klan-yuruyusu-317335" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">netleştirilemedi</a>.• Brezilya Senatosu'nda yer alan Parlamento Araştırma Komisyonu, Devlet Başkanı Jair Bolsonaro'nun koronavirüs salgınıyla mücadelede insanlığa karşı suçlar da dahil olmak üzere dokuz ayrı suç&nbsp;işlemek ile itham edildiği soruşturma raporunu onayladı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir adım geriden:&nbsp;Bolsonaro'ya böylece görevden el çektirilir mi bilinmez ancak ülkenin kaderi muhtemelen gelecek yıldaki seçimler ile belirlenecek. COVID-19 salgını yüzünden 606 binden&nbsp;fazla kişinin öldüğü ülkede, mevcut başkanın halefini nelerin beklediğini bültenin geçmiş sayılarında ele aldığımız <a fr-original-style="" href="https://apos.to/s/60cf1030992c810006a97c4c" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Brezilya ve yolsuzluk</a> başlıklı yazıda bulabilirsiniz.</li></ul>• G-20 Liderler Zirvesi'nde Google, Amazon, Microsoft ve Meta (eski adıyla Facebook) gibi çok uluslu şirketlerin faaliyette bulundukları ülkelerde 2023'ten itibaren en az yüzde 15&nbsp;oranında vergilendirilmesine yönelik anlaşma 136 ülkenin kabul etmesi üzerine onaylandı. Anlaşma ile şirketlerin cazip vergi oranları sunan İrlanda&nbsp;ve Macaristan&nbsp;gibi ülkelere taşıması ile vergiden sakınmalarının önüne geçilmesi <a fr-original-style="" href="https://www.aa.com.tr/tr/dunya/g20-liderleri-kuresel-asgari-kurumlar-vergisi-anlasmasini-onayladi/2407488" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">hedefleniyor</a>.• ABD'de Citigroup, ırk ayrımcılığına yönelik derinlemesine denetimler görmeyi kabul eden ilk banka oldu. Resmi internet sitesinde yapılan açıklama doğrultusunda; beyaz bir ailenin ortalama servetinin siyahi bir aileninkinden yaklaşık on kat&nbsp;daha yüksek olduğu ülkede kalıcı hale gelmiş bu açığın kapatılmasına yardımcı olacak girişimlere bankanın 1 milyar dolarlık fon&nbsp;ayıracağı ifade <a fr-original-style="" href="https://www.bloomberg.com/news/articles/2021-10-22/citi-becomes-first-wall-street-bank-to-agree-to-racial-audit" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">edildi</a>.

<blockquote fr-original-style="" style="margin: 0px 0px 1em; border-left-width: 2px; border-left-style: solid; border-left-color: rgb(94, 53, 177); padding-left: 5px; color: rgb(94, 53, 177); box-sizing: border-box;">O zamana kadar sadece evlerinin arka tarafında oynayan küçük çocuğu bir gün annesi karşısına aldı ve artık dilediği yerde oyununu oynamasını söyledi: “Birileri gelip de sana bir şeyler söylerse buna aldırış etme. Bunun seninle bir ilgisi yok. Tamamen onlarla ilgili…”</blockquote><a fr-original-style="" href="https://twitter.com/bariskmaz" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">BARIŞ KORKMAZ</a>Bill Russell hayatı boyunca hayranlarının imza isteklerini geri çevirdi. Çocuklara bile bu konuda hoşgörüyle yaklaşmadı. “Kendi çocuklarım dışındaki çocuklara iyi bir örnek olmanın benim üzerime vazife olmadığını düşünüyorum” diyordu. Kendi ailesi onun yol göstericisi olmuştu ve onun için doğru olan da buydu.&nbsp;Annesi dışında Bill’in babası ve büyükbabası da sıra dışı kişilerdi. Büyükbabası bir keresinde Ku Klux Klan üyelerine tek başına kafa tutmuştu. Kendisine kereste satmayı reddeden bir beyazı da tüfeğiyle tehdit etmişti. Babası da zamanında kendisine hakaret eden benzin istasyonu çalışanı bir beyazı kovalamıştı. Bu üçlünün elinde yetişen Bill’in de sınırları zorlaması kaçınılmazdı. Ancak bu üçlü içinde en özel yere sahip olan annesini 1946’da kaybetti. Bill bu ölüm üzerine çok sarsıldı ve kendini Oakland Kütüphanesi’ne kapattı. Daha sonra “Sahip olduğum en değerli şey Oakland Kütüphanesi’nden aldığım kütüphane kartıydı” sözleriyle kütüphanede geçen zamanını anacaktı. Bill orada sanat, tarih ve felsefe üzerine okumalar yaptı.&nbsp;Bir gün Amerikan tarihiyle ilgili bir kitabı okurken metinde ortaya atılan bir fikir dikkatini çekti: Özetle, siyahlar için Amerika’da köle olmanın Afrika’da özgür olmaktan daha iyi olduğu öne sürülüyordu. Bu yaklaşım Bill’in canını çok sıktı. Bir şeylerin değişmesi gerekiyordu. Ama hangi şekilde? Bir karşı duruş ortaya çıkmalıydı. Kütüphanede geçen zaman Bill’in ailesinden taşıdığı tuttuğunu koparan yanına güçlü bir aklı ve yaratıcılığı da eklemişti. Hala sonuna kadar cesurdu ancak her şeyden önce haklıydılar ve bunun makul şekilde aktarılması doğruydu.&nbsp;Kareem Abdul-Jabbar bunu şu şekilde anlatıyor: “Beni onunla ilgili en çok etkileyen şey eşitsizliğe tutkuyla yaklaşması oldu, ama kendini öfkeyle değil akılcılıkla ifade etti. Öfke kimseyi sizin tarafınıza geçmeye ikna etmez ama mantık eder. Bu benim de edinmeye çalıştığım bir yaklaşım oldu.”<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Savunma devrimi</h2>İsyan ruhu ve yaratıcılık bir kere içine işleyince bu Bill Russell’a her açıdan yansımaya başladı. Russell’dan önce basketbolda savunma esnasında oyuncunun iki ayağının da yere sağlam basıyor olması beklenirdi. Ayağını oynatacak olursa bu rakibinin kendisini geçebileceği ya da faul alabileceği anlamına geliyordu.&nbsp;Russell ise sıçrayarak şutları bloklamayı denemeye karar verdi. Üniversite takımındaki antrenörleri buna engel olmaya çalıştılar, ancak o tabii ki buna kulak asmadı. Ortaya çıkan sonuç Russell’ın girişimlerinin başarılı olduğunu gösterdi. Bu agresif tarz rakip takımın hücum anlayışını bozuyor, onları moral bozukluğuna sürüklüyordu. Eskiden savunma, hücumdan sonra dinlenmeye yarayan bir bölüm gibiydi.&nbsp;Rakibe engel olma arzusu mutlaka vardı, ancak bire bir karşılama üzerinden ve yalnızca rakibin kolay şut atmasına engel olmak içindi. Bill Russell’ın cesareti ve yaratıcılığı iki yönlü oyunun temellerini attı.Russell daha sonra “Savunmanın basketbolda ön plana çıkacak özelliğim olduğuna dair bir hissim vardı” diyecekti. İyi savunmak.&nbsp;Russell’ın sadece oyunculuğunu değil, kişiliğini de anlatan bir ifade. Ne zaman bir ayrımcılığa maruz kalsa asla karşı tarafa onların kendisine yaklaştığı gibi yaklaşmadı. Üniversite takımında oynarken şehir dışında katıldıkları bir turnuvada kalacakları otel siyahları almadıklarını söyledi. Karşılığında bütün takım boş bir öğrenci yurdunda kaldı. Maçta üzerlerine bozuk para atıldığında onları yerden toplayıp antrenörüne vermiş ve şakayla “Bunları benim için saklar mısın?” demişti. En çarpıcı örnek ise Celtics oyuncusu olduğu dönemde yaşandı. Lexington’daki bir gösteri maçı öncesinde bir restoranın kendilerini almak istememesinin ardından maçı boykot etmeye karar verdiler. Günümüzden bakınca bu çok da olağanüstü gelmeyebilir ancak dönemin şartları düşünülünce bu çok cesurcaydı.&nbsp;FBI tarafından bu tip davranışlardan ötürü izleme başlatılması çok olasıydı. Daha sonra ortaya çıktı ki FBI gerçekten de Bill Russell için bir dosya açmış ve imza vermeyi reddetmesi üzerine yaptığı açıklamalardan dolayı dosyada onu “küstah bir siyahi” olarak tanımlamıştı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Ali ve King’in yanı başında</h2>Russell’ın bunların farkında olup olmadığı bilinmez ancak o zaten bunlardan korkup sinecek biri değildi. Orduya katılmayı ve Vietnam’da savaşmayı reddeden Muhammed Ali’nin Cleveland’daki meşhur toplantısında tam yanında Russell oturuyordu. Muhammed Ali kararından dolayı beyazlardan olduğu kadar siyahlardan da tepki görmüştü. Russell ona destek olma konusunda tereddüt bile etmedi.<img src="https://images.aposto.com/2021/9/6/1634370662790.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="Infinity" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Bill Russell ve arkadaşlarıAktivist Medgar Evers, Jackson şehrinde suikaste uğrayınca Russell doğruca bu şehre gitti. Jackson’da beyazların üstünlüğüne inanan ve Ku Klux Klan üyesi olan ciddi bir nüfus vardı.&nbsp;Bunlar siyah ve beyazların birlikte okula gitmesine karşı çıkıyorlardı. Daha doğrusu herhangi bir kamusal alanı siyahlarla ortak kullanmayı reddediyorlardı. Russell bu şehre gidip orada siyahların ve beyazların kaynaştığı basketbol kamplarının kurulmasına öncülük etti. Martin Luther King Jr. ünlü “Bir Hayalim Var” konuşmasını yaparken de Bill Russell oradaydı. Washington’daki yürüyüş öncesinde King ile aynı otelde kalırken tanıştılar. King ve arkadaşları Russell’a sahnede onların yanında durması teklifinde bulundular ancak o daha sonrasında şu sözlerle onlardan rol çalmak istemediğini anlattı: “Bunu ortaya çıkarmak için yıllarca uğraştılar. Orada binlerce insan vardı. Birden ortaya çıkıp sahneye atlamam doğru olmaz diye düşündüm.” King ve arkadaşlarından ufak bir ayrıcalık istemişti yalnızca: En önde oturup King’i dinleyebilmek. Fakat bunların öncesinde bu mücadeledeki tutumunu keskinleştiren bir ziyarette bulunmuştu. “Siyah olmama rağmen değil, siyah olduğum için hoş karşılandığım bir yer buldum.” Bill Russell 1959’daki Afrika turunu bu şekilde anlatıyor. Kıtayı ziyaret eden ilk NBA oyuncusu olmuştu.&nbsp;Hayatında hiç basket topu görmemiş çocuklara basketbol dersi verdi. Yüzlerindeki mutlu ifadeden çok etkilendi ve çocuklarla yaptığı bir sohbette gözyaşlarına engel olamadı. Restoranlara, barlara alınmadıktan sonra kendini ait hissettiği yerde bir köşeye oturup yerel lezzetlerin tadına bakmak ona çok iyi gelmişti. Afrika turunun içinde yarattığı hisler geri döndüğünde göstereceği tutumu belirginleştirdi. Vietnam Savaşı, şoke edici suikastler, toplumda artan huzursuzluk Bill Russell’ın sporculuğu ve bunun değerini sorgulamasına yol açtı: “Topu atıp tutabiliyorlar diye sporcuları aptalca yüceltiyoruz ve onları kahraman haline getiriyoruz.&nbsp;Önem vermemize değen tek sporcular; rastlantısal atletik yetenekleri için değil, kişilikleri için hayran olduğumuz Muhammed Ali gibi olanlardır.” Aktivistler için fişlenmenin, tehdidin normalleştiği, hatta can güvenliğinin ciddi endişe konusu olduğu bir dönemde Bill Russell, sahip olduğu şöhretin kendisine yaşadıklarını unutturmasına izin vermedi. Aksine, ünlü olmanın ona daha fazla sorumluluk yüklediğine inanıyordu. Girişimleri yüzünden kaybedebileceği çok şey vardı ancak diğer taraftan bakınca da tarihi değiştirecek kazanımların peşindeydiler.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kaepernick’e selam</h2><img src="https://images.aposto.com/2021/9/6/1634370752159.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="Infinity" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Şu bir gerçek ki mücadele asla tamamen bitmiyor. 2016’da Amerikan futbolu oyuncusu Colin Kaepernick çok konuşulacak bir protesto başlattı. Ulusal marş sırasında ayakta durmayı reddediyor ve dizinin üzerine çöküyordu. Buna gerekçe olarak ise siyahların ve diğer ırkların ülkede maruz kaldıkları baskı ve şiddeti göstermişti.&nbsp;O dönem 83 yaşında olan Russell, Twitter hesabından dizinin üzerine çöktüğü bir fotoğraf paylaşarak Kaepernick’e destek verdi. En nihayetinde o bir dava insanı ve yalnızca bu şekilde anılmak istiyor. 2018’de şunları söylemişti: “Beyazları rahatsız etmek ve bu rahatsızlığı da sürdürmek zorundayız çünkü onların dikkatini çekmenin tek yolu bu.” Gidilecek daha çok yol var ve Russell nefes aldığı sürece atılabilecek her adımı atmak için hazırda bekliyor. Bill Russell iki elindeki parmakların yetersiz kalacağı sayıda şampiyonluk yüzüğüne sahip. Düzene isyan edip hem saha içinde hem saha dışında büyük bir isim oldu. Peki kimdir Bill Russell? Tarihin en cesur sporcusu mu? Bunu ölçmek çok zor. Ancak kesin olan bir şey var: O, annesinin sözünü dinleyen bir çocuk.

DÜZENE İSYAN

• Dijital medya devlerinin sansür, diplomasi savaşları, yasak ve boykotlarla uğraştığı haftada pandemi döneminde yavaş yavaş unutulmaya başlanan sinemalar ve gösteri grupları iflasın eşiğine geldi. TikTok’un Hindistan pazarına hükmetme hayalleri suya düşerken Twitch ve YouTube bu sefer yasaklanan değil yasaklayan oldu. Eğlence sektöründe ise haftanın olayı Kanada merkezli sanat topluluğu Cirque de Soleil’in konkordato ilan etmesiydi. Dilerseniz medya sektöründeki bu hareketli gündeme biraz daha yakından bakalım.&nbsp;<ul><li>TikTok: Hindistan hükümeti tarafından ulusal güvenlik endişesiyle son dönemin en popüler sosyal medya platformlarından TikTok’un da aralarında bulunduğu 59 Çin menşeli uygulamanın kullanımına yasak <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://edition.cnn.com/2020/06/29/tech/tiktok-india-chinese-apps-ban/index.html">getirildi.</a> Kullanıcı bilgilerinin başka ülkelerle paylaşıldığını öne süren hükümet, telekom şirketlerinden ve diğer internet sağlayıcılarından TikTok’a erişimi engellemelerini istedi. Ülkede 610 milyondan fazla indirilen TikTok ise suçlamaları net bir dille <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.aljazeera.com/news/2020/07/tiktok-distances-beijing-response-india-app-ban-200704070431391.html">reddetti.</a> TikTok, geçen yıl Hindistan’a 1 milyar dolar yatırım yapacağını açıklamıştı. &nbsp;</li><li>YouTube: Google’ın video platformu YouTube, aşırı sağcı içerik üreten 25 binden fazla kanalı şirketin nefret söylemine karşı politikalarını ihlal ettikleri gerekçesiyle <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.bbc.com/news/business-53230986">kapattı.</a> Yasaklananlar arasında komplo teorileriyle ünlü Stefan Molyneux, alternatif sağ teriminin mucidi Richard Spencer ve beyaz üstünlükçü nefret grubu Ku Klux Klan’ın eski liderlerinden David Duke’un kanalları da <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://fortune.com/2020/06/29/youtube-bans-more-white-supremacist-channels-for-hate-speech/">yer alıyor.</a> &nbsp;</li><li>Twitch: Amazon’un canlı yayın platformu Twitch, ABD Başkanı Donald Trump’ın kanalını nefret söylemleri gerekçesiyle <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.cnbc.com/2020/06/29/amazons-video-site-twitch-bans-trump-for-hateful-conduct.html">askıya aldı.</a> 2016’da seçim kampanyası sırasında açılan ve ırkçı ifadeler içeren miting konuşmalarını yayımlayan kanal için bardağı taşıran son damla Trump’ın Tulsa’da yaptığı konuşma <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.theverge.com/2020/6/29/21307145/twitch-donald-trump-ban-campaign-account">oldu.</a> &nbsp;</li><li>Cirque de Soleil: Dünyanın en büyük canlı gösteri grubunu bünyesinde barındıran Cirque de Soleil Entertainment Group, tüm gösterilerin durdurulması nedeniyle gelir elde edemediği üç ayın sonunda konkordato ilan <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.wsj.com/articles/cirque-du-soleil-files-for-bankruptcy-protection-in-canada-11593455498">etti.</a> Yaklaşık 1 milyar dolar borca giren ve 3500 çalışanını işten çıkarmak zorunda kalan şirket, hâlihazırdaki yatırımcıları TPG, Fosun International ve Caisse de dépôt et placement du Québec’ten 300 milyon dolarlık yatırım alarak yeniden <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.reuters.com/article/us-cirque-du-soleil-bankruptcy/cirque-du-soleil-files-for-bankruptcy-protection-as-covid-19-cancels-shows-idUSKBN2402MO">yapılanacak.</a></li></ul>

Ku Klux Klan ile ilgili hikayeler