<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp; Pestisit alarmı:&nbsp;Greenpeace Türkiye’nin, Gıda ve Yem için Hızlı Alarm Sistemi’nden (RASFF) edindiği veriler, Türkiye’nin Avrupa’ya gıda ihraç eden ülkeler arasında, Avrupa Komisyonu tarafından geliştirilen Gıda ve Yem için Hızlı Alarm Sistemi 2024 kapsamında pestisit nedeniyle en çok bildirim alan ikinci ülke olduğunu gösteriyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ayrıntılar:&nbsp;RASFF verilerine göre geçen yıl en çok pestisit bildirimi alan ülke, 167 uyarı ile Hindistan oldu. Türkiye, 139 bildirimle ikinci sırada yer aldı. Türkiye’yi Mısır, Pakistan ve Çin izledi.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ayrıca:&nbsp;Türkiye’nin aldığı bildirimlerin 98’i en üst seviye olan “ciddi riskli” sınıfında kategorilendirildi. Sınırdan en çok çevrilen ürünler biber ve limon oldu.</li></ul>

Angst

<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp; Pestisit düzenlemesi:&nbsp;Son dönemde Avrupa'ya ihraç edilen ürünlerde tespit edilen pestisit kalıntısına yönelik tartışmalar sürerken Tarım ve Orman Bakanlığı pestisit kalıntısına ilişkin <a fr-original-style="" href="https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2025/01/20250107M1-1.htm" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yönetmelikte</a> değişikliğe gitti.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dahası:&nbsp;Yönetmelikte yapılan değişiklikle, yurt içinde üretilen ve ithal edilen gıdaların resmi kontrollerinde uygulanacak maksimum kalıntı limitleri (MRL) güncellendi.</li></ul>

Pareto

<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp; Gıda güvenliği: Türkiye, geçen yıl AB ülkelerinde gıda güvenliği risklerine ilişkin yapılan bildirimlerde ilk sırada yer aldı.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ayrıntılar: 408 bildirimle ilk sırada yer alan Türkiye'yi 333 bildirimle Çin ve 303 bildirimle Hindistan takip etti. Pestisit kalıntısı sorunları, 168 bildirimle en çok Türkiye'den giden meyve ve sebzelerle ilgili oldu.</li></ul>

Canlı Gündem

<a fr-original-style="" href="https://www.linkedin.com/in/batur-%C5%9Fehirlio%C4%9Flu-9a56a72ab/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Batur Şehirlioğlu</a>Son dönemlerde ülkemizde pestisit ile ilgili Türkiye’den Avrupa’ya ihraç edilip de pestisit nedeniyle geri dönen başlıklı birçok habere tanık oluyoruz. Ne yazık ki, Türkiye, pestisit kaynaklı bildirimlerde <a fr-original-style="" href="https://www.bugday.org/blog/turkiye-pestisit-kaynakli-bildirimlerde-yine-ilk-sirada/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ilk sırada</a> yer alıyor. Hem gezegenimize hem de insan sağlığına ciddi zararlar veren pestisitlerle mücadele etmek amacıyla Buğday Derneği tarafından başlatılan Zehirsiz Sofralar projesini konuşmak adına Buğday Derneği Genel Müdürü Batur Şehirlioğlu ile bir röportaj gerçekleştirdik.&nbsp;1. Pestisit nedir? Bu kimyasalların insanlar ve çevre üzerindeki etkileri nelerdir?Pestisitler endüstriyel tarımda yetiştirilen ürünler için zararlı olabilecek böcek, ot gibi canlılar ile hastalık etmenlerine karşı, koruma amaçlı kullanılan kimyasal maddeler veya mikroorganizmalardır. Pestisitler bir veya daha fazla aktif madde yanında çözücü, emülgatör ve yapıştırıcı maddeler gibi farklı içeriklere de sahiptirler. “-icide” eki belirli bir kişiyi ya da bir şeyi öldüren biri ya da bir şey, öldürme eylemi anlamına gelmektedir. Örneğin aslında “insecticide” (insektisit) böcek ilacı değil, böcek öldürücü demektir. Tarım ilacı, bitki koruma ürünü vb. gibi adlarla satılan bu ürünlerin içeriğindeki aktif maddelerin büyük çoğunluğu özünde zehirdir. &nbsp;Genel olarak kalıcı, biyobirikimli ve toksik etkileri olan pestisitler insan sağlığı üzerinde akut ve uzun süreli etkilere neden olabiliyor. Pestisitlerin insan sağlığı dışında biyolojik çeşitliliğe, toprağa ve toprak ekosistemine, su ekosistemine ölümcül zararları bulunmaktadır. Pestisitlerin insan sağlığı üstündeki zararlarına ise daha detaylı biçimde Zehirsiz Sofralar websitemizdeki ilgili <a fr-original-style="" href="https://zehirsizsofralar.org/pestisitlerin-insan-sagligina-etkileri-ve-pestisit-zehirlenmeleri/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bağlantıdan</a> ulaşabilirsiniz.&nbsp;2. Buğday Derneği'nin 'Zehirsiz Sofralar' projesinin amacı nedir? Hikayesini paylaşabilir misiniz?Buğday Derneği’nin, Avrupa Birliği tarafından Sivil Toplum Diyaloğu V Programı kapsamında finanse edilen ve Avrupa Pestisit Eylem Ağı ortaklığında yürüttüğü “Zehirsiz Sofralar” projesi Nisan 2019’da başladı. Projenin amacı hem pestisitlerin zararlarına dikkat çekip kademeli olarak kullanımlarının sonlandırılamasını sağlamak hem de agroekoloji, organik, onarıcı tarım gibi ekolojik ve bütüncül üretim sistemlerine, kültürel uygulamalar, biyolojik, biyoteknik, fiziksel ve mekanik yöntemlere dikkat çekmekti. Bu amaçla hazırlanan 16 bölümlük Zehirsiz Sofralar belgeseli projenin en önemli çıktıları arasında yer aldı.Buğday Derneği tarafından Kasım 2019’da düzenlenen Zehirsiz Sofralar Uluslararası Konferansı sırasında, proje sürecinde 100’ün üstünde sivil toplum örgütü ve sivil inisiyatif tarafından kurulan Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı tarafından başlatılan “Zehirsiz Kampanya” 160 binin, şu an ise güncel olarak 200 bin sınırında imza desteği aldı. Tarım ve Orman Bakanlığı, insan ve çevre sağlığına olumsuz etkileri nedeniyle, 2020 yılında 25 pestisit aktif maddesini yasaklarken, 7 tanesinin kullanımına ise sınırlama getirdi. Böylece, AB sürecinde yasaklanan pestisit sayısı 200’ü aştı. Kampanya sürecinde Zehirsiz Kampanya’nın talepleri ile ilgili TBMM’de 3 soru önergesi, 1 araştırma önergesi verildi.3. Pestisit kaynaklı sorunları azaltmak için ülke olarak hangi adımları atabiliriz?Zehirsiz Sofralar web sitemizde hem üreticiler, hem tüketiciler hem de karar vericiler için önerilerimizi detaylı olarak inceledik. İlgili <a fr-original-style="" href="https://zehirsizsofralar.org/ne-yapmali-2/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bağlantıdan</a> tüketiciler olarak haklarımızın farkında olmak ve gıda tercihlerimizi gözden geçirmek, üreticiler olarak zehirsiz üretmenin nasıl mümkün olabileceği konularında çok detaylı bilgi alabilirsiniz.4. Zehirsiz tarım uygulamalarının iklim kriziyle mücadelede önemi nedir?Gıda üretim tüketim zincirinin küresel sera gazı emisyonları içindeki payını belirlemede hangi etkenlerin, nasıl hesaba katılacağı konusunda büyük belirsizlikler var. Bu nedenle pestisit kullanımının iklim krizi üzerinde ne kadarlık bir paya sahip olduğunu söylemek zor.&nbsp;Hem pestisitlerin üretilmesi, nakliyesi ve uygulaması sırasında enerji tüketildiği için, hem de kullanım ile birlikte atmosfere aktif maddeler ve diğer pestisit bileşenleri salındığı için sera gazı emisyonuna yol açıyorlar. Pestisitler, henüz çok iyi bilinmese de, toprak üzerindeki olumsuz etkileri nedeniyle de daha fazla emisyona sebep oluyor. ABD’deki araştırmalar gösteriyor ki, chloropicrin gibi yaygın kullanılan fümiganlar topraktaki N2O (diazot monoksit) salımını 7 kat artırabiliyor ve bunun etkisi gübreleme kaynaklı emisyonlardan çok daha uzun sürüyor. Pestisitlerin toprağa etkisi epey karmaşık olsa da, organik/ekolojik ve konvansiyonel tarım sistemlerini karşılaştıran küresel ölçekteki çalışmalar gösteriyor ki, ekolojik çiftliklerdeki toprak daha fazla karbon tutuyor ve 14 kat daha hızlı karbon emilimi sağlıyor.&nbsp;5. Zehirsiz Sofralar Projesi’nin ikinci aşaması olan Zehirsiz Kentler neleri amaçlıyor?Pestisitlerin zararları dendiğinde akla önce tarımsal faaliyetler geliyor. Ancak giderek artan kentleşmeyle birlikte, kentsel yaşam alanlarımızda da pestisitlerin ve aynı kimyasal aktif maddeleri içeren biyosidal ürünlerin kullanımı artıyor. Belediyelerin pestisit ve biyosidal ürünler kullanımını azaltmasına yönelik başlatılan imza kampanyası <a fr-original-style="" href="https://www.change.org/ZehirsizKentler" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Change.org/ZehirsizKentler</a> ile belediyelerin “Zehirsiz Kentlere Doğru İyi Niyet Belgesi” imzalayarak zehirsiz kent olma niyetlerini göstermesini ve kentlerde yaşayanların bu konuda farkındalığını arttırmayı amaçlıyoruz. Siz de kampanyaya imza vererek destek olabilirsiniz.&nbsp;6. Buğday Derneği olarak her zaman mevsiminde beslenmenin önemine dikkat çekiyorsunuz. Dünyahali okuyucularına bu konuda neler tavsiye edersiniz?Her canlı gibi bitkilerin de belirli bir coğrafi bölge ya da iklime özgü genetik yapıları var ve bu yerel çeşitlerin her biri gün ışığı, nem ve sıcaklık gibi faktörlere ihtiyaç duyuyor. Mevsim dışı ve yerel çeşitliliği yansıtmayan tohumlardan yetiştirilen bitkiler alışık olmadıkları koşullara tabi tutuldukları için hastalıklara daha açık hale geliyor ve bu durum pestisit kullanımını artırıyor. Mevsiminde ve yetiştirildiği coğrafi bölgenin şartlarına uyum sağlamış yerel tohumlardan yetiştirilen gıdalarda ise pestisit kullanımı genellikle daha az oluyor ya da hiç kullanılmıyor.7. Son olarak, Türkiye’de yer alan sağlıklı ve güvenli gıdaya erişebileceğiniz ekolojik pazarları öğrenebilir miyiz?Ekolojik/Organik pazarlar, üreticiler ile tüketicilerin doğrudan iletişim kurmasını sağlıyor. Buğday Derneği tarafından Türkiye’de ilk kez Şişli Belediyesi iş birliğiyle 2006’da kurulan Şişli %100 Ekolojik Pazar'ın ardından organik pazarların sayısı, tüketici talebinin artışıyla 17’ye ulaştı. İstanbul’da Şişli, Kartal, Bakırköy, Küçükçekmece, Kadıköy, Beylikdüzü’nde, Ankara’da Ayrancı ve Çayyolu’nda, İzmir’de Bostanlı, Balçova ve yaz aylarında Çeşme’de, Eskişehir, İzmit, Konya ve Adana’da, mevsimsel olarak da Kayseri ve Burhaniye’de organik pazarlar kuruluyor.&nbsp;

Dünyahali

Pestisitler ve sağlığımız üzerindeki etkileri

Zehirsiz Sofralar Mümkün

<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;&nbsp; Pestisit Eylem Ağı (PAN) Avrupa tarafından hazırlanan yeni rapor, AB yetkililerinin 22 yıl önce yok olan böcek popülasyonlarını korumak için yürürlüğe konan yasalar kapsamında tek bir pestisiti bile engellemediğini ortaya koydu.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ayrıntılar:&nbsp;Raporda Brüksel'deki yetkililerin yirmi yılı aşkın bir süredir, büyük zirai ilaç firmalarının yardımıyla hazırlanan yönergeleri takip ederek yasaların etrafında dolandığı ve düzinelerce pestisit bileşiğine izin verdiği vurgulandı.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Neden önemli? PAN Europe'un raporuna göre, Avrupa'nın bazı bölgelerinde böcek biyokütlesi yaklaşık 25 yıl içinde %75’e varan oranda azaldı.</li></ul>

Tarım mahsulleri üzerinde yapılan yeni testler ABD’de en yaygın kullanılan gıda pestisitlerinden bazılarının "potansiyel olarak tehlikeli" seviyelerde toksik PFAS’le kirlendiğini ortaya çıkardı. Çevre Koruma Ajansı (EPA) gıda pestisitlerindeki PFAS konusunda daha önce sessiz kalmıştı. Araştırmanın yazarları milyonlarca dönümlük kimyasallarla kirlenmiş gıda ekim alanının &nbsp;potansiyelinin düzenlenmesi için daha hızlı ve daha güçlü eylem gerektiğini söylüyor. Biyolojik Çeşitlilik Merkezi (CBD) Çevre Sağlığı Bilimi Direktörü Nathan Donley, "Bu kimyasalları hâlihazırda olduğundan daha tehlikeli hâle getirebilecek herhangi bir şey hayal edemiyordum fakat görünüşe göre hayal gücüm yeterince güçlü değil. EPA bu durumu kontrol altına almalı ve bu son derece tehlikeli ve kalıcı kimyasallarla kirlenmiş pestisit ürünlerini ortadan kaldırmalı." dedi. Gruplar geçtiğimiz günlerde test sonuçlarını EPA'ya ve California Pestisit Düzenleme Departmanı’na sunarak kontaminasyon giderilene kadar bu ürünleri kullanımdan kaldırmalarını istedi.<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Nedir? PFAS çok sayıda endüstride kullanılan; ürünleri suya, lekeye ve ısıya dayanıklı hâle getirmek için sıklıkla tercih edilen yaklaşık 15.000 kimyasaldan oluşan bir sınıftır. Kimyasallar kanser, tiroid hastalığı, böbrek fonksiyon bozukluğu, doğum kusurları, otoimmün hastalıklar ve diğer ciddi sağlık sorunlarına sebep olmaktadır. Doğal olarak bozunmadıkları için “sonsuza kadar kimyasallar” olarak da adlandırılırlar.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Arka plan: Önceki haftalarda gazete’de Avrupa Birliği tarafından 2022 yılında 311’i pestisit (tarım zehiri) kalıntısı olmak üzere Türkiye kaynaklı 518 bildirim <a fr-original-style="" href="https://www.bugday.org/blog/zehirsiz-sofralar-platformu-uyariyor-tarim-zehirleri-soframizda/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yapıldığına yer verdik.</a> Buğday Derneği bu konuyla ilgili yaptığı açıklamada 12 yılda rekor seviyeye ulaşan bildirim sayısı insan sağlığını tehlikeye atan tarım zehri kullanımının iç pazarda da artmış olabileceğinin yarattığı endişeye yer verdi. Buğday Derneği Gıda Yüksek Mühendisi Merve Atınç, Türkiye tarımında hâlâ kullanılan 9 pestisit aktif maddeyle özellikle bebeklerin ve çocukların hormon sistemine zarar veren ve doğayı kirleten pestisitlerin bir an önce yasaklanması için tüm vatandaşları gıdasının sorumluluğunu alma ve kampanyaya destek verme çağrısında bulundu.</li></ul>

apéro

ABD’de gıda mahsullerine püskürtülen kimyasalların tehlikeli seviyeleri bulduğu belirtildi.

ABD’de gıda ürünlerinde pestisit bulgusu

Sürdürülebilir ve temiz gıdaya ulaşmanın önemini yeniden düşündüğümüz son yıllarda, <a fr-original-style="" href="https://allgreen.co/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">AllGreen</a>, modern organik yöntemlerle permakültüre ilişkin deneyimleri bir araya getiriyor. AllGreen’i daha yakından tanımak için Dünyahali ekibi olarak merak ettiğimiz soruları sorduk:&nbsp;AllGreen fikri nasıl doğdu ve gelişti?&nbsp;AllGreen, dünya mutfaklarında gördüğümüz sebze meyve çeşitliliğinin verdiği heyecanla doğdu. Alternatifleri değerlendirmeye uygun bu topraklarda dar bir ürün skalasıyla yetindiğimizi gördük. Atalık tohumlarla denemeler yaparak başladık. Bitkileri elimizdeki farklı toprak tipleri üzerinde farklı yetiştirme uygulamalarına tabi tuttuk. Ortaya çıkan ürünleri, işbirliği yaptığımız şeflerle denedik. İyi sonuç aldığımız bitkilerde, özellikle restoran ve oteller için sezonluk sürekli tedarik sağlayabileceğimiz hacimde üretime geçtik. Onların da fikirleri ve önerileri doğrultusunda ürün geliştirme süreci devam ediyor.AllGreen’de temel amaç en başından beri özel ürünleri sezonu boyunca gastronominin hizmetine sunabilmekti. Pestisit kullanmadan bunu sağlamak zor ancak epey yol aldık. Her sezon servis sürelerini ve kalitesini bir adım öteye taşımaya çaba sarf ediyoruz.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2022/3/4/1649350120970.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.80" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Nerede ve hangi ürünleri üretiyorsunuz? Üretim yerini seçerken nelere dikkat ediyorsunuz?Arazilerimiz Karacabey-Mustafakemalpaşa ovasında uzanıyor. Bursa-Balıkesir sınırında kalan, bize lojistik ve üretim açısından en geniş imkanları sunan kısımda üretim yapıyoruz. Üretim alanını seçerken, farklı türlerden bitkileri yetiştirmek için bize uygun toprak tipi ve suyu sağlamasını ön planda tuttuk. Ayrıca vazgeçilmezimiz olan kadın çalışanlarımız ve nakliye çıkışlarımız açısından ulaşımı kolay noktada olması da önemliydi.&nbsp;Ekibinizden bahsedebilir misiniz?Ekibimize bakınca iyi bir sentez göze çarpıyor. Konvansiyonel tarımın gelişimini hatta öncesini bilen deneyimli üyelerden, tarım üzerine eğitim almış veya güncel metotları uygulama konusunda deneyime sahip genç ekip arkadaşlarına uzanan verimli bir takımımız var.&nbsp;Ekip açısından AllGreen’deki üretim biçimi ve içerik önce zorlayıcıydı. Çünkü genellikle tanımadıkları bitkiler ile ilgilenmeleri gerekiyordu. Konvansiyonel tarıma alışkın bu ekip hızlıca güzel sonuçlar almaya başlayınca tereddütler başarmanın verdiği özgüvene dönüştü. Özetle aslında ekip seçmedik, hali hazırdaki ekiple, bu yeni projede birlikte dönüştük.Tohum politikanız nedir, sürdürülebilirliği nasıl sağlıyorsunuz?Her yıl artan oranda, kendi tohumlarımızı kendimiz üretiyoruz.&nbsp;Dolayısıyla atalık tohum kullanıyoruz. Yeni bitkiler denemek gerektiğinde ise en güvendiğimiz adreslere başvuruyoruz. Not olarak, genetiği değiştirilmiş tohumlar bizim toprağımıza zaten giremez.&nbsp;Pestisit kullanmıyorsunuz, peki kullandığınız doğal yöntemler nelerdir?Bu soruya verilecek cevabın bir sonu yok. Toprağı doğru zamanda işlemek&nbsp;çok önemli. Bu tek başına birçok mantar hastalığının böylece önüne geçmenizi sağlayacak bir zamanlama meselesi. Doğru zamanda ekim ve arkasından yapacağınız ot mücadelesi&nbsp;elzem. Kardeş bitkiler ekimi&nbsp;yapmak, zararlıları uzaklaştıran esanslar, mineraller ve solüsyonlar kullanmak gibi birçok yöntem var. Sorunun ne olduğuna göre uygulanacak yöntem değişiyor. Dolayısıyla bu hava şartlarına, toprak şartlarına, rüzgara, sıcaklığa, neme göre değişiklik gösterir. Yöntemler sayısız ve günlük hatta bazen saatlik değişen şartlara göre hangi uygulamayı seçtiğiniz önemli. Tabii bunları uygulamak zamanlama ve maliyetler açısından baktığınızda, zirai ilaçların kullanılmadığı tarımda ürün fiyatları ile ilgili ipucu da verecektir.&nbsp;Gıda özelinden girdiğimiz yeni dönemi nasıl tanımlıyorsunuz?En kritik madde iklim. İklim değişimi başladı ve gıda verimliliği, uyum sağlanana kadar muhtemelen bir 10 yıl kadar sürekli dalgalanacak. Bu da gıda fiyatlarına, tüketim alışkanlıklarına yansıyacak. Muhtemelen alıştığımız gibi, umduğumuzu değil de daha çok bulduğumuzu tükettiğimiz bir döneme girdik. Etkileri de artarak devam edecek.&nbsp;Karamsar bir tablo çizdiğimi düşünmeyin. Bir şeyler değişiyor ve alışkanlıklar da değişecek. Harcadığımız belli bir para karşılığında aldığımız miktara değil de içeriğe odaklanacağız. Dolaba kaç kilo domates girdiğinin değil de, bu domatesin doğal ve temiz olup olmadığı ve ayrıca ne kadar besleyici olduğunu önemseyeceğiz. Miktar olarak fazla yiyerek beslenebilmek yerine mümkün olan en az miktarla en iyi beslenmek fikri ön plana çıkacak. Hayvansal ürünlerin raflarda azaldığını, yerine besleyici, temiz ve özellikle de çevreyle dost yiyeceklerin arttığını birkaç yıl içerisinde göreceğiz.<img src="https://images.aposto.com/2022/3/4/1649350275826.png" width="550" style="width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.80" fr-original-style="width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Tarım ürünlerinin sağlığımız için önemi nedir?Kabaca ne yiyorsak ona dönüşüyoruz. Pestisitlerle kirlenmiş yiyecekler bedeninizde geçici veya kalıcı hasara yol açacaktır. Doktor ya da diyetisyen inceliğinde cevap veremem ancak günlük enerjiniz, hayat kaliteniz, yakalanabileceğiniz hastalıklar ve hatta kalıtsal olarak bir sonraki nesle aktaracağınız genlerin kalitesi gibi hayati bir önemi var yediklerimizin.Tarımda teknolojiyi ne kadar ve nasıl kullanıyorsunuz? Dünyadan ve ülkemizden gelişmeleri nasıl takip ediyorsunuz?Rutin ve gerekliliklerden başlamak gerekirse, örneğin toprak ve su analizlerimizi sürekli yaptırıyoruz. Sulama ve diğer enerji ihtiyacımızı elektrikle karşılıyoruz. Fosil yakıt ile olan ilişkimiz yok denecek kadar az.&nbsp;Önümüzdeki yıllarda tarıma yönelik iş makineleri ve lojistik açısından elektrikli araç olanakları belirince bu ilişkiyi sıfırlamayı amaçlıyoruz. Kendi elektriğimizi üretmek gibi bir gayemiz de var.Diğer yandan teknolojiyi eğer gerekmiyorsa, döngüye sokmama taraftarıyız. Üretimdeki mekanikleşme, mahsulün de elden ve gözden uzak yetişmesi anlamına geliyor. Bu fikre çok sıcak değiliz. Teknolojiyi daha çok modern organik yöntemler açısından ele alıyoruz. Aslında önemli olan sadece teknolojiyi takip etmek değil bu noktada, yenilikleri takip etmek.&nbsp;Modern organik yöntemler nelerdir?Örneğin solucan gübresi üretmek bir modern organik yöntem. Kompost da öyle. Çok konuşulunca uzun zamandır uygulanıyor çağrışımı yapabilir ancak bunlar gerçekten yeni şeyler. Aslında toprağın içinde olup toprağı işlemesi gereken solucanları ayrı küçük bir noktada toplayıp, yoğunlukla gübre üretmelerini sağlıyorsunuz ve bunu toprağa serpiyorsunuz. İşe yarar akıllıca bir yöntem. Bir sonraki adım ve bizim şu ara üzerinde çalıştığımız bir yöntem de solucanların mümkün olan en uzun süre, doğal olarak üretim yapılan toprakta yerleşik olması ve etkin olması. Modern kelimesi duyulunca teknoloji ve uzay üssünü andıran bir ortam canlanabilir zihinlerde. Burada aslında üzerinde durulması gereken şey ‘güncel’ yöntemler. Diğer yandan mümkünse en yalın ve doğal yöntemler; bitkilerin büyüme sürecine en az etki eden yöntemler.Atık politikanız nedir?&nbsp;Yaptığımız üretime kıyasla çok az atık üreten bir döngümüz var. Organik atıklarımız zaten toprağa geri dönüyor. Yanı sıra ambalajlar için de organik temelli ve geri dönüştürülebilir olanları tercih ediyoruz. Sarf malzemelerimizin ambalaj vb. bizim kullanamayacağımız bileşenlerini yine sınıflandırıp geri dönüşüme gönderiyoruz.Tarımın geleceğini nasıl görüyorsunuz, önerileriniz nedir?Tarımın geleceği şeklinde ifade etmektense, tarımsız bir gelecek göremiyorum. Küçük ve yeni yöntemler deneyen girişimlerin varlığı, yarattıkları sinerji ve ürettikleri know-how önemli. Ancak daha kapsamlı ve ülke geneline yayılan bir plan uygulanması sonucu güçlendirecektir ve hızlandıracaktır. Birkaç yıl içerisinde bu anlamda mevzuat da mutlaka güncellenecektir.Biz çocukken okullarda Türkiye kendi kendisine yetebilen bir tarım ülkesidir şeklinde öğretilmiştik. Artık bu yaklaşımı, “Türkiye dünyada tarım üretimi ve katma değeri konusunda lider ülkeler arasındadır”, şeklinde güncelleyip bunu gerçekleştirme zamanı.&nbsp;

Yaklaşımımızı, “Türkiye dünyada tarım üretimi ve katma değeri konusunda lider ülkeler arasındadır”, şeklinde güncelleyip, bunu gerçekleştirme zamanı. 

AllGreen Tarım

Yemek zorunlu bir ihtiyaç. Aynı zamanda topraktan tabağımıza gelene kadar izlediği süreçlerin kapitalist üretim pratikleriyle belirlendiği bir meta. Çoğu zaman yaşam tarzımızı ve kişiliğimizi ifade biçimimiz ve en önemlisi sosyal bir etkileşim aracı. Bu kadar sorumluluğa sahip olması onu daha da değerli yapıyor. Yaşamımız için gerekli olan bir ihtiyacın metalaşması, gıdanın üretim süreçlerinde ve gıdaya erişim meselesinde kârı, kamu yararına yeğliyor.Peki temiz gıdaya erişim şehirde giderek zorlaşırken yediğimiz sebze ve meyvelerin doğallığından nasıl emin olacağız? Hem tabakla hem de üreticiyle daha samimi olmanın yolu belki de kolektif bir çabayla hayat bulan yerel gıda inisiyatiflerinden ve kolektiflerden geçiyordur.&nbsp;Dayanışma temelli gıda ağları ve kooperatifler, İstanbul’da üreticiyle tüketici arasındaki ilişkiyi demokratikleştirmek; sürdürülebilir ve adil yöntemlerle üretilmiş gıdalar için hem doğaya hem de insana saygılı dağıtım mekanizmaları yaratmak için kuruluyor. Pestisit olmadan üretilmiş, “zehirsiz” ve emek kavramını odağına alan gıdaya nereden ulaşabileceğimizle ilgili konuşmak da bizim sorumluluğumuz.<h2>Beşiktaş Kooperatifi</h2>Sağlıklı, yerel, adil gıdaya aracısız ulaşmak isteyen Beşiktaşlılar için Muradiye Mahallesi, Deryadil Sokak’ta. Gönüllülük esasına dayanarak çalışan kooperatif, pandemi sürecinde dükkânın açık olduğu saatleri azaltmış olsa da sosyal medya üzerinden epey aktifler. Dükkâna gelen haftalık güncel gıda listesini ve açık oldukları saatleri takip ederek uğrayabilirsiniz. Tabii bez çantanız ve alışveriş filenizle.&nbsp;<h2>Kadıköy Kooperatifi</h2>Şehirdeki tüketim alışkanlıklarını dönüştürme hedefleriyle altı yıldır çalışan Kadıköy Kooperatifi de Beşiktaş’a benzer bir sistemle işliyor. Kooperatif gönüllüleri, hafta içi 12.00-21.00; hafta sonları ise 10.00-18.00 saatleri arasında olacak şekilde dükkânı açıyor. Her ne kadar karşılıklı çay içip sohbet edilen günleri özleseler de kapıya monte edilen “kedi kapısı”yla temassız alışverişte bir çığır açılmış.<h2>Yeryüzü Kooperatifi</h2>Yeryüzü Derneği’nin gıda topluluğu olarak Bostancı’da bir dükkân açan oluşum, üreticilerden aracısız ve temiz gıda dağıtımı yaparak hem küçük üreticileri destekliyor hem de şehrin temiz gıda ihtiyacını karşılıyor. Her hafta paylaşılan ürün listelerinden WhatsApp veya e-posta yoluyla sipariş verebiliyorsunuz. Hatta Anadolu Yakası’na salı, çarşamba ve perşembe günleri; Avrupa Yakası’na ise iki haftada bir dağıtım yapıyorlar.Yaşadığınız semtte veya <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYWU0MTExZDZjODk1MDAwNzA1ZGQ3OSZ1c2VyPTVlYjU0M2NmNzA2NDk0MjU1ZWNmNmE4MCZhdXRob3I9NWYxYjQ5ZTdmY2E4ZGUwMDA5NjcwNDVmJnVybD1odHRwJTI1M0ElMjUyRiUyNTJGZ2lkYXRvcGx1bHVrbGFyaS5vcmclMjUyRg=="">çok yakındaki gıda kooperatiflerini araştırarak</a> temiz ve adil gıdaya ulaşmak mümkün!

Aposto İstanbul

İstanbul'daki gıda kooperatifleri

İstanbul’da temiz gıdaya ulaşılabilir mi?

Her ne kadar aklımıza güneşli küçük tarlalarda elma ağacına konan kelebek resimleri olsa da, gıda üretimimizin büyük bir kısmı aslında doğadan kopmuş durumda.Özellikle tarımsal zehirler yani pestisitler, hem doğaya hem de tarım emekçilerine büyük zararlar veriyor.BMC Public Health akademik dergisinde yayınlanan yeni bir araştırma, dünyadaki 860 milyon çiftçi ve tarım işçisinin neredeyse yarısının, 385 milyon çalışanın her yıl zehirlendiğini ortaya koydu.Araştırmaya göre pestisitlerden zehirlenen çiftçilerin ve tarım işçilerinin sayısı dünya genelinde son 30 yılda yaklaşık 15 kat arttı.Bu yükselişin nedeni ise, aynı 30 yıl içerisinde tarım zehiri kullanımının da dünya genelinde %81 oranında artmış olması.Uluslararası Pestisit Eylem Ağı (PAN International) kullanımı giderek artan tarım zehirlerinin bu nedenlerden dolayı azalmasını öneriyor.Yediklerimizi üreten emekçileri zehirlemenin yanı sıra, PAN International, tarım zehirlerinin biyolojik çeşitliliği de yok ettiğini belirtiyor.<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2021-01-19T08:59:21.070Z.jpeg"></figure>Türkiye’de de durum çpk farklı değil. Dr. Bülent Şık’ın Zehirsiz Sofralar kampanyası için hazırladığı En Tehlikeli Pestisitler tablosu bize çiftçi ve tarım işçilerine zarar veren 86 maddenin kullanıldığını gösteriyor.Kanser veya hormonal bozukluklara yol açabilen tarım zehirleri, tarım emekçilerinin artık kan ve saçlarında görülebiliyor.Çukurova Üniversitesi’nde Dr. Saliha Çelik’in araştırması, Adana’nın Ceyhan ilçesinde 66 tarım işçisi ve çiftçiden alınan saç ve kan örneklerini inceledi. 66 çiftçinin her birinin saçlarında en az bir farklı tarım zehirine rastlandı. %94’ünün ise kanında en az 1 tarım zehiri ortaya çıktı.Aynı çalışma bölgede yaşayan ama tarım sektöründe çalışmayan 66 kişiyi de kontrol grubu olarak inceledi. Bu grubun da %80’inin kanında veya saçında en az 1 tarım zehirine rastlandı.Bu sonuç, sadece pestisit kullanan çiftçilerin değil, bu ürünleri tüketenlerin de etkilendiğini gösteriyor.Hem çiftçi ve tarım işçilerinin sağlığını korumak, hem de pestisit kullanılan ürünleri tüketen toplumun sağlığını korumak için tarım zehirlerinin kullanımını azaltmaya yönelik politikaların hayata geçirilmesi gerekiyor.&nbsp;Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), kimyasallara dayalı çiftçiliğin dünyanın gıda ihtiyacını karşılayabilecek bir seçenek olmadığını kabul etmekte.Uzmanlar, agroekoloji, organik tarım ve onarıcı tarım gibi zehirsiz üretim yöntemleri ile kültürel, biyolojik ve biyoteknik mücadelenin ön plana çıkarıldığı entegre zararlı yönetiminin sürdürülebilir bir tarım politikası için önemli olduğunu belirtiyor.<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2021-01-19T09:01:19.284Z.jpeg"></figure>Türkiye’de de Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği’nin öncülüğünde 100’ü aşkın kurum ve inisiyatifin oluşturduğu Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı, insana ve çevreye zarar veren tarım zehirlerinin yasaklanması için kurulmuş durumda.Şimdiden 146 bin kişinin imzaladığı Zehirsiz Kampanya ile TBMM’de 3 soru önergesi ve 1 araştırma önergesi verildi. Tarım ve Orman Bakanlığı 25 pestisit etken maddenin yasaklanmasına, 7 etken maddenin de kısıtlanmasına karar verdi.Ama Zehirsiz Kampanya özellikle bu son bilimsel araştırmalarından sonra da taleplerinin altını çiziyor.Özellikle yüksek derecede tehlikeli ve muhtemel kanserojen tarım zehirlerinin yasaklanmasını belirten kampanya, denetim ve şeffaflığın artması ile 2030 yılına kadar doğa dostu, zehirsiz yöntemlerle tarımsal üretime geçilmesini talep ediyor.Siz de, <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMDZhMDJmZWQzYzM4MDAwNjQyOTlkNiZ1c2VyPTVmZGIzMjEyOGVkYzdhMDAwNzVhZDNkMiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cCUyNTNBJTI1MkYlMjUyRmNobmcuaXQlMjUyRkx4UThSY1l0bmM="">Change.org/ZehirsizSofralar</a> adresindeki imza kampanyasını destekleyerek bu taleplerin altına imzanızı atabilir, hem kendi sağlığınızı hem tarım emekçilerinin sağlığını hem de biyolojik çeşitliliği koruyabilirsiniz.

Pestisit ile ilgili hikayeler