<a fr-original-style="" href="https://www.linkedin.com/in/tolga-gurkan-4101aa/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Tolga Gürkan</a>Çoğu zaman yaşadığımız bu eşsiz dünyanın, doğal güzelliklerin, doğal kaynakların, çevremizin ve tüm bu çeşitliliğin sonsuz olduğu ve hepsinin insanların kullanımına, hizmetine ve tüketimine açık olduğu yanılsamasına kapılıyoruz. Oysa biz doğanın sahibi değil, onun bir parçasıyız.&nbsp;Maalesef dünyamız günden güne azalan sınırlı kaynaklarıyla hızla artan insan nüfusunun ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanıyor. Küresel iklim krizi kaynaklı doğal afetlerin sayısı günden güne artmaya devam ediyor. Doğa ve doğada yaşayan canlılar, gittikçe küçülen habitatlarında hayatlarını sürdürmeye çalışıyor.&nbsp;İnsan yaşamında sağlıktan ekonomiye birçok alan olumsuz etkileniyor ve bu durum önlem almayı gerekli kılıyor. Temel önceliğin sürdürülebilir bir yaşam ekseninde dönüştüğü günümüzde; döngüsel ekonomi, bilinçli tüketim, geri dönüşüm, yeşil dönüşüm ve yenilenebilir enerji gibi pek çok kavram hayatımıza girdi. Ancak bu kavramların tüm dünyada adil ve etkin şekilde uygulanmıyor olması, çevresel risklerin gelecekte de en önemli gündem maddesi olmaya devam edeceğini gösteriyor.&nbsp;İKLİM KRİZİNİN EKSENİNDE İNSAN VARNe yazık ki yapılan birçok araştırma, bugün yaşamakta olduğumuz iklim krizinin tamamen insan kaynaklı olduğunu gösteriyor. Birleşmiş Milletler’in bir organı olan ve BM Çevre Programı (UNEP) ile Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) tarafından yürütülen Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC), altıncı değerlendirme raporu geçtiğimiz günlerde yayımlandı. İklim Değişikliği Paneli; siyasi liderlere iklim değişikliği, etkileri ve riskleri ile ilgili periyodik bilimsel değerlendirmeler sağlamak, uyum ve azaltma stratejileri ortaya koymak amacıyla 1988 yılından bu yana faaliyet gösteriyor. 195 üye ülkesi bulunan ve dünyanın her yerinden binlerce insanın çalışmalarıyla katkıda bulunduğu IPCC’nin söz konusu raporu; iklim değişikliğinin, insan refahı ve sağlıklı bir gezegen için artan bir tehdit olduğunu yeniden ortaya koydu.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2022/2/3/1646851115776.jpeg" width="550" style="width: 100%; max-width: 550px; vertical-align: middle; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.50" fr-original-style="width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Yousuf Tushar/2019Artan hava sıcaklıklarının, kuraklıkların ve sellerin bazı ağaç ve mercan türlerinde toplu kayıplara neden olduğunun vurgulandığı raporda, yönetilmesi giderek zorlaşan aşırı hava olaylarının gıda ve su güvensizliğine de yol açtığı belirtiliyor. İklim değişikliğine karşı alınan önlemlerin yetersizliği, tüm canlı nüfusunu tehdit etmeye devam ediyor. Uzmanlar, acil ve daha etkili eylemlerin bir an önce hayata geçirilmesi konusunda uyarıyor.Dünya Ekonomik Forumu 2022 Küresel Risk Raporu, gelecek 10 yılda dünyayı tehdit eden riskleri açıkladı. Bu yıl raporda yer alan ilk üç risk; iklim için eyleme geçme başarısızlığı, aşırı hava koşulları ve biyoçeşitliliğin azalması olarak sıralandı. Görüldüğü üzere söz konusu risklerin tamamı çevresel risklerden oluşuyor.&nbsp;UN Global Compact’in Accenture iş birliğiyle 113 ülkede, farklı sektörlerden 1232 CEO ile gerçekleştirdiği araştırma da bu anlamda çok kritik çıktılara sahip. Araştırmaya göre iş dünyası liderleri, iklim değişikliğinin 2030 veya 2050 yılında gelecek bir kriz değil, tam aksine bugünün krizi olduğu konusunda hemfikir. Liderlerin büyük çoğunluğu iklim değişikliğinin kurumlarına vereceği zararın farkında ve daha cesur adımlar atma konusunda hazır olduklarını söylüyor. Araştırmaya göre net-sıfır iş modellerine geçmeyen liderler, kurumlarını riske atıyor. Küresel iş dünyası liderlerinin üçte ikisi net-sıfır iş modelleri ve çözümleri geliştirmeye başladıklarını söylerken bu liderlerin neredeyse yarısı bu alandaki çabalarını henüz “başlangıç seviyesinde” olarak değerlendiriyor.&nbsp;GELECEĞİN LİDERLİĞİNİN EN ÖNEMLİ KODU SÜRDÜRÜLEBİLİRLİKGelecek nesillere daha sürdürülebilir bir dünya bırakmak, kuşkusuz insanlık olarak en temel görevlerimizden biri. Bu alanda bireylere ve kurumlara oldukça önemli görevler düşüyor. Daha yaşanılabilir bir çevre, daha iyi bir toplum ve daha sorumlu bir kurum olma yolculuğunda liderliğin tanımı ve üstlendiği roller de şekil değiştiriyor. Sürdürülebilirliği yaptıkları işe entegre etmeyi başaran, organizasyon olarak dönüşürken içinde bulunduğu ekosistemin dönüşmesine de katkı sağlayan kurumların çoğalması, iklim kriziyle mücadelede daha hızlı yol almamızı sağlayacaktır.Kurumlara ve liderlere düşen bu önemli görevlerin farkındayız. Allianz Türkiye olarak sürdürülebilirliği 2016 yılından bu yana bu işe özel bir ekip, karar alma seviyesinde bir komite ve çalışma gruplarıyla yapısal olarak yönetirken, finansal bir kuruluş olarak iklim değişikliğinin yarattığı riskleri yönetiyor, düşük karbon ekonomisine hizmet eden iş modellerini sigortalıyor, kömür işlerini sigortalamıyoruz. Müşterilerimiz için sürdürülebilir ürün ve hizmetler sunmaya odaklanıyoruz. Küresel dönüşümün ancak birlikte mümkün olduğuna inanarak birçok kıymetli uluslararası ve ulusal inisiyatifle yan yana duruyoruz. Daha iyi bir kurum olmak için kendimizi sürekli dönüştürürken iyi bir çevre ve toplumun iyiliği için, tüm paydaşlarımızla paylaşılabilir değer yaratmayı hedefliyoruz. Çünkü biliyoruz ki başka bir dünya yok. Çünkü biliyoruz ki, yuvamız dünyamız.&nbsp;

Dünyahali

Peki çözüm için yeterli mücadeleyi gösteriyor muyuz?

Krizin Farkındayız

Türkiye'den Cezayir’e, özellikle Akdeniz çevresindeki ülkeler son yılların en yüksek sıcaklıklarını yaşıyor, orman yangınları binlerce hektarlık orman alanını ve kıyı bölgelerine yakın araziyi yok ediyor.Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin 1’inci Çalışma Grubu tarafından hazırlanan değerlendirme raporu, Akdeniz Havzası’nı küresel iklim değişikliğine en duyarlı iki bölgeden biri olarak konumluyor ve iklim değişikliği nedeniyle birden fazla afete maruz kalacağını belirtiyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Ne oluyor?</h2><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yunanistan, yıllardır yaşanan en şiddetli sıcak hava dalgasıyla karşı karşıya kaldı. Sıcak havanın etkisiyle başlayan orman yangınlarının 100 bin hektardan fazla ormanı ve tarım arazisini yok ettiği belirtiliyor. Atina’da 150’den fazla ev yanarken Evia Adası’nda 2 binden fazla kişi tahliye edildi.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İtalya'nın Sicilya adasında bulunan bölgesel bir meteoroloji istasyonu, geçtiğimiz çarşamba günü 48.8°C sıcaklık kaydetti. Sıcak rüzgârların körüklediği yangınlar perşembe günü ülkenin güney bölgesinde etkili oldu. Bir gecede beş yüzden fazla yangın bildirilen İtalya'da şimdiye kadar dört kişi yangınlar sebebiyle yaşamını yitirdi.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tunus’ta da sıcaklıklar 50°C’yi buldu. Cezayir hükümeti, ülkenin kuzeyinde çıkan ve en az 69 kişinin hayatını kaybetmesine neden olan yangınlara müdahale etmek için orduyu görevlendirdi. Cezayir'in bazı bölgelerinde sıcaklığın 47°C’yi bulması bekleniyor.&nbsp;</li></ul><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Uzmanlar ne diyor?</h2>Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Araştırma Merkezi Başkanı Prof. Dr. Levent Kurnaz, “Yüzyılın sonunda tüm Akdeniz çöl iklimi yaşayacak.”&nbsp;diyor. Boğaziçi Üniversitesi Çevre Bilimleri Enstitüsü’nden Dr. İrem Daloğlu Çetinkaya, yükselen atmosferik sıcaklıkların yanı sıra kontrolsüz arazi kullanımının da sorunu kötüleştirdiğini söylüyor. Çetinkaya fazla çöp birikimi, arazi kullanımı değişiklikleri, yapılaşma ve iklim değişikliğinin aynı anda yaşandığını belirtiyor.

Aposto Gündem

Akdeniz Havzası yangınlarla mücadeleye devam ediyor

COVID-19’un Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi ilan edilmesinden bu yana 17 ay geçti. Bu süreçte tüm dünyada bulaşın önlenmesine yönelik tedbirler alındı. Virüsün tedavisi ve aşılar için çalışmalar yapıldı, yapılmaya devam ediyor. Pandemi, tüm dünyada yaşam biçimlerini, iş yapış şekillerini, öncelikleri değiştirdi. Pandemi örneğiyle birlikte küresel bir krizin yalnızca bireysel önlemlerle değil yerel, ulusal ve uluslararası iş birlikleriyle çözülebileceğini ve farklı disiplinlerin katkısıyla aşılabileceğini görmekteyiz.&nbsp;Bu durum; dünyanın daha uzun bir süredir mücadele ettiği iklim değişikliği söz konusu olduğunda da geçerli. Marmara Denizi’ni etkileyen müsilaj sorunu, yakın zamanda yaşadığımız sel felaketi ve şu an ülkemizin birçok farklı noktasında sürmekte olan yangınlar da bize iklim değişikliği ve etkileri ile mücadelede tekil, yüzeysel ve geçici çözümlere değil; büyük kurumların elini taşın altına koyarak attığı sağlam adımlara ihtiyaç olduğunu gösteriyor.İklim değişikliğiyle mücadelede ülkeler Kyoto Protokolü, Paris Anlaşması, Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri vb. kararlar doğrultusunda çalışmalar yürütüyor. Büyük kurumlar da çalışma biçimlerini bu farkındalık ve bilinçle yenilemeye başladı. İklim değişikliği açısından riskli bir bölgede bulunan ülkemizde de iklim değişikliği ve özellikle su kaynaklarının tasarrufu konusunda önemli adımlar atılmaya başlandı. Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) hazırladığı 5. Değerlendirme Raporu’nda da vurgulandığı üzere su miktarındaki azalma Türkiye’nin de dahil olduğu Avrupa bölgesi için iklim değişikliği kaynaklı öncelikli 3 risk arasında bulunuyor. Kurumların, yerel yönetimlerin su tasarrufu konusunda yapacağı çalışmalar bu riskin önlenmesi için büyük önem taşıyor.İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin konut politikasını belirleyen, ihtiyaç sahibi vatandaşların konut talebine çözüm arayan kamu iştiraki bir şirket olarak; İstanbul gibi bir şehirde konut sorununun iklim değişikliğinden ayrı düşünülemeyeceğinin farkındayız. Projelerimizde kentleşme ve nüfus artışı ile yükselen konut ihtiyacına güvenilir, dayanıklı, herkes için, sağlıklı ve nitelikli üretimlerle cevap verirken nüfus artışından daha büyük bir ivmeyle artan su ihtiyacının doğada yarattığı tahribata çözüm bulmak için de çalışıyoruz.KİPTAŞ olarak, her gün barajlardan, kişi başına yaklaşık 190 litre su çekilen İstanbul’da su tasarrufunun sağlanması konusunda farkındalık yaratmak için bir ilke imza attık. Çevreci bir yaklaşımla tasarladığımız Tuzla Meydan Evler sosyal konut projemizde, gri su geri kazanım sistemini hayata geçiriyoruz. Evlerde duş, küvet, lavabo, çamaşır makinesi, mutfak vb. alanlarda kullanılan ve “gri su” olarak sınıflandırılan evsel atık sular bu sistem sayesinde arıtılarak yeniden (klozetlerin rezervuarlarında ve bahçe sulamasında) kullanılacak.Yapılan araştırmalar evlerde kullanılan temiz suyun dörtte birinin tuvalet rezervuarlarında kullanıldığını gösteriyor. Basit bir arıtma sistemi ile evlerde kullanılan suyun %75’inin tuvalet rezervuarlarında, bina ısıtma ve soğutma sistemlerinde, bahçe sulamada, süs havuzlarında, yangın hidrantlarında ve genel temizlik vb. birçok alanda değerlendirilebilmesi mümkün. Ayrıca kaynağında yapılan bu ayrıştırma sayesinde şehrin atıksu şebekelerine ve kentsel atıksu arıtma tesislerine gelen atık miktarı da düşürüleceğinden enerji ve işletme giderleri de azalıyor.Maalesef uzun vadede sağladığı tasarrufa rağmen gri su geri kazanım sistemi başlangıç maliyeti nedeniyle bugüne kadar Türkiye’deki sosyal konut projelerinde uygulanmadı. Sosyal konutta bunun mümkün olduğunu gösteren ilk uygulama olan Tuzla Meydan Evler Projemiz ile hem ev sakinlerinin su faturalarından hem de sadece bir günde ortalama 100-150 kişinin ihtiyacı olan yaklaşık 20 m³ sudan tasarruf edilerek, doğal su kaynaklarının ve çevrenin korunmasına önemli katkıda bulunacağız. Bu proje ile hem vatandaşın su ve iklim krizi gibi konularda farkındalığını artırmayı hem de diğer yerel yönetimlere, sektör temsilcilerine örnek teşkil etmeyi amaçlıyoruz.Sosyal konutların halkın görüşü alınarak ve uzmanlarla çalışılarak gerektiği gibi hızlı ve ekonomik, ama buna ek olarak dünyadaki koşulların gerektirdiği ve her insanın hak ettiği gibi çevreci, sağlıklı, çağdaş, nitelikli, dayanıklı, güvenilir olması mümkün. İklim değişikliği ile mücadele için sosyal konut ölçeğinde attığımız bu ilk adımın diğer kurumlar için örnek olmasını umuyoruz.Ali Kurt, KİPTAŞ Genel Müdürlüğü görevini yürütmektedir.&nbsp;

Spektrum

KİPTAŞ Genel Müdür Ali Kurt, gri su geri kazanım sisteminin önemini anlatıyor. 

Gri suyu geri kazanmak

İklim krizi ve sürdürülebilir kalkınma konularını yakından takip ediyorsanız, hayatınıza bir sürü yeni terim girmiş demektir.Hatta bu terimler bile uzun bir süre aynı kalmamakta. Son yıllarda iklim değişikliği iklim krizi, küresel ısınma ise küresel ısıtma olarak kendine yavaş yavaş yer buluyor.Bu terimlerden aslında en önemlilerinden biri de “iklime uyum”. Genelde basında kendine çok yer bulamayan bu terim, iklim krizinin etkilerini daha çok hissettikçe daha çok kullanılacak. Çünkü bu terim, bize bu yeni Dünya’ya alışmanın yollarını anlatıyor.Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) iklime uyumu, kesin ve olası iklim ve onun etkilerine uyum süreci olarak tanımlıyor. Peki kesin ve olası iklim nedir ve etkileri neler olacak?Aslında bunları daha önceden biliyoruz: Artan deniz suyu seviyeleri, daha güçlü ve sık yağan yağmur, daha uzun kuraklıklar, nemin azalması, fırtınalar ve buzullar ile kutupların erimesi.İklime uyum sağlamak istiyorsanız, önümüzdeki zorluklar olacak. Bu zorluklara karşı zamanlama da oldukça önemli. Zira iklim değişikliğinin belirsiz doğası yüzünden ne zaman etkileneceğimizi tam bilmiyoruz.Bununla beraber, nereyi ve nasıl etkileyeceğimizi bilmediğimiz bir zorluğa karşı çok erken davranmak istenmeyen sonuçlar doğurabilirken, geç davranmak ise hem insan yaşamı hem de ekonomik olarak büyük sorunlara yol açabilir.<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2021-01-19T09:16:48.558Z.jpeg"></figure>Bu uyum süreçleri biliminsanlarının önerileri ile beraber farklı yapılarda uygulanabilir.Adım adım yapılacak uyum süreci, belirli hedefler ile toplumu değişime hazırlarken, bu adımlar yeterli olmazsa daha kesin çözümler sunan dönüşümcü uyum süreci uygulanabilir. Burada kuraklığa uyum süreçlerini düşünebiliriz.Bunun dışında zorlukların daha tahmin edilebilir sonuçlarına göre, proaktif ve reaktif uyum süreçlerini de uygulamak mümkün. Burada ise deniz suyunun yükselmesi ve sel gibi zorlukları örnek verebiliriz.İklime uyum bu yüzden bireyden ulusala, ulusaldan uluslararasına geçen ve belirli çerçeveler ile çevrili bir değişim kapasitesine sahip olmak zorunda.Bu “uyum kapasitesi” hem bireylerin hem de kurumların olası zararlara uyumunu kolaylaştırıp, fırsatlardan yararlanıp, sonuçlara karşılık vermesini hızlandıracaktır.Ama maalesef ülkelerin uyum kapasiteleri, her ülkede aynı değil. Burada az gelişmiş ülkelerin ciddi anlamda yatırımlara ihtiyacı olacak.Hatta, Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP), iklim değişikliği finansmanının yarısının, yoksul ülkelerin kuraklık, yükselen deniz seviyeleri ve seller gibi küresel ısınmanın etkilerine uyum sağlamasına yardımcı olmaya harcanması gerektiğini söyledi.2015 yılında imzalanan Paris Anlaşması ile bu gibi yatırımların yapılması konusunda ülkeler anlaşmışlardı. Bununla beraber zaman geçtikçe bu maliyet giderek artıyor.UNEP’in hazırladığı rapor, sadece gelişmekte olan ülkelerdeki uyum maliyetlerinin 2030’da 140-300 milyar dolara, 2050’de ise 280-500 milyar dolara ulaşmasını bekliyor.Bu durum aslında, gelişmiş ülkelerde de benzer durumda. Bu yüzden Birleşmiş Milletler hem iklim değişikliğine uyum finansmanının önemli bir kısmını, hem de pandemi sonrası ekonomiyi canlandıracak ekonomik paketlerin iklim krizine yönelik olmasını savunuyor.Yoksa, ortaya çıkacak “yeni” Dünya, insanların uyum sağlayamayacağı bir gezegen olabilir.

İklim Değişikliği Paneli ile ilgili hikayeler