<img src="https://images.aposto.com/2025/1/5/1738939346790.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.78" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp; Müsilajın yolculuğu:&nbsp;Çanakkale Boğazı'nda zıpkınla dalış yapan amatör dalgıçlar, deniz dibine müsilaj çöktüğü görülen fotoğrafları paylaştı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Editörün notu:&nbsp;Uzun yıllardır müsilaj üzerine çalışmalar yapan Prof. Mustafa Sarı ile müsilajın neden oluştuğunu, nereden gelip nereye gittiğini, deniz yaşamı üzerindeki etkilerini ve alınması gereken önlemleri <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/marmara-yeniden-isyanda-musilaj-geri-dondu" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">konuştuk</a>.</li></ul>

Angst

Müsilaj, Marmara Denizi için çok büyük tehdit oluşturmasına rağmen ancak yüzeye çıktığında gündemimize giren bir mesele. Prof. Dr. Mustafa Sarı’nın geçen Ekim ayında müsilajın deniz dibine geri döndüğüne dikkat çekmesinden yalnızca 7 hafta sonra, önce Bostancı'da, ardından Adalar’da su yüzeyinde müsilaj görüldü. Mustafa Sarı’yla müsilajın neden oluştuğunu, nereden gelip nereye gittiğini, deniz yaşamı üzerindeki etkilerini ve alınması gereken önlemleri konuştuk. 

Marmara yeniden isyanda: Müsilaj geri döndü, bu kez daha da güçlü

<a fr-original-style="" href="https://www.linkedin.com/in/mustafa-sari-509474b5/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Prof. Dr. Mustafa Sarı</a>23 Ekim 2024 tarihinde Erdek Körfezi’nde yeniden ortaya çıkan müsilaj, 6 Kasım’da Marmara Adaları çevresi ile Tekirdağ kıyılarına, 13 Kasım’da İstanbul Prens Adaları’na, 5 Aralık’ta ise İzmit Körfezi’ne ulaşarak yaklaşık 7 hafta içinde bütün Marmara Denizi’ne yayıldı. Hatta 19 Aralık’ta Çanakkale Boğazı çıkışında Kumkale açıklarında, yani Kuzey Ege kıyılarında yoğun müsilaj görüntülendi. Yer yer yüzeye çıksa da mevcut şartlarda 3-25 m derinliklerde örümcek ağı gibi denizi saran müsilajın suların ısınmasıyla birlikte ilkbahardan itibaren yüzeye çıkma ihtimali oldukça yüksek. Deniz dibine çökmeye başlayan müsilaj, pinalar, deniz çayırları, süngerler ve mercanlar gibi canlı gruplarını tehdit etmeye başladığı gibi balıkçıların attıkları ağı çekemez hale gelmesine neden olmaya başlamıştır.&nbsp;Müsilaj, kirlilik, deniz şartlarındaki durağanlık ve iklim değişikliğine bağlı su sıcaklığındaki aşırı artışın tetiklemesiyle denizin ışıklı bölgesinde fitoplankton denilen minik bitkiciklerin stres şartlarında aşırı çoğalmasıyla oluşuyor. Müsilajın oluşma şartlarına katkı sağlayan onlarca faktör ve etkiden bahsetmek mümkün. Ancak bunların içinde sadece deniz kirliliği yani denize bilinçsizce boca edilen azot ve fosfor kontrol edilebilir durumda. Yani denizin kirlilik yükü azaltılmadığı sürece müsilaja neden olan kontrol dışı faktörlerin varlığı devam ettikçe müsilaj oluşumu da devam edecektir.&nbsp;Marmara Denizi, etrafında yerleşik yaklaşık 25 milyon nüfusun, ülkenin yarısına hizmet sunmak üzere kümelenmiş yoğun sanayinin, iki yüzden fazla akarsu tarafından taşınan yayılı kaynaklardan ulaşan kirleticilerin kıskacında. Marmara Denizi’nde üstte Karadeniz’den Akdeniz’e doğru boğazlar aracılığıyla kuzey-güney yönlü üst akıntı, altta ise Akdeniz’den Karadeniz’e doğru güney-kuzey yönlü alt akıntı mevcuttur. Bu orijinal akıntı sistemi, ekosistem bilgisinden yoksun bazı bilimsel değerlendirmelere dayandırılarak yıllardır evsel, endüstriyel, tarımsal ve diğer atıkların derin deşarjla denize boca edilmesine neden olmuştur. Beklenti derin deşarjla derinlere boca edilen atıkların, Akdeniz kökenli akıntı ile uzaklaştırılması ve sonunda Karadeniz’in derin sularına iletilmesidir. Bu yanlış düşünce günümüzde de halen etkili olacak ki Ergene Nehri’nin arıtılamayan suları da tünellerle havza atlatılarak Marmara Denizi’ne boca edilmeye başlanmıştır.&nbsp;2021 yılında yüksek katılımlı çalıştaylar ve bilimsel katkılarla 22 eylemden oluşan Marmara Denizi Eylem Planı (MDEP) oluşturulmuş, Müsilaj Bilim ve Teknik Kurulu kurulmuş, Marmara Denizi özel çevre koruma bölgesi ilan edilmiş, müsilajsız Marmara’ya ulaşmak için stratejik plan hazırlanmış olsa da Marmara’nın kirlilik yükü ne yazık ki azaltılamamıştır. Örneğin 2021 yılında %51 oranında ileri biyolojik arıtmaya tabi tutulan evsel atıklar, 2024 yılında ancak %0,7 ilerleme ile %51,7 oranında arıtılabilmektedir. &nbsp;Gelinen noktada Bilim Kurulu 25 Aralık 2024 tarihinde tekrar toplanmış, mevcut durum değerlendirilmiş ve alınması gereken tedbirler bilim insanları tarafından tekrar vurgulanmıştır. Yani bilim rehberliğini yapmış, söyleyeceğini söylemiştir. Artık iş, uygulayıcılardadır. Merkezi yönetimden yerel yönetimlere, özel sektörden sivil toplum kuruluşlarına, bireysel olarak her bir vatandaşa kadar müsilaja karşı birlikte önlem almak hepimizin sorumluluğu ve görevidir. İş birliği yapılmadığı sürece bu felaketten kurtulma şansımız yoktur.&nbsp;Marmara Denizi’nin kirlilik yükünü azaltmak için acilen sanayi kuruluşlarının atık deşarjı akarsuların debisine göre yeniden düzenlenmeli, akarsuların zehir kanalına dönüşmesine neden olan sanayi atıkları denetimle engellenmeli, çalışmayan atık arıtma tesisleri çalışır hale getirilmeli, denize çamur dökülmesi önlenmeli, ulusal düzeyde vatandaşların denize yardım etmesini sağlayacak kampanyalar başlatılmalı, Marmara Denizi balıkçılığı müsilaj dikkate alınarak yeniden düzenlenmeli ve müsilajdan zarar görecek sektörler için acilen bir sigorta sistemleri geliştirilmelidir.&nbsp;

Dünyahali

Basın Bildirisi

Müsilaj İçin Önlem Alma Zamanı Gelmedi Mi?

Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dekanı ve Yuvam Dünya Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. <a fr-original-style="" href="https://www.linkedin.com/in/mustafa-sari-509474b5/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Mustafa Sarı</a>’nın, Akdeniz’de endemik ve nesli tükenme tehlikesi ile karşı karşıya olan Pina canlısının korunması için başlattığı Umut Pina projesinden hareketle, çocuklara farkındalık kazandırmak amacıyla yazdığı “<a fr-original-style="" href="https://www.kitapyurdu.com/kitap/cam-balikin-yolculugu-umut-pina/680916.html?srsltid=AfmBOoqxuwgVYk2EEL9mmX6YLmJvPxZAwRz_Aju7a_yQeBujS-i-nEAj" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Umut Pina</a>” adlı kitabını öneriyoruz.&nbsp;Umut Pina, Akdeniz’deki pinaların başına gelenleri ve pinanın deniz ekosistemindeki rollerini hikayeleştirilmiş bir kurgu ile ele alıyor. İklim krizinin ekosisteme verdiği zararları çocuklara aktararak çevre bilincini artırmayı hedefliyor.Peki Pina canlısını tanıyor musunuz?&nbsp;Pina (Pinna nobilis) bir midye türüdür ve Akdeniz’in en büyük çift kabuklusu olarak Cebelitarık Boğazı ile İstanbul Boğazı arasındaki Akdeniz Havzası’nda yaşar.Pina, deniz suyunu filtre ederek beslenen ve nefes alan bir canlı olduğu için deniz suyunu temizleyerek berraklaştırır, bu sebeple deniz ekosisteminin sağlığı için kritik öneme sahiptir. Ne yazık ki, 2016-2019 yıllarında iklim değişikliği sebebiyle ilişkilendirilen toplu pina ölümlerinin yaşanmasıyla şu an pina sadece Marmara Denizi’nde yaşamaktadır!

Cam Balık’ın Yolculuğu “Umut Pina”

Dünya Ahali’ne Kitap Önerisi!

Göz alabildiğine uzanan mavi derinliklerin ortasında, denizin ve okyanusun fısıltılarını duyardık. Bu fısıltılar, gün geçtikçe daha da yükseldi ve bugün, dünyamızı tehdit eden iklim krizinin yankıları haline geldi. Yuvam Dünya Derneği, Borusan Otomotiv ve BMWi iş birliği ile başlattığımız "I SEA CLIMATE CHANGE" hareketi, denizlerin ve okyanusların bu acı dolu çığlığını duymamız ve ona karşı harekete geçmemiz gerektiğini bizlere hatırlatıyor.Çünkü Dünya’nın %71'ini kaplayan okyanuslar, aslında iklim krizinin etkilerini ilk ve en derin hisseden ekosistemler. IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) ve NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration) verilerine göre okyanusların yüzey sıcaklıkları son yüzyılda yaklaşık 0.13 derece arttı ve bu artış her on yılda %0.2 oranında hızlanıyor.&nbsp;Peki bu neden önemli?&nbsp;Çünkü bu sıcaklık artışı, mercan resiflerinin beyazlaşmasına, deniz yaşamının dengelerinin bozulmasına ve fırtınaların şiddetinin artmasına ve daha pek çok duruma yol açıyor. Mercan resifleri, dünya okyanuslarının sadece %1'ini kaplasa da, deniz yaşamının %25'ine ev sahipliği yapıyor. Ancak, artan deniz sıcaklıkları nedeniyle bu resiflerin %50'si son 30 yılda yok oldu.Her geçen gün daha fazla ısınan okyanus suyu sıcaklıkları sonucunda kutup bölgeleri, 1979'dan bu yana dünyadan dört kat kadar daha fazla ısındı. Bunun sonucunda IPCC değerlendirmelerine göre önümüzdeki on yıllarda rüzgarların yavaşlayacağı öngörülüyor. Bu öngörü, 2100 yılına kadar ortalama yıllık rüzgar hızlarının yüzde 10 kadar düşebileceğini içeriyor. Yuvam Dünya Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Mustafa Sarı’nın I SEA CLIMATE CHANGE projesinin basın lansmanında da dikkat çektiği gibi bu, aslında şu anlama geliyor; Yüzey rüzgarlarındaki yavaşlama akıntıların da yavaşlamasına, taşıyıcı bandın bozulmasına, kuraklığa, daha soğuk havaya ve daha yoğun kış fırtınalarına neden olabilir.Tüm bu değişimlerin en çok etkilediği alanlardan biri de yelkencilik. Çünkü iklim değişimi rüzgar paternini ve akıntı yönlerini&nbsp;değiştiriyor. Deniz suyu asitleniyor. Buzullar eridikçe su seviyeleri yükseliyor, şiddetli hava olayları artıyor ve yelkenciler çok iyi bildikleri denizlerin yabancıları haline geliyor.&nbsp;Okyanuslarda ve denizlerde yaşanan iklim değişiklikleri konusunda bilim insanlarının elinde düzenli ve güncel veri akışı olması için Yuvam Dünya Derneği ve BMWi iş birliği olarak başlayan I SEA CLIMATE CHANGE hareketi dahilinde her yaştan yelkenci, veri toplamada bilim insanları ile birlikte çalışmaya hazırlanıyor. Bu sayede okyanus ve deniz ekosistemlerini korumaya destek veriyor.Denizler ve okyanuslar, iklim krizinin en derin izlerini taşıyor. Karasal yaşamda on yıllar sonra yaşanan etkiler deniz ve okyanuslarda çok daha önce yaşanıyor. Bizler, bu mavi derinliklere olan sevgimizle ve "I SEA CLIMATE CHANGE" hareketi ile denizleri ve okyanusları koruma sorumluluğunu üstlenmeliyiz. Çünkü denizlerimizi korumak, geleceğimizi korumak demek.

ya da iklim krizinin denizler ve okyanuslardaki etkisini görüyoruz, gösteriyoruz, harekete geçiyoruz.

I SEA CLIMATE CHANGE 

Son yıllarda sürdürülebilirlikle ilgili çabalarını en çok duyduğumuz sektörlerin başında otomotiv endüstrisi geliyor. Parçası, lastiği ve özellikle de akaryakıtıyla çağın ihtiyaçlarını karşılamanın yolu, çevresel sorunlarla ilgilenmek ve sürdürülebilirliği sağlamaktan geçiyor. Bu nedenle son yıllarda sürdürebilirlik, sektörde daha da önemsenmeye başlandı. Otomotivde hemen hemen her marka, bu konuda hassasiyetini ve çabasını ortaya koydu.&nbsp;Uzun zamandır sürdürülebilirlik konularında hassasiyetini gösteren otomotiv sektörü, 2024 yılında bu çalışmalara çok daha fazla ağırlık verdi. Biz de son iki hafta içinde iki farklı markanın duyurduğu sürdürülebilirlik çalışmalarının altını çizelim istedik.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Borusan Otomotiv yelkenle iklime dikkat çekiyor&nbsp;</h2>Türkiye’de birçok lüks otomobil markasının distribütörlüğünü yapan Borusan Otomotiv,&nbsp;sürdürülebilirlik çalışmaları kapsamında iklim değişikliğine dikkat çeken bir çalışma başlattı. BMW'nin sponsorluğunda ve Türkiye Açıkdeniz Yarış Spor Kulübü (TAYK) işbirliğiyle düzenlenen TAYK BMW Borusan Otomotiv Zafer Kupası Yat Yarışı'nın 1 Eylül'deki ödül töreninde, Yuvam Dünya ve İklim Dostu Spor Hareketi'nin "I SEA CLIMATE CHANGE" projesinin lansmanı da yapıldı.&nbsp;31 Ağustos-1 Eylül tarihlerinde&nbsp;Kalamış Marina’da yelken sporundan ilhamla düzenlenen etkinlikler kapsamında, çocuklarla rüzgarlar ve deniz biyoçeşitliliği odaklı atölyeler düzenlendi. Ayrıca Yuvam Dünya Yönetim Kurulu Başkanı Kıvılcım Pınar Kocabıyık, Bilim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Levent Kurnaz ve Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mustafa Sarı, “Dünya’nın İklimine Ne Oluyor?” ve “İklim Değişirken Rüzgar ve Akıntılar” başlıklı panellerde konuştu.&nbsp;Proje lansmanında üzerinde durulan konuların başında ise denizlerden elde edilen verinin önemi geldi. Dünyanın 4’te 3’ünün denizlerden oluşması nedeniyle denizlerin çevre için hayati bir rol oynadığının altı çizildi. Bununla birlikte bu çalışmaların 1 yıl süreceği ve toplanan verilerin proje bitiminde değerlendirileceği vurgusu yapıldı.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">'Daha mavi, daha yeşil bir dünya'</h2>Yelken sporu kültürünü geliştirmek ve bu sporu daha geniş kitlelere tanıtmak amacıyla 30 Ağustos’taki yat yarışına destek olduklarını belirten Borusan Otomotiv İcra Kurulu Başkanı Hakan Tiftik, açıklamasında şu ifadelere yer verdi:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(78, 74, 74); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(78, 74, 74); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“3 gün boyunca birbirleriyle dostça rekabet eden yelkenciler, sporun birleştirici gücünü bir kez daha gösterdi. Onların bu heyecanına ortak olmak da bizim için çok değerliydi. Doğa ile uyum içinde olmanın en güzel yollarından biri olan yelken sporu, sürdürülebilirlik ilkelerine katkı sağlamasıyla da dünyamız için önemli bir rol oynuyor. Bu noktada gelecek nesillere daha mavi, daha yeşil bir dünya bırakabilmek adına hep birlikte sorumluluk almamız gerektiğine olan inancımızla yelken sporunun yaygınlaşması için üzerimize düşen görevi yerine getirmekten büyük bir mutluluk duyuyoruz. Borusan Otomotiv olarak çevre dostu ve sürdürülebilir bir gelecek inşa etme vizyonumuzla yelken sporuna verdiğimiz desteği her zaman gururla sürdüreceğiz.”</blockquote><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Toyota da sürdürülebilir mobilite stratejisini vurguladı&nbsp;</h2>Uzun süredir mobilite ve sürdürülebilirlik çalışmalarını sürdüren Toyota da Paris’teki Olimpiyat Oyunları’nda bu çalışmalarına vurgu yaptı. Şirket, Paris 2024 sırasında markanın kapsayıcı ve yenilikçi mobilite stratejisinin üzerinde durarak geleceğe yönelik sürdürülebilir çözümlerini tanıttı.Etkinlikte Toyota’nın küçük mobilite araçları, yarış araçları, mevcut ve yeni modelleri, hidrojen yakıt hücreli araçları ve otonom sürüş çözümleri sergilendi. Olimpiyat Oyunları boyunca 2 bin 650’den fazla hibrit, şarj edilebilir hibrit, tamamen elektrikli ve hidrojen yakıt hücreli araç kullanan şirket, bu sayede etkinlik sırasındaki karbon emisyonlarını %50 azalttı. Ayrıca atletler ve görevliler için geliştirilen yeni nesil mobilite çözümleriyle de hareket özgürlüğüne katkı sağlandı.&nbsp;Bununla birlikte Toyota; Gazoo Racing, Dünya Dayanıklılık Şampiyonası ve Dünya Ralli Şampiyonası gibi diğer prestijli etkinlikler için de karbon nötr mobilite çözümleri geliştiriyor. Karbon nötr bir gelecek hedefi doğrultusunda hidrojen yakıt hücreli araçlardan düşük ve sıfır emisyonlu araçlara pek çok ürünü içinde barındıran geniş bir ürün portföyü sunan şirket, 2030’a kadar küresel çapta sattığı araçların karbon emisyonlarını 2019’a göre %33, 2050’ye kadar ise %50 azaltmayı amaçlıyor.&nbsp;2026’ya kadar 10 yeni tamamen elektrikli model tanıtmayı ve bu segmentteki satışlarını 1,5 milyon adede çıkarmayı planlayan Toyota, yeni nesil bataryalar ve araç aerodinamikleri gibi alanlarda da yenilikçi çalışmalarını sürdürüyor.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Toyota, Avrupa’da 15 sıfır emisyonlu model tanıtacak&nbsp;</h2>Avrupa’da da sıfır ve düşük emisyonlu araç satışlarıyla dikkat çeken Toyota’nın toplam satışlarının %71’ini, yılın ilk 7 ayında hibrit, yakıt hücreli ve tamamen elektrikli araçlar oluşturdu. Şirket, 2026’ya kadar Avrupa’da toplam 15 sıfır emisyonlu model sunmayı planlıyor. Bu modellerin 6’sının elektrikli araçlar için özel olarak geliştirilmiş platformlarda üretilmesi hedefleniyor.&nbsp;2030’da Batı Avrupa’da sıfır emisyonlu araçların, satışlarının %50’sini oluşturmasını öngören şirket, pazar koşullarına göre bu oranı da artırmayı hedefliyor. Şirket ayrıca,&nbsp;2035’te Avrupa Birliği, Türkiye, Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) ülkeleri ve Birleşik Krallık’ta da altyapının izin verdiği bölgelerde tüm araçlarında karbon emisyonlarını %100 azaltmayı amaçlıyor.Bununla birlikte Toyota, Avrupa’da 2040’a kadar tamamen karbon nötr bir şirket olmayı planlıyor. Lojistik ve değer zincirinde de karbon nötrlüğe ulaşmayı hedefleyen şirket, hidrojen teknolojileri konusunda yatırımlarını sürdürerek hidrojenin kullanım alanının genişletilmesini ve ekonomik ölçeklenebilirliğinin artırılmasını destekliyor. Toyota Avrupa’nın hidrojen fabrikası, bu alandaki çalışmaların merkezinde yer alıyor.

Pareto Mobilite

Otomotiv sektöründe son yıllarda sürdürebilirlik daha da önemsenmeye başlandı. Hemen hemen her marka, bu konudaki hassasiyetini ve çabasını gösteriyor. Çünkü hepsi biliyor ki otomobil satmanın yolu, huzurlu ve sağlıklı bir toplumdan geçiyor.

Otomotiv sektöründe sürdürülebilirlik rüzgarları

Haftalardır müsilaj konuları aklımda ama başka bültenlerde o kadar derinlemesine işlendi, bu konu hakkında engin bilgilere sahip insanlar o kadar güzel açıkladılar ki 20likte buna değinmem gerektiğini düşünmemiştim — daha önce bahsettiğim gibi, eğer söyleyeceklerim zaten ses dolu bir yere eklenen boş bir bağırışsa, değinmiyorum. Ancak bu kadar deniz, yaz, yüzme dedikten sonra bu gerçekliğe de değinmemek olmaz.&nbsp;Bu ay dersinize çalışmadıysanız, bu konuyu takip etmediyseniz, bugün şanslı gününüz. Ders defterimi açtım, renkli kalemlerle aldığım notları önünüze sunuyorum.&nbsp;Müsilaj, halk ağzındaki adı gibi, salyamsı bir yapıya sahip. Denizin üstünde gördüğümüz kısım da aslında çok küçük bir kısmı, yüzeyin altında çok yoğun bir kitleye sahip. Balıkların solungaçlarını tıkıyor, o sokaklarda zevkle yediğimiz midyelerin üretimini olumsuz etkileyebiliyor, balıkçıların ağlarını kaplıyor, teknelerin motorlarını tıkıyor ve yüzmeyi tehlikeli kılıyor.&nbsp;Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Mühendisliği öğretim görevlisi Prof. Dr. Mustafa Sarı, müsilaj oluşumunun 3 ana nedeni olduğunu Sözcü gazetesinde <a fr-original-style="" href="https://www.sozcu.com.tr/2021/gundem/deniz-salyasi-nedir-deniz-salyasi-neden-olur-ne-zaman-gecer-6475157/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">paylaştı</a> (özetliyorum):&nbsp;<ol fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Su sıcaklığı: İklim değişikliği nedeni ile Marmara ve Akdeniz 40 yıllık sıcaklık ortalamalarının üstünde.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Durağan deniz: Marmara Denizi sirkülasyonu az bir deniz. Prof. Dr.Sarı bunu “astımlı bir insana” <a fr-original-style="" href="https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-57293708" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">benzetiyor</a>.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Atık: Marmara Denizi uzun yıllardır atık deniz olarak kullanılmakta. Evsel, endüstriyel ve tarımsal tüm atıklar bu denize boşaltılıyor. Bu atıklar denizdeki azot ve fosfor yükünü arttırarak “fitoplankton” denilen mikroskobik bitkiciklerin çoğalması için uygun bir ortam yaratıyor. Fitoplankton aslında atmosferin oksijen kaynaklarından biri ancak denize atılan atıkları azaltmaya çalıştıkları için çok daha fazla ürüyorlar ve müsilaj oluşuyor.</li></ol>&nbsp;Yani kısaca yine dengeyi bozduk… Bilim insanı, deniz biyoloğu ve yazar <a fr-original-style="" href="http://www.mertgokalp.com/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Mert Gökalp</a> ile yaptığım kısa bir telefon konuşmasında, bu konuda bilgi sahibi ve birikimi olan herkesin aynı fikirde olduğunu söyledi. O da atık maddenin müsilaja neden olduğu. &nbsp;&nbsp;"Sorun, son 50 sene içerisinde Marmara denizi çevresindeki insanların evsel atıklarının, sanayi tesislerinin sanayi atıklarının ve zirai atıklarının düzgün kontrol edilmemiş olması ve bunların hepsinin Marmara’ya akması," dedi.&nbsp;Müsilaj yıllardır olsa bile iklim değişikliği ile etkileri artıyor. Ciddiye alınmadığı için de bugünlere gelmiş bulunuyoruz. Sorunun temeli nedir? Bence devletimizin gerekli atık yönetim politikalarının olmaması ve gündeminin en tepesinde iklim krizini barındırmaması. Sorumlu olan çok kişi var; fabrikalarına arıtma sistemi kurmayanlar, atıklarını denize bırakanlar, en basitinden zihniyet olarak denize çöp atan insanlar. Bu zihniyet ve davranışın değişmesi için hem eğitim hem de devletin ve güç sahibi insanların bunu ciddiye aldığını göstermesi gerekiyor. Müsilaj aslında gelecekte olabileceklerin bir göstergesi. Bu son değil, harekete geçmezsek de devam edecek.&nbsp;Bu arada Mert Gökalp, Kanal İstanbul ve müsilaj sorununun iki farklı konu olduğunu ekledi."İkisinin de ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekiyor. Kanal İstanbul hadisesini müsilajın içine sokmaya çalışmak işi biraz daha değersizleştiriyor. Gereksiz siyasete çekiyor," dedi.Kanal İstanbul gibi çok politik &nbsp;olan bir konuyu, denizimizi şu an gözümüzün önünde yok eden bir konu ile aynı kefeye koymak, maalesef müsilaj sorununu hafife almaya neden olabilir. Bu da riskli çünkü durum acil.&nbsp;

20'lik

Müsilaj sorunu

O yüzülebilecek denizlerden hangileri kaldı… 

<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/mervodabas/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Merve Odabaş</a><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">MARMARA DENİZİ BİZE BİR ŞEYLER ANLATIYOR</h2>Yaşadığımız çağda, felaketlerin ardı arkası kesilmediği için artık şaşkınlık duygumuzu maalesef kaybetmiş durumdayız. Şaşırmaktan veya üzülmekten çok öfkeyle dolu içimiz. Yakın zamanda duyduğumuz bir felaket de Marmara Denizi'ndeki müsilaj. Bu felaketlere ne sebep oldu? Kim doğaya karşı geldi? Aklımızda hep aynı sorular.&nbsp;Müsilaj: Kayıtlara göre Marmara Denizi'nde ilk müsilaj (deniz salyası), 2007 yılında görüldü. Türkiye'nin sanayi kentlerinin atıklarının arıtılmadan denize aktarılması sonucu ortaya çıkan müsilaj, Marmara Denizi’ni yavaş yavaş kapladı. Uzmanlar, denizin üstünde gördüğümüz beyaz, köpük gibi yapının aslında “buzdağının görünen kısmı” olduğunu, aslen bu salgının denizin altında bir tül gibi uzayıp devam ettiğini açıklıyor.Neye sebep oluyor? Müsilaj, deniz suyuyla atmosferin bağlantısını keserek su altındaki oksijenin azalmasına neden oluyor. Bu durum da deniz canlılarının hayatını tehdit ediyor. Balıklar gibi hareket hâlindeki deniz canlıları müsilaj tabakasından sıyrılmayı başarsa da deniz altında hareketsiz olan sünger, deniz patlıcanı, midye gibi canlılar, müsilaj yapısından olumsuz etkileniyor. Müsilaj tabakası tarafından çevrelenen bu canlılar, maalesef ölüyor.Uzmanlar ne düşünüyor? Müsilaj yani deniz salyası, Marmara ve Adriyatik gibi daha kapalı denizlerde doğal süreçte oluşması beklenen bir durum olsa da şu an yaşandığı gibi yoğun, çok ve kalıcı olması doğal bir durum olarak adlandırılmıyor. Tüm uzmanlar, şu an yaşanan durumun birincil sebebinin "atıklar" olduğunda hemfikir. Deniz biyoloğu Mert Gökalp, "Marmara feryat ediyor. Bu, Marmara Denizi'nin foseptik çukuru olabileceğinin bir sinyali." uyarısını yapıyor. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi'nden Profesör Mustafa Sarı, Marmara Denizi'ne arıtmadan atık boşaltımının acilen durması gerektiğini söylüyor. <a fr-original-style="" href="https://birartibir.org/ekoloji/1170-cesedin-curumesidir-bu#.YLE5yhLGEeA.twitter" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Bir artı Bir'e konuşan&nbsp;</a>Marmara Çevresel İzleme projesi yürütücüsü, hidrobiyolog Levent Artüz, "Bu münferit bir olay değil, bir zincir, bir sonuç. Bundan sonra da böyle anomaliler göreceğiz. Marmara Denizi 1989 yılında öldü. Gördüğümüz, bir cesedin çürümesidir."&nbsp;diyor.Doğa neler söylüyor? Türkiye’de, Marmara Denizi felaketi yaşanırken; New York Times’ın yaptığı habere göre, atmosferdeki karbondioksitin, pandemi düşüşüne rağmen rekor seviyeye çıktığı söyleniyor. Hatta araştırmacılar, atmosferde en az 3 milyon yıldır bu oranda karbondioksit bulunmadığını tahmin ediyor. Bununla dışında, Delaware Körfezi sahillerindeki yıllık sayım sonucunda, göçü dünyanın en uzun kuş yolculuklarından biri olan kıyı kuşlarının sayısında ciddi bir düşüş ortaya çıktığını gösteriyor. Sonuçlar, 2020'de bulunanların yaklaşık üçte biri; önceki iki yıldaki seviyelerin dörtte birinden azı; ve nüfusun yaklaşık 90 bin olduğu 1980'lerin başından beri en düşük seviyede olduğu açıklanıyor.Doğa, canlılar, ekosistemler ihmalle ve yarını düşünmeden edilen her hareketle bir büyük yara daha alıyor. Dünyanın dört bir yanında benzer problemler yaşanıyor. Hiçbiri birbirinden daha önemli veya önemsiz değil. İnsanlığın, doğanın ve canlıların çığlığını duyması gerekiyor.&nbsp;

Mustafa Sarı ile ilgili hikayeler