<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;Tayland, yeni bir vize planıyla Güneydoğu Asya'da turizmi güçlendirmeyi hedefliyor. Tayvan, beş komşu Asya ülkesiyle birlikte Schengen tarzı vize sisteminin turizmi artırarak ekonomiyi destekleyeceğini belirtti.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Detaylar:&nbsp;Bahsedilen diğer beş Asya ülkesi; Kamboçya, Malezya, Myanmar, Vietnam ve Laos.&nbsp;</li></ul>

Aposto Gündem

• <a fr-original-style="" href="https://www.newscientist.com/article/2378160-fossils-in-laos-cave-imply-modern-humans-were-in-asia-86000-years-ago/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Laos'ta bir mağaranın derinliklerinde</a>, insan atalarımızın yaklaşık 86 bin yıl önce Güneydoğu Asya anakarasından Avustralya'ya doğru yol aldıklarına dair bilinen en eski kanıtlar keşfedildi. Buna göre, iki farklı fosile ait olduğu belirtilen kemiklerden birinin 73 bin ila 65 bin yaşları arasında olduğu; diğerinin ise 77 bin yaşında olduğu aktarılıyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Neden önemli: Kemiklerin bulunduğu mağaranın denizden 300 kilometre uzakta yer alması, göç sırasında Afrika'dan çıkan atalarımızın sadece kıyı şeridi ve adaları takip etmediğini; aynı zamanda ormanlık bölgeler ve nehir vadilerinden de geçtiklerini gösteriyor. Öte yandan, keşfedilen erken insan göçmenlerin günümüz popülasyonlarına neredeyse hiç genetik materyal katmadığı ve daha önce Japonya ile Vietnam'da bulunan daha yeni Homo sapiens kalıntılarına benzediği belirtiliyor.</li></ul><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ayrıca: Araştırmacılar, elde edilen sonuçların, modern insanın Asya'ya göç hikayesinde kilit role sahip Tam Pà Ling Mağarası'nda bulunan fosillerin yaş tahminlerini de desteklediğini ifade ediyor. Buna göre, çalışmanın yazarları, araştırmalarının "Tam Pà Ling için belirleyici" nitelikte olduğunu belirterek "Nihayet Homo sapiens'in bu bölgeye ilk ne zaman geldiğini, ne kadar süre orada kaldıklarını ve hangi rotayı izlemiş olabileceklerini güvenle söylemek için yeterli tarihleme kanıtına sahibiz." şeklinde kaydediyor.</li></ul>

Quando Bilim

Japonya Hava Durumu Derneği'ne göre, Tokyo'nun sıcaklıkları iki gün boyunca üst üste 30 dereceyi aştı. Japonya Meteoroloji Ajansı'na göre perşembe günü sıcaklık 33.7 dereceye kadar çıktı ve yetkililer, vatandaşların dışarı çıkarken dikkatli olmaları gerektiğini belirtti.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Neden önemli?: Sıcak hava dalgasının daha önce mayıs ayının ortasına kadar kayıtlara geçtiği görünmüyor. Bu bir ilk.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tepkiler: Low De Wei ve Shoko Oda’nın Bloomberg’deki haberine göre sosyal medyada sıcaklıkla ilgili endişeleri dile getiren gönderiler arttı ve bazıları klimayı açmanın yüksek maliyetlerinden yakındı.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kıtada güncel durum: Asya'nın bazı bölgeleri rekor kıran sıcaklıklarla karşılaşıyor. Vietnam ve Laos'ta sıcaklıklar &nbsp;tüm zamanların en yüksek seviyesine çıkmış durumda; Çin’in bazı şehirlerinde bu yaz sıcaklıklar nedeniyle enerji kıtlığına hazırlık yapılıyor.</li></ul>

Angst

Şehri etkisi altına alan sıcak hava, 2023 yazının “bunaltıcılık” seviyesi için bir öngörü sağlıyor.

Tokyo’da erken sıcak hava dalgası

2021 yılında heyecanlandığımız ve bizi çok mutlu eden anılarımız oldu. Bir yandan zihnimizde bu anıların tazeliğiyle gülümserken diğer yandan yılın "en"lerine ve istatistiklerine bakıp nerede olduğumuzu görmek istedik. Hadi gelin 2021 yılının “en”lerine ve istatistiklerine birlikte bakalım.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yılın en çok okunan Aposto! e-postası</li></ul>9 Aralık günü gönderdiğimiz &nbsp;<a data-reactroot="" data-token-index="1" fr-original-style="" href="https://apos.to/i/mecliste-kavga-almanyada-degisim" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">🗞 Mecliste kavga, Almanya'da değişim</a>&nbsp;başlıklı Aposto! Gündem bülteni,&nbsp;bu yılın en çok okunan yayını oldu.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yılın en çok dinlenen Aposto! Radyo podcast bölümü</li></ul>24 Kasım günü podcast sunucularımızdan Gizem’in seslendirdiği Aposto! Gündem’in <a data-reactroot="" data-token-index="1" fr-original-style="" href="https://pod.link/1488399831/episode/074095efb2482242d83a16e8862a0ba8" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Politika mı deney mi?</a>&nbsp;isimli bölümü, yılın en çok dinlenen podcast bölümü oldu.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Aposto! yıl boyunca kaç ülkeden okundu?</li></ul>2021 yılı boyunca web ve mobil uygulamalarımıza 164 farklı ülkeden giriş oldu. Bahamalar, Fiji, Jamaika, Laos, Gambiya, Surinam’ı tek başına temsil eden Aposto! okurlarına Galata’dan sevgilerimizi iletiyoruz.<img src="https://images.aposto.com/2021/11/3/1640805023267.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.34" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Power Podcast Ödülleri<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yılın en güçlü haber podcast’i ödülü</li></ul>Aposto! Gündem podcast’imiz Power Podcast Ödülleri’nde halk oylaması sonucunda Yılın En Güçlü Haber Podcast’i seçildi.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yılın en çok aratılan ismi: Pelin Dilara Çolak</li></ul>Web ve mobil uygulamalarımızda 2021 yılında en çok aratılan isim Pelin Dilara Çolak oldu. Dilozof’un 7 Mart’ta “Selam Şüpheci” diye başlayan <a data-reactroot="" data-token-index="1" fr-original-style="" href="https://apos.to/i/6043bb346a93800007090569" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ilk sayısını</a> beraber hatırlayalım.

Aposto P.S.

Yılın “en”lerine ve istatistiklerine yakından bakalım.

2021’i geri sar: "En"ler ve istatistikler

<h4>Kapak görseli: <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMjNiZjRhMzcxNTc2MDAwNmE2YjJiMiZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWYzZDgyOGU4MjUwNjEwMDA3ZjA5MDQwJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5pbnN0YWdyYW0uY29tJTI1MkZlY2NldHUlMjUyRg=="">Ece Tugay</a> &nbsp;</h4>Myanmar’da askerî darbe ve seçilmiş hükümet yetkililerinin tutuklanması sonrası başlayan protestolar gün geçtikçe büyüyor. Protestoların, 2007 yılındaki Safran Devrimi'nden bu yana ülkede görülen en büyük ayaklanma olduğu dile getiriliyor.<ul><li>Ne olmuştu?&nbsp;Bengal Körfezi kıyısında; Bangladeş, Çin, Hindistan, Laos ve Tayland arasında yer alan 53 milyon nüfuslu Myanmar'da 1 Şubat sabahı, silahlı kuvvetlere ait televizyon kanalında iktidarın Genelkurmay Başkanı Min Ang Hlaing'e devredildiği ve askerî yönetimin bir yıl süreceği ilan edilmişti. Olayın ayrıntılı bir özeti için geçtiğimiz hafta yayımlanan <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMjNiZjRhMzcxNTc2MDAwNmE2YjJiMiZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWYzZDgyOGU4MjUwNjEwMDA3ZjA5MDQwJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnJlYWQuYXBvcy50byUyNTJGcyUyNTJGbXlhbm1hcmRhLW5lbGVyLW9sdXlvcg=="">yazımıza</a> göz atabilirsiniz. &nbsp;</li><li>İnternete erişim:&nbsp;Ordunun yönetimi devralması sonrası 6 Şubat'ta ülke genelinde başlayan protestolar çığ gibi büyüdü. Organize protestoları engellemek isteyen askerî yönetim ise tüm ülkede internete erişimi engelledi. Ülkede hizmet veren telekomünikasyon şirketi Telenor; yetkililerin bütün mobil operatörlere veri akışının geçici olarak kesilmesi talimatı verdiğini, sadece telefon ve kısa mesaj yoluyla iletişime izin verildiğini duyurdu. Telenor'un açıklamasına göre askerî yönetim bu kararı, "yanlış haberlerin yayılmasının" engellenmesi ve "ülkede istikrarın" sağlanması için aldı. &nbsp;</li><li>Resmî açıklamalar: Myanmar'da seçim hilesi iddiasıyla Ulusal Demokrasi Birliği hükümetini deviren Genelkurmay Başkanı Min Ang Hlaing, darbeden bir hafta sonra ilk kez kameraların karşısına geçti. Ülke çapında protestolar artarak devam ederken cunta lideri, ulusa sesleniş konuşmasında hem darbeyi hem de hukukun üstünlüğünü savundu. Yönetime el koymalarının sebebini ise serbest ve adil seçim kampanyasına izin verilmemesi ve yetkililerin görevlerini yerine getirmemesiyle açıkladı. Ayrıca seçim düzenleneceğini ve yönetimin sandıktan zaferle çıkana devredileceğini de <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMjNiZjRhMzcxNTc2MDAwNmE2YjJiMiZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWYzZDgyOGU4MjUwNjEwMDA3ZjA5MDQwJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5iYmMuY29tJTI1MkZ0dXJrY2UlMjUyRmhhYmVybGVyLWR1bnlhLTU1OTgwODU5"">belirtti.</a> Konuşmasında kasımdaki seçimi kazanan devrik lider Ang San Su Çii'yi anmaması ise halktan tepki topladı ve protestoları alevlendirdi. &nbsp;</li><li>Genel grev:&nbsp;Protestolar büyümeye devam ederken halkın farklı kesimleri sivil itaatsizlik eylemleri düzenledi. Eylemler başta sadece rahipler ve hemşirelerle başlasa da sonrasında üniversite öğrencilerinin ve akademisyenlerin katılımıyla büyük çapta ses <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMjNiZjRhMzcxNTc2MDAwNmE2YjJiMiZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWYzZDgyOGU4MjUwNjEwMDA3ZjA5MDQwJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5kdy5jb20lMjUyRnRyJTI1MkZteWFubWFyZGEtZ2VuZWwtZ3Jldi0lMjUyNUMzJTI1MjVBN2ElMjUyNUM0JTI1MjU5RnIlMjUyNUM0JTI1MjVCMXMlMjUyNUM0JTI1MjVCMSUyNTJGYS01NjQ5MzIyNw=="">getirdi.</a> AFP haber ajansına konuşan öğretim görevlisi Win Win Maw, "Diktatörlüğe direnmek zorundayız. Tüm devlet çalışanları bu harekete katılırsa bu hükümet sistemini yürütmek zorlaşır," dedi. Su Çii'nin partisi Ulusal Demokrasi Birliği'ni (NLD) simgeleyen kırmızı balonlar taşıyan kalabalık, "Askerî diktatörlük değil, demokrasi istiyoruz," şeklinde slogan attı. &nbsp;</li><li>Polis gücü ve tutuklamalar: Askerî yönetim, protestoları dağıtmak amacıyla ülkenin en büyük şehirleri Yangon ve Mandalay'ın 7 ilçesinde sıkıyönetim kararı aldı. Buna göre 20.00-04.00 saatlerinde uygulanacak sıkıyönetim kapsamında, gösteri düzenlenmesi ve beşten fazla kişinin bir araya gelmesi yasaklandı. Başkent Nepido ve Yangon'un kuzeydoğusunda ise polis, göstericilere tazyikli suyla müdahale etti. Reuters ajansı da Mandalay'da da biri gazeteci en az 27 kişinin gözaltına alındığını yazdı. Görgü tanıkları Nepido'da polisin kalabalığı dağıtmak için havaya ateş açtığını ve 3 kişinin plastik mermiyle yaralandığını aktardı. &nbsp;</li><li>Dış politika:&nbsp;Birleşmiş Milletler (BM) Myanmar İnsani Yardım Koordinatörü Ola Almgren, ülkedeki protestolara ilişkin yazılı açıklama yaptı. "Güvenlik güçlerini, barışçıl toplanma hakkı ve ifade özgürlüğü dâhil olmak üzere insan haklarına ve temel özgürlüklere saygı göstermeye çağırıyorum," ifadesini kullanan Almgren, göstericilere karşı orantısız güç kullanılmasının kabul edilemez olduğunu vurguladı. BM İnsan Hakları Konseyi yarın, "Myanmar'daki krizin insan haklarıyla ilgili sonuçları" başlığıyla bir "özel oturum" <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMjNiZjRhMzcxNTc2MDAwNmE2YjJiMiZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWYzZDgyOGU4MjUwNjEwMDA3ZjA5MDQwJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5yZXV0ZXJzLmNvbSUyNTJGYXJ0aWNsZSUyNTJGbXlhbm1hci11bi1yaWdodHMtaW50JTI1MkZicml0YWluLWV1LXNlZWstc3BlY2lhbC1zZXNzaW9uLW9mLXVuLXJpZ2h0cy1mb3J1bS1vbi1teWFubWFyLWNyaXNpcy1pZFVTS0JOMkE4MThE"">düzenleyecek.</a> Şimdiye kadar 47 ülkenin destek verdiği "özel oturum" talebi Birleşik Krallık ve Avrupa Birliği'nden geldi. Konseyde gözlemci sıfatıyla yer alan Türkiye de oturuma destek veren ülkeler arasında yer aldı. BM İnsan Hakları Konseyi'nde şimdiye kadar 28 özel oturum yapılmıştı. Sivil yöneticilerin serbest bırakılması çağrısında bulunan ABD Başkanı Joe Biden da yönetime el koyan askerlere karşı yaptırım uygulanacağını açıkladı.</li></ul>

Spektrum

Askerî darbe yaşanan Myanmar'da darbe karşıtı sivillerin protestoları devam ediyor.

Myanmar'da darbe ve protestolar

• Asya-Pasifik bölgesindeki 15 ülke, dünyanın en büyük serbest ticaret anlaşması olan Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık (RCEP) anlaşmasını 8 yıl süren müzakerelerin ardından <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYjEzZmI4ZDZjODk1MDAwNzBhYTM4NSZ1c2VyPTVmNmY0ZjU0ZTAwMTZmMDAwODdlZjI5ZSZhdXRob3I9NWY2ZjRmNTRlMDAxNmYwMDA4N2VmMjljJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5mdC5jb20lMjUyRmNvbnRlbnQlMjUyRjJkZmY5MWJkLWNlZWItNDU2Ny05ZjlmLWM1MGI3ODc2YWRjZQ==""">imzaladı.</a><ul><li>Bir adım geriden: Geçen yıl Hindistan; Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN) üyeleri Brunei, Kamboçya, Endonezya, Laos, Malezya, Myanmar, Filipinler, Singapur, Tayland ve Vietnam ile birliğin diyalog ortaklarından Avustralya, Çin, Japonya, Güney Kore ve Yeni Zelanda arasında 2012'de başlayan RCEP müzakerelerinden, Çin ürünlerinin Hindistan'a ucuz fiyatlarla girmesinden endişe duyarak <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYjEzZmI4ZDZjODk1MDAwNzBhYTM4NSZ1c2VyPTVmNmY0ZjU0ZTAwMTZmMDAwODdlZjI5ZSZhdXRob3I9NWY2ZjRmNTRlMDAxNmYwMDA4N2VmMjljJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5ibG9vbWJlcmcuY29tJTI1MkZuZXdzJTI1MkZhcnRpY2xlcyUyNTJGMjAyMC0xMS0xNSUyNTJGYXNpYS1wYWNpZmljLW5hdGlvbnMtc2lnbi10aGUtd29ybGQtcy1iaWdnZXN0LXRyYWRlLWRlYWwlMjUzRnNyZWYlMjUzRDRUQUg3OU5h""">çekilmişti.</a> &nbsp;</li><li>Faydaları: Çin, Japonya ve Güney Kore arasındaki ilk serbest ticaret anlaşması olan RCEP, ülkeler arasındaki gümrük vergilerini düşürerek tedarik zincirini kuvvetlendirmeyi ve yeni e-ticaret kuralları oluşturmayı hedefliyor. 2,2 milyarlık nüfusu, 15 ülkeyi ve küresel gayri safi yurt içi hasılanın %30'unu kapsayan anlaşma, tahminlere göre 2030 yılına kadar küresel ekonomiye yılda yaklaşık 200 milyar dolar ekleyecek. &nbsp;</li><li>Güçler dengesi: ABD'nin şu anda hem RCEP anlaşmasında hem de 2017 yılında Trump tarafından feshedilen Trans-Pasifik Ortaklığı anlaşmasında bulunmaması, ABD’yi dünyanın en hızlı büyüyen ekonomilerinin yer aldığı iki ticaret ortaklığının dışında bırakarak bölgelerdeki etkisini azaltıyor. Bu anlaşmayla, Çin'in bölgenin ticaret kurallarını şekillendirme konusundaki pozisyonu daha da sağlamlaştığından dolayı ABD merkezli şirketlerin serbest ticaret bölgesinin dışında bırakılması öngörülüyor. Analistler; Biden’ın, ABD merkezli şirketlerin erişimini sağlamak için Trans-Pasifik Ortaklığı'na geri dönmesi gerektiğini düşünüyor.</li></ul>

Pareto

8 Kasım'da gerçekleşen seçimlerde Ang San Suu Çi'nin liderliğindeki Ulusal Birlik Partisi’nin (NLD) ulusal meclisteki 346 sandalyeyi kazanarak hükümet kurabilecek çoğunluğu elde ettiği Myanmar’da, 2008 anayasası gereği parlamentoda USDP tarafından temsil edilen ordu seçimlerin hileli olduğunu öne sürmüş ve hükümete parlamentoyu daha geç bir tarihte toplaması yönünde baskı yapmıştı. Myanmar’da parlamento 1 Şubat Pazartesi günü bu tartışmaların gölgesinde toplanacak, yeni hükümet resmîleşecekti. Fakat ülke 1 Şubat sabahına başka bir gerçekle uyandı. Ordu, Myanmar’da yönetime el koyarak üst düzey yetkilileri gözaltına aldı.<ul><li>Neler oldu? Bengal Körfezi kıyısında; Bangladeş, Çin, Hindistan, Laos ve Tayland arasında yer alan 53 milyon nüfuslu Myanmar'da dün, silahlı kuvvetlere ait televizyon kanalında iktidarın kıdemli general Min Ang Hlaing'e devredildiği ve askerî yönetimin bir yıl süreceği ilan edildi. Darbe, ordunun yönetime el koyacağına yönelik iddiaların bir süredir konuşulduğu ülkede ordunun "anayasaya uyulacağını" ve "yasalara göre hareket edileceğini" ifade ettiği ve yabancı medya kuruluşlarını suçladığı açıklamaların ardından geldi. Ang San Suu Çi'nin partisi Ulusal Demokrasi Birliği (NLD) sözcüsü Myo Nyunt; Reuters'a Myanmar'ın fiili lideri Ang San Suu Çi, Devlet Başkanı Win Myint ve iktidar partisinden diğer üst düzey isimlerin gözaltına alındığını açıkladı. &nbsp;</li><li>Ang San Suu Çi: 1919'dan 1937'ye dek İngiltere sömürgesi olan Myanmar'ın bağımsızlık mücadelesinin önderlerinden olan ve 1947'de öldürülen Ang San'ın kızı olan Ang San Suu Çi; tarihi darbelerle, diktayla ve ayaklanmalarla örülen Myanmar'da ve uluslararası siyasette "insan hakları aktivisti" olarak tanınıyor. 1989-2010 yılları arasında tutuklu kalan, 1990'da gerçekleşen seçimlerde galibiyeti ordu tarafından tanınmayan ve 1991'de Nobel Barış Ödülü'ne layık görülen Suu Çi’nin lideri olduğu NLD, 2015'te Myanmar'ın 25 yıl sonraki ilk serbest seçimini kazanmıştı. Ordunun seçim sonuçları ne olursa olsun parlamentoda dörtte bir sandalyeyle temsil edildiği ve İçişleri, Savunma ve Sınır İşleri Bakanlıkları'nın yönetimini yürüttüğü ülkede son seçimler 8 Kasım'da gerçekleşmiş, seçimlerden önce Arakanlı Müslümanlara yönelik insan hakları ihlallerine sessiz kalması gerekçesiyle etnik grupların desteğinin azalacağı yorumlarında bulunulan Suu Çi'nin partisi NLD hükümet kuracak çoğunluğa ulaşmıştı. &nbsp;</li><li>Arakanlı Müslümanlar: Suu Çi, Birleşmiş Milletler tarafından ülkede Arakanlı Müslümanlara yönelik insan hakları ihlallerinin "suç ortağı" olarak tanımlanıyor. 2018 yılında Uluslararası Af Örgütü de Myanmar Ordusu'nun Arakanlı Müslümanlara "açıkça zulmettiğini" söyleyerek Suu Çi'ye ülkesinde verdiği barış ve demokrasi mücadelesi için layık gördüğü Vicdan Elçisi Ödülü'nü geri çekmişti.&nbsp; &nbsp;</li><li>Uluslararası yorumlar: Avrupa Birliği darbeyi kınayarak gözaltındakilerin serbest bırakılmasını talep ederken Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres, "gelişmelerin Myanmar'daki demokratik reformlara ciddi bir darbe vurduğunu" söyledi. Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki, ABD'nin Myanmar'daki darbe sürecinden "endişe duyduğunu" ve Myanmar'ın "demokratik kurumlarını güçlü bir şekilde desteklemeye devam ettiğini", "geri adım atılmazsa ABD'nin sorumlulara karşı adım atacağını" söyledi. Başkan Joe Biden ise tüm taraflara hukuk devleti esaslarına uymaları çağrısında bulunarak gözaltına alınanların serbest bırakılmasını istedi. Avustralya Dışişleri Bakanı Marise Payne gözaltılardan derin endişe duyduklarını belirterek uyuşmazlıkları yasal mekanizmalarla çözmeye davet etti ve gözaltına alınanlara serbestlik çağrısı yaptı. Japonya'dan kabine baş sekreteri Kato Katsunobu demokrasi çağrısında bulunup diyalog vurgusu yaparken Endonezya Dışişleri Bakanlığı "siyasi gelişmelerden endişe duyduklarını", Yeni Zelanda ise "halkın demokratik iradesine saygı duyulması gerektiğini" paylaştı. Almanya ve İtalya'dan da gözaltına alınanların serbest bırakılması çağrısı geldi. Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı’nın paylaştığı açıklamada "Myanmar’da halkın serbest iradesiyle oluşan yeni Parlamentonun en kısa sürede toplanması, seçilmiş liderlerin ve demokratik kurumların önüne konulan engellerin süratle kaldırılması çağrısında bulunuyoruz. Bu vahim gelişmenin Myanmar’da ağır şartlar altında yaşayan Rohingya Müslümanlarının durumunu daha da kötüleştirmemesini temenni ediyoruz." ifadeleri yer aldı. &nbsp;</li><li>Şimdi ne olacak? Min Ang Hlaing, ordunun acil durum hükümlerini uygulamayı tamamlar tamamlamaz yeni bir seçim yapacağını <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMTgwZWI0MzcxNTc2MDAwNjg1NDIwNSZ1c2VyPTVlMzlkMTZjZGRkZjgxNDc5Zjg0ZDU5YiZhdXRob3I9NWVjMDM1ZDQ2NjQ0ZDQxNGU1ZDVkYmZjJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5pcnJhd2FkZHkuY29tJTI1MkZuZXdzJTI1MkZidXJtYSUyNTJGY291cC1teWFubWFyLW1pbGl0YXJ5LXNheXMtd2lsbC1ob2xkLW5ldy1lbGVjdGlvbi5odG1s""">söyledi.</a> Seçimin hileli olduğunu iddia eden ordunun bu açıklaması darbenin gerekçesini daha anlaşılır hâle getirse de bazı uzmanlar yaşananları şaşkınlıkla <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMTgwZWI0MzcxNTc2MDAwNjg1NDIwNSZ1c2VyPTVlMzlkMTZjZGRkZjgxNDc5Zjg0ZDU5YiZhdXRob3I9NWVjMDM1ZDQ2NjQ0ZDQxNGU1ZDVkYmZjJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5iYmMuY29tJTI1MkZ0dXJrY2UlMjUyRmhhYmVybGVyLWR1bnlhLTU1ODg3NzM2""">karşılıyor.</a> Singapur Ulusal Üniversitesi Asya Araştırma Enstitüsü'nden Gerard McCarthy "tam bir komuta özerkliğine sahip olan ordunun sivillere yönelik savaş suçlarının da üstü örtülmüş olması" sebebiyle mevcut sistemin ordu için oldukça iyi olduğunu düşünüyor. Gazeteci Aye Min Thant, ordunun 8 Kasım seçimlerinde kaybetmeyi beklemediğini söylese de darbeye şaşırdığını belirtiyor. İnsan Hakları İzleme Örgütü'nden Phil Robertson ise darbenin Myanmar'ı yeniden "uluslararası toplumdan dışlanmış bir devlete dönüştüreceğini" düşünüyor.</li></ul>

Laos ile ilgili hikayeler