İnternet, mobil uygulamalar ve yapay zekanın yükselişine şahitlik ettiyseniz yaşamınız boyunca en azından birkaç kez yazılımcıların az çalışarak çok kazandığına yönelik mitleri duymuşsunuzdur. Bu söylemler, çoğu zaman yazılım mühendislerini sinirlendirse de özellikle sosyal ağlarda sıklıkla tekrarlanıp durur.&nbsp;Yakın zamanda Stanford Üniversitesi'nden bu klişeyi kısmen destekleyen yeni bir araştırma geldi. Çalışma bulguları, her 10 yazılım mühendisinden 1’ini çalıştığı kuruma neredeyse hiç katkı sağlamayan "hayalet mühendisler” olarak nitelendirdi.&nbsp;Ayrıntılar: Stanford Üniversitesi’nde görev alan Yegor Denisov-Blanch, yazılım mühendislerinin GitHub’a yükledikleri kodların sayısını ve kalitesini değerlendiren bir algoritma geliştirdi. Algoritma, yüzlerce şirkette çalışan 50 binden fazla yazılım mühendisinin geliştirdiği kodları 2 yıl boyunca takip etti. Temel amaç, yazılım alanında gerçekten ne oranda kayda değer iş yapıldığını ortaya çıkarmaktı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Çalışma sonuçları, bu yazılımcıların %9,5’inin neredeyse hiçbir şey yapmadığına ve asgari düzeyde iş yaparak maaş almaya devam ettiğine işaret etti. Çalışmada bu yazılımcılar, “hayalet mühendisler” olarak tanımlandı.&nbsp;</li></ul>Rakamlar: Denisov-Blanch, henüz hakem denetiminden geçmeyen çalışmanın bulgularını <a fr-original-style="" href="https://x.com/yegordb/status/1859292597174620450" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">X hesabı üzerinden paylaştı</a>. Üniversite araştırmacısı, paylaşımında dünya genelinde 1,8 milyon hayalet mühendis olduğunu belirtti. Bu mühendislerin yılda ortalama 50 bin dolar kazandığını varsayan Denisov-Blanch, hayalet mühendislerin teknoloji sektörünü yılda 90 milyar dolar zarara uğrattığını dile getirdi.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Çalışma, hayalet mühendislerin verimliliğinin meslektaşlarının verimlilik oranının %10’u kadar veya daha az seviyede olduğuna dikkat çekti.&nbsp;</li></ul>Açıklamalar: Denisov-Blanch, konuya ilişkin açıklamasında yazılım mühendisliğinin kara bir kutu olduğunu ve yazılım mühendislerinin performansının nasıl ölçüleceğinin bilinmediğini ifade etti. Mevcut ölçümlerin güvenilir olmadığını vurgulayan araştırmacı, 1000 satırda çok basit bir değişiklik yapan mühendislerin sırf çok fazla miktarda kod yazdıkları için takdir edildiklerini, oldukça karmaşık ve önemli bir değişikliği yalnızca 1 satırlık bir kodla yapan mühendislerin ise aynı takdiri görmediğini belirtti. Denisov-Blanch, kimi zaman yüzlerce satır yazmanın çok daha kolay bir iş olabileceğinin de altını çizdi.&nbsp;Kendi geliştirdiği algoritmanın bu karmaşıklığı çözmeyi hedeflediğini dile getiren Denisov-Blanch, algoritmanın yalnızca sürdürülebilir olduğu, karmaşık sorunları çözdüğü ve kolay uygulanabildiği takdirde çok sayıda kod satırına yüksek puan verdiğine dikkat çekti.&nbsp;Ek olarak: Denisov-Blanch’ın çalışması, uzaktan çalışma pratiğiyle ilgili karmaşık sonuçlar ortaya koydu. Uzaktan çalışan mühendisler arasında ofise giden yazılımcılara göre iki kat daha fazla hayalet mühendis bulunduğunu ortaya koyan araştırma, performansı meslektaşlarından en az 5 kat daha iyi olan mühendislerin uzaktan çalıştığının da altını çizdi.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Çalışma tepkilerle karşılaştı&nbsp;</h2>Diğer yandan çalışma, yalnızca araştırmaya gönüllü şirketlerin yazılım mühendisleri üzerinde yapıldığı için %9,5 oranının tüm sektöre genellenemeyeceği dile getirilerek eleştirildi. Uzmanlar ayrıca, araştırmanın verimliliği ortalama bir mühendisin yalnızca %11-12 oranında olan mühendisleri hayalet mühendis olarak nitelendirmediği için gerçek hayalet mühendis oranının daha yüksek olabileceğine dikkat çekti.&nbsp;Bununla birlikte: Birçok analist, teknoloji sektöründe toplu işten çıkarmaların kapsamı hızla genişlerken Denisov-Blanch’ın bulgularının çok daha kritik bir önem taşıyabileceğini dile getirdi. Bazı yazılım mühendisleri ise verimlilik ve üretkenliğin yalnızca kod çıktısı ile ölçülemeyeceğini belirtti.&nbsp;Eleştiriler ayrıca, geliştirme süreçlerinde kimi zaman kod iyileştirme, hata ayıklama ve fikir alışverişinde bulunma gibi pratiklerin kod yazmanın kendisinden çok daha anlamlı işler ortaya çıkarabileceğine işaret etti.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yapay zeka, yazılımcıların yerini alacak mı?</h2>Diğer yandan son yıllarda üretken yapay zeka araçlarının yükselişi, yapay zekanın yazılım alanında kullanımını da bir hayli yaygınlaştırdı. Yapay zeka, geride bıraktığımız son birkaç yılda yazılım geliştirme pratiklerini önemli oranda değiştirdi ve bu alanda kayda değer ilerlemelere yol açtı. Yazılımcılar, giderek artan oranda kod yazmak, tekrarlayan görevleri yerine getirmek, hataları tespit etmek ve geliştirme operasyonlarını verimli hâle getirmek için yapay zekayı kullanmaya başladı.&nbsp;Kullanım senaryoları: Yazılım mühendisleri, makine öğrenimi modellerinin hızlı gelişimi sayesinde zamandan tasarruf etmek ve geliştirme süreçlerinin daha karmaşık noktalarına odaklanmak için bugün pek çok farklı senaryoda yapay zeka araçlarını kullanabiliyor. Yapay zeka araçları, artık mevcut örneklere dayalı olarak kod parçaları üretebiliyor ve gereksiz kod parçacıklarını belirleyerek koda ilişkin iyileştirmeler önerebiliyor. Bu sayede kod, yapay zeka desteğiyle optimize edilebiliyor.&nbsp;Benzer şekilde test süreçlerinde de yapay zekadan destek alınabiliyor. Yapay zeka araçları, oluşturulan kodu analiz edebiliyor, olası güvenlik açıklarını belirleyebiliyor ve potansiyel senaryolar üzerinden kodu test edebiliyor. Bu sayede yazılımcılar, geliştirme sürecinin erken aşamalarında koddaki hataları belirleyebiliyor ve bu hataları ayıklayarak kodu daha kaliteli bir hâle getirebiliyor. Yapay zeka, yazılımcılara kod değişiklikleri, test süreçleri ve dağıtıma ilişkin analizler de sunabiliyor.&nbsp;Dahası:&nbsp;Doğal dil işleme teknolojisindeki gelişmeler, yazılım geliştirme sürecinin herhangi bir kodlama bilgisine ihtiyaç duymadan hayata geçirilebilmesine olanak tanıyor. Kullanıcılar, artık yalnızca yapay zeka destekli sohbet robotları veya ses arayüzleriyle etkileşime geçerek ve bu araçlara günlük konuşma dilinde komutlar vererek kodlama yapabiliyor.&nbsp;Öte yandan: Artık büyük teknoloji şirketleri bile yazılım geliştirme süreçlerinde yapay zekadan destek alıyor. Google CEO’su Sundar Pichai, bu yılın Ekim ayında yaptığı bir sunumda Google ürünleri için oluşturulan yeni kodların %25’inden fazlasının yapay zeka tarafından üretildiğini açıklamıştı. Yapay zekanın kodlamada üretkenliği ve verimliliği artırmaya yardımcı olduğunu vurgulayan CEO, bu sayede mühendislerin daha kritik alanlara odaklanabildiğine işaret etmişti. Pichai, yapay zekayla üretilen kodların şirket yazılımcıları tarafından denetlendiğinin de altını çizmişti.&nbsp;Stack Overflow’un bu yıl yaptığı bir geliştirici anketi ise yazılımcıların %75’inden fazlasının yazılım geliştirme süreçlerinde yapay zeka araçlarını kullandığını veya kullanmayı planladığını <a fr-original-style="" href="https://survey.stackoverflow.co/2024/ai" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ortaya koydu</a>. GitHub tarafından yapılan başka bir anket de ABD’deki geliştiricilerin %92’sinin yapay zeka destekli kodlama araçlarını kullandıklarına <a fr-original-style="" href="https://github.blog/news-insights/research/survey-reveals-ais-impact-on-the-developer-experience/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">işaret etmişti</a>.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İstihdamdaki düşüşü tetikliyor mu?&nbsp;</h2>Yapay zeka, yazılım geliştirme süreçlerindeki birçok adımı otomatik hâle getirse de uzmanlar, yapay zekanın yükselişinin hayalet mühendis oranını azaltacağına işaret ediyor. Zira yapay zekanın geliştirme süreçlerindeki en kolay adımları devralması, hayalet mühendislere ve piramidin en alt basamağındaki yazılımcılara olan ihtiyacı da azaltıyor. İşe alım platformlarından derlenen veriler de son yıllarda yazılım geliştirme alanında verilen iş ilanlarının sayısında önemli bir düşüş olduğuna işaret ediyor.&nbsp;ABD’nin merkez bankası Federal Rezerv’in ekonomik verileri derlediği FRED,&nbsp;iş arama platformu Indeed’de yazılım geliştirme alanı için verilen iş ilanlarında OpenAI’ın yapay zeka destekli sohbet robotu ChatGPT’nin kullanıma sunulmasından bu yana ciddi bir düşüş olduğunu <a fr-original-style="" href="https://fred.stlouisfed.org/series/IHLIDXUSTPSOFTDEVE#0" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">gösteriyor</a>.&nbsp;Geniş açı: ChatGPT’nin kullanıma sunulması, üretken yapay zeka araçlarını herkes tarafından kullanılabilir hâle getirmesi açısından yapay zeka alanında bir dönüm noktası olarak kabul ediliyor. FRED verilerine göre alandaki iş ilanı sayısı, 2022’nin Şubat ayında zirveye ulaştıktan sonra dramatik bir düşüş yaşamaya başlıyor. ChatGPT’nin kullanıma sunulduğu 30 Kasım 2022 tarihinden sonra ise bu düşüş, belirgin bir biçimde hızlanıyor ve ilan sayısının bu yıl 2020’deki en düşük seviyelere yaklaşmasına yol açıyor.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2024/11/3/1733935198624.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.74" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Anlamı:&nbsp;Birçok analiste göre bu veriler, yapay zekanın yazılım geliştirme süreçlerinde yaygınlaşmasının hayalet mühendisleri alanın dışına iterek yalnızca kalifiye yazılımcıların sektörde tutunmasına ve bu nedenle istihdam oranlarında belirgin bir değişim yaşanmasına neden olacağı anlamına geliyor.&nbsp;Büyük teknoloji şirketlerinin üst düzey yöneticileri ise açıklamalarında sık sık yapay zekanın yazılım mühendisliğinin sonunu getirmeyeceğini vurguluyor. Microsoft CEO’su Satya Nadella,&nbsp;yapay zekanın yazılımcıların yerini almayacağına, yalnızca yazılımcıların cephaneliğindeki temel bir araç hâline geleceğine inanıyor. Nadella ayrıca, yapay zekanın insanlığı daha azını değil, daha fazlasını yapmaya teşvik edeceğini söylüyor.&nbsp;Google’ın yapay zeka araştırma laboratuvarı Google DeepMind’ın baş bilim insanı Jeff Dean ise yapay zekanın, yazılımcılar için güçlü bir araç olabileceğine ve yazılımcıların daha iyi kod yazmalarına ve geliştirme süreçlerini hızlandırmalarına yardımcı olabileceğine inanıyor. Fakat Dean, yapay zekanın hâlâ yaratıcılıktan ve problem çözme becerisinden yoksun olması nedeniyle yazılımcıların yerini alamayacağını dile getiriyor.&nbsp;Perspektif: Yapay zekanın hayalet mühendisleri alanın dışına itmesinin uzun vadede sektörü nasıl şekillendireceği henüz belirsiz… Net olan bir şey var ki yapay zeka, yazılım geliştirme süreçlerindeki temel görevleri otomatikleştirerek kod kalitesini çok daha standart hâle getirecek. Böyle bir ortamda ise orijinal, karmaşık ve kritik görevlerde uzmanlaşan yazılımcılar, yapay zekanın yükselişine rağmen alandaki varlığını sağlamlaştırmaya devam edecek.&nbsp;

Quando İçgörü

Stanford Üniversitesi araştırmacıları tarafından yapılan yeni bir çalışma, yazılım mühendislerinin yaklaşık %10’unun neredeyse hiçbir şey yapmadığını öne sürerek bu yazılımcıları “hayalet mühendisler” olarak nitelendiriyor. İstihdam verileri ise yapay zekanın yükselişinin hayalet mühendisleri giderek artan oranda sektörün dışına iteceğine işaret ediyor. 

yazılım mühendisliği ile ilgili hikayeler