Yazı: Sibel TürkerEdebiyatın daha aşina sularından çıkıp her bölümünde kitabı elinizden bırakarak okuduğunuzu düşünmeye iten, varlığın ve zamanın değişik hâlleri ile bizi farklı bir dünyaya, daha doğrusu yaşadığımız dünyanın son gününe götürüp orada kendimizle baş başa bırakan bir romanla tanışmaya hazır mısınız?Okurun zihnini sorularla dolduran bu romanın adı Kıyamet Sonrası Olağan Bir Gün...&nbsp;Murat Gülsoy’un pandemi ile boğuşan zihninin ürettiği oldukça sıra dışı bir metin var karşımızda.Kıyamet sonrası bir günün hikayesi bu. Gece olmadığı için uyku ve rüyanın da olmadığı, zaman olmadığı için geçmiş ve geleceğin bulunmadığı bir gün. Artık saatlere ihtiyaç kalmadığı için bulabildiği tüm saatlerin akrep ve yelkovanlarını bir kadifeye madalya gibi dikip kendine üniforma yapan bir "zaman şövalyesi" de var burada, kütüphanenin rafından aldığınız kitabın sayfalarından kum taneleri gibi dökülen harfler de... Medyumlar işsiz kalmış çünkü artık haber verecek bir gelecek kalmamış.&nbsp;Bir kadın görüyorsunuz, eski karınız olduğunu sanıyorsunuz. Sonra ruhunun tüm girinti ve çıkıntılarını bildiğiniz o kadın bir anda uzaklaşıyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(224, 101, 53); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(224, 101, 53); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Başlangıçta size ulaşılamaz kayalık gibi görünen iç dünyası yerle bir olur. İlginç olduğunu düşündüğünüz her özelliği bayağı bir zavallılıkla yer değiştirir.”&nbsp;</blockquote><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Resim ile edebiyatın işbirliği</h2>Disiplinlerarası birliktelik deyince genellikle kitaptan filme uyarlanmış filmlerde, sinema ile edebiyatın işbirliği yaptığına şahit oluruz. Burada yazılmış bir metin beyazperdeye uyarlanır. Bir başka işbirliği, ekfrasis'te görsel bir temsilin şiir gibi sözel bir temsil ile yeniden canlandırılmasında karşımıza çıkar.Murat Gülsoy ise bu romanında bu ilişkiyi tersine çeviriyor ve daha önce örneğine nadir rastlanan disiplinlerarası bir çalışmaya öncülük ederek edebiyat ile resmi biraraya getiriyor. Henüz roman yazılırken Monday Art Collective adı altında biraraya gelen üç ressam, Ayşenur Köksal, Işıl Güleçyüz ve Joel Menemşe, metni okuyarak kendilerinde yarattığı hisleri tuvale aktarıyor ve kitap basılmadan önce eserlerini tamamlıyorlar.Bir sergi hâlinde hazırlanan tablolarda ana karakter, Murat Gülsoy’un kitabının da ana karakteri olan duyguları olmayan, zamandan koparılmış, kurtulamadığı göbek bağı ile dünyada kıyameti yaşayan, oradan oraya savrulan bir kadın. Üç sanatçı da metinden aldıkları ilhamla kendi ana karakterlerini resmediyorlar. Bunu da bir triptik, yani birbiriyle ilişkili yan yana üç resimden oluşan bir pano olarak hazırlıyorlar.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Böylece ortaya çıkan eser, hem bireysel hem kolektif hâle geliyor. Tasarımı yaparken de Rönesans döneminin altarları için hazırlanan ünlü sarı çerçeveli triptikleri baz alıyorlar.</li></ul>Kitabı bitirdikten sonra, resimleri ise görmeden hemen önce romanın yarattığı duyguları düşünüp şu soruyu sordum: "Bir eser yaratıcısından çıktıktan sonra kime aittir" Beliz Güçbilmez Anne ben düştüm mü?: Kurmacalara neden muhtacınız? kitabında bu ilişkiyi şöyle yorumluyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(224, 101, 53); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(224, 101, 53); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Ortaya çıkan bir sanat yapıtıysa, ona ilgi gösteren herkesle, hazırlığında edinilmiş, kullanılmış bilgiler olmadan da 'konuşabilmelidir.' Zira bana kalırsa 'sanattan anlamak' diye özel bir uzmanlık kategorisi yoktur. İyi sanatla karşılaşma anı, benim için bilgiyle, kültürel birikimle ilişkisizdir. Onu üreten sanatçının neler 'okuyarak' kendini yapıta hazırladığı, yapıt ortaya çıktığında önemsizleşir (ya da önemsizleşmesi gerekir). Sanat yapıtı herkesle konuşmaya dünden hevesli, kimsenin anadilinde yazılmamış, dolayısıyla yerlisi olmayan yeni bir dünyadır.”</blockquote>“Bir sanat yapıtının kimsenin ana dilinde yazılmamış olması” sanatın yaratması gereken etkiyle ilgili çok güçlü bir ifade. Zira her birimiz farklı kültürel, entelektüel, psikolojik sermayelere sahibiz. Ancak iyi bir sanat eseriyle karşılaştığımızda bu birikimler biraraya gelerek her birimizde farklı bağlantısallıklar, farklı çağrışımlar, farklı hisler yaratıyor.Kıyamet Sonrası Olağan Bir Gün bu yüzden de çok değerli. Sizi daha önce üzerine pek de düşünmediğiniz ancak bir ölümlü olarak eninde sonunda karşılaşacağınız o son güne götürüyor ve o günden bugünkü hayatınıza bakıp nasıl yorumlayacağınızı size bırakıyor.&nbsp;Zihnimizde ise Murat Gülsoy'un ifadesiyle “tüm düşmanlarını da beraberinde getiren umudun” halen elimizde olan zamanı daha anlamlı hâle getirip getiremeyeceği sorusu asılı kalıyor.

Aposto Kitap

Murat Gülsoy’un pandemi ile boğuşan zihninin ürettiği sıra dışı bir metin "Kıyamet Sonrası Olağan Bir Gün". Burada gece olmadığı için uyku ve rüya, zaman olmadığı için de geçmiş ve gelecek yok. Medyumlar işsiz kalmış, saatlerin akrep ve yelkovanı "zaman şövalyeleri"ne madalya olmuş. O kaçınılmaz sonu düşünüp bugünkü hayatını nasıl yorumlayacağı ise okura kalmış.

Sibel Türker ile ilgili hikayeler