<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">AK Parti’nin kültür ve sanata bakışı</h2>AK Parti, programının kültür sanata ayrılan bölümünün başında Türkiye’nin giderek maddi kaygıların ön planda olduğu bir yere dönüştüğü, insanların “renksiz, şiirsiz, içeriksiz ve estetik kaygıların önemsenmediği bir dünyada yaşamaya itildiği” tespitine yer veriliyor. Parti bu sebeple kültür politikalarına önem verdiğini savunuyor, Türkiye’nin kültür ve sanat alanlarındaki etkinliğinin uluslararası saygınlığını artıracağını ifade ediyor.İktidar partisi bu doğrultuda “milli değerlerin korunup geliştirilmesini, milli kültürün esas yapısının korunarak evrensel değerlerle etkileşiminin en üst noktaya çıkarılmasını” amaçlıyor.AK Parti, kültürün taşıyıcı unsurları olarak tanımladığı dil, edebiyat, folklor, musiki, plastik sanatlar, etnografya, sinema, temsil sanatlar alanlarındaki mevcut yapıyı “eksik ve sağlıksız” olarak yorumluyor. Bütün bu alanlarda uzmanlar ve sivil toplumla birlikte “yeni ve doyurucu” politikalar geliştirme sözü veriyor. Plastik sanatlar ve Türk-İslam sanatlarının gelişimine özel önem verileceği vurgulanıyor.Sanat çalışmalarının gerçekleştirilmesinde yerel yönetimlere rol biçen AK Parti, sanatta kültürel yozlaşma, müstehcenlik ve şiddet unsurlarının öne çıkartılmasıyla mücadele edileceğini belirtiyor. Türkiye’nin kültür ve sanat zenginliğini tanıtan projelerin desteklenmesini, çok amaçlı kültür merkezleri kurulmasını vadediyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">MHP’nin kültür ve sanata bakışı</h2>Cumhur İttifakı üyesi MHP ise kültür sanat programında “milleti millet yapan temel unsur” olarak tanımladığı Türkçe konusundaki araştırmalara önem verilmesi, Türkçenin uluslararası düzeyde bilim, sanat, ticaret ve iletişim dili olarak kullanılması için çalışılması gerektiğini ifade ediyor.Milli kültürün korunmasının öneminin altını çizen MHP, “gençlerin kimlik bunalımına düşmesine mani olunacağının, milli kültür değerlerinin millete tanıtılmasının” sözünü veriyor. “Türk kültürü ve sanatının yaşatılması, tanıtılması ve geliştirilmesi amacıyla Milli Kültür Endüstrisi oluşturulacağını” ifade ediyor. “Unutulmaya yüz tutmuş kültürel değerlerin gelecek nesillere ulaştırılacağı, geleneksel Türk sanatları ve folklorunun korunup tanıtılacağı, tarihi eserlerin topluma kazandırılacağı” ifade ediliyor. Öz Türkçe yazıtların konuşma ve yazı diliyle topluma kazandırılmasından bahsediliyor.<img src="https://images.aposto.com/2023/1/3/1675268784438.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.67" width="550" alt="orhun yazıtları" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">MHP, “milli kültür değerlerini yıpratan ve kültürel değerler kargaşasına sebep olan uygulamaların önleneceğini, Türk kültürünün çevre kültürler için cazibe merkezi yapılacağını” söylüyor. Uluslararası kültürel iş birliği programları geliştirilmesinden, sanata ve sanatçıya önem verilmesinden bahsediyor.Öte yandan, sanat ve sanatçılara “milli değerlerle barışık olma, toplumu ortak değerler etrafında kenetleme” sorumluluklarını yüklüyor. Kitle iletişim araçlarının kültürel değerlerin yaşatılması sorumluluğuyla yayın yapmalarının sağlanacağından bahsediliyor.Yurt dışında yaşayan vatandaşların yaşadıkları toplumla çatışmaya düşmeden milli kültür değerlerinden kopmamasının sağlanacağından, &nbsp;gençlerin müzeleri ücretsiz gezeceğinden söz ediliyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Genel değerlendirme</h2>AK Parti'nin kültür ve sanata muhafazakar bir perspektiften baktığı görülüyor. Yayıncılık alanına yönelik denetim ve baskıyla bu bakışını -demokratik kaygılar gütmeden- uygulamaya da geçiriyor. Öte yandan, iktidarı boyunca programında vadettiği "yeni ve doyurucu" kültür sanat politikaları geliştirdiğini söylemek zor.Öte yandan AK Parti iktidarı, programında vadettiğinin aksine, eleştirdiği kültür sanat anlayışının yerini "yeni ve doyurucu" bir kültür sanat politikasıyla da geliştiremiyor.&nbsp;MHP ise programında savunduğu milliyetçi kültür sanat anlayışını gerçeğe aykırı şekilde sanatçı ve yayıncılara da benimsetmekten bahsediyor. Günümüzde bu çaba uygulamada görülse de iktidar ortağı MHP, gençlere ücretsiz müze, Öz Türkçe yazıtların günlük dile çevrilmesi gibi vaatlerini uygulamaya geçirmiyor.&nbsp;

Spektrum

AK Parti ve MHP programlarında kültür sanat politikasını nasıl ele alıyor?

Cumhur İttifakı'nın kültür sanat programı

Latince “invedire” yani “kötü kötü bakmak” kökünden gelen “envy” çeşitli dillerde farklı kelimelerle karşılansa da genel olarak dünyanın birçok noktasında “kötücül” bir duygu olarak algılanıyor.İşe bu kalıplaşmış algıyı kırmakla başlayalım, kıskançlık –her zaman- kötü değildir. Kıskançlık sadece bir duygudur.&nbsp;Diğer duygular gibi belirli davranışlara dönüşebilen ve sonunda iyi ya da kötü sonuçlar ortaya çıkarabilen bir duygu.Kıskançlığın temelde kötü olarak algılanmasının en önemli nedenlerinden birisi tüm dinlerin bu duyguya ilişkin negatif telkinleri vurgulamasıdır. Gerek çok tanrılı pagan dinler gerekse tek tanrılı semavi dinler, hepsi kıskançlığı uzak durulması gereken bir duygu olarak resmederler. Hristiyanlıkta yedi ölümcül günahtan biri olarak gösterilirken, Müslümanlıkta birçok ayette insanı şeytana yönelttiği ifade edilir. Hatta tüm dinlerde yeri olan, Habil ve Kabil kardeşlerin dünyanın ilk cinayetiyle sonuçlanan hikâyeleri odak noktasına bu duyguyu alır. Tanrı'nın Habil’e olan sevgisini kıskanan Kabil kardeşine duyduğu kin ve nefreti daha fazla kontrol edemez ve kardeş katili olur.Benzer durum bir çok folklor hikâyesi için de geçerli. Andersen’in, Grimm kardeşlerin masallarında, ya da dünyanın farklı coğrafyalarında anlatılan, hayata dair nasihatler içeren birçok mit ve öyküde de kıskançlığın insanın başına ne dertler açtığı anlatılır ve bu duygudan kaçılması öğütlenir. Toplumsal kodların ve kültürel değerlerin oluşmasında önemli rolü olan din, mit, folklor hikâyeleri gibi unsurlar kıskançlıktan bu kadar negatif bahsederken, bu duygu hakkındaki genel algının pozitif olmasını beklemek en basit haliyle naiflik olur. Neyse ki sosyal bilimler var ve peşin kabullerimizi irdelemekte ve gerçekleri görmekte bize rehberlik ediyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kıskançık ve hasete karşı gıpta ve imrenme</h2>Teolojik ve folklorik hikâyeler bir yana, sosyal bilimler penceresinden incelendiğinde görülür ki kıskançlık ne iyi ne de kötüdür. Sadece bir duygudur ve iyi ya da kötü olan sebep olduğu davranışlardır.Helmut Schoek&nbsp;“Kıskançlık: Bir Sosyal Davranış Teorisi” kitabında kıskançlığın gelişmiş ve modern dünya için ne kadar önemli ve değerli olduğundan bahsediyor. Schoek’e göre eğer ilk insan komşusunun taş aletlerini kıskanmasaydı daha iyi aletler yapmak için uğraşmayacaktı. Eğer ülkeler diğer ülkelerin refah durumlarını kıskanmasalardı daha iyi teknolojiler geliştirmek için çalışılmayacaktı ve bizler şu an sahip olduklarımızın pek çoğuna sahip olmayacaktık. Haydi bir örnek verelim, Amerika Birleşik Devletleri, Sovyet Rusya’nın uzaya ilk insanı göndermesini kıskanarak uzay çalışmalarına hız vermeseydi, belki de aya hiç gidilmemiş olacaktı. Farklı açılardan baktığımızda insanlığın gelişmesinin altında bu temel duygumuz yatıyor diyebiliriz.Aslında çok primitif bir yerden gelen kıskançlık, doğru motivasyona sebep olduğunda bireyin ilerlemesi ve kendini geliştirmesi için bir itici güç olarak çalışıyor. Konuyla ilişkin literatüre baktığımızda da birçok araştırmanın kıskançlığı vücutta oluşan urlar gibi iyi huylu ve kötü huylu olarak sınıflandırıldıklarını görüyoruz. Bu ayrım bizim dilimizde net olarak kelimelerle yapılıyor, kıskançlık ve haset kötü anlamda kullanılırken gıpta ve imrenme duygunun iyi yönünü betimliyor.<img src="https://images.aposto.com/2022/8/2/1663708085799.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="2.47" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">A Simple Favor (2018)Kaynak: Popsugar.com<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Peki, kıskançlığın hasete ya da gıptaya dönüşmesine ne sebep oluyor? Öncelikle kıskançlık konusu olan şeyin ulaşılabilir olup olmaması etkili. Bireyler ulaşılabilir gördükleri şeylere sahip olanlara gıpta ile bakmaya daha yatkınlar. Ulaşmalarının neredeyse imkansız olduğunu düşündükleri şeyler söz konusu olduğunda ise haset besleyip kötüleme yoluna gidebiliyorlar. Örnek verelim: almak istediğiniz bir ayakkabıyı başka birinin ayağında gördüğünüzde içinizde hissettiğiniz o küçük hareketlilik aslında kıskaçlığın uyanışıdır. Böylesi bir durumda çoğumuz “çok güzel ayakkabı, ben de almalıyım” düşüncesiyle para biriktirmeye yöneliriz. O ayakkabıya ulaşabileceğimizi ve bunun için neler yapmanız gerektiğini biliriz. Ama elimizin ulaşamayacağı bir şey söz konusu olduğunda işler değişir ve kıskançlık karanlık yüzünü gösterebilir.Bir diğer önemli etken ise kıskanılan kişinin, kıskanan kişiyle olan ilişkisi. Kendimize yakın hissettiğimiz kişilerin elde ettiği şeylere gıpta ile bakarken, kendimizden uzak ve hatta düşman gördüğümüz kişilere karşı haset hissetmeye daha yakınız. Tabii bu durum tek taraflı işlemiyor. Eğer kıskanılan kişi kıskançlık konusu olan şeyi bir böbürlenme ya da üstünlük nişanesi olarak kullanıyorsa kıskançlık karanlık tarafa daha kolay yönelebiliyor.Kişilik özelliklerimiz de kıskançlığın iyi ya da kötüye dönüşmesinde etkili olabiliyor. Hırslı ve duygusal açıdan dengesiz kişilerin kötücül kıskançlığa yönelme oranları yüksekken, sakin ve uyumlu kişiliğe sahip olanlar iyicil kıskançlığa daha yakın. Ancak bu konuda net çizgiler çeken araştırmalar ve sonuçlar yok. O nedenle herkesin iyi ve kötü kıskançlığı deneyimlemesi mümkün. Mühim olan kıskançlık duygusunun oluştuğu bağlam ve kişinin bu duyguyu yönetip yönetemediği.Sonuç olarak şunu söyleyebiliriz: kıskançlık da her duygu gibi yönetilebilir. Yönetilebilen kıskançlık iyi sonuçlar yaratırken, yönetilmeden teslim olunan kıskançlık yıkıcı sonuçlara sebep olabilir.Bu duyguyu hakkıyla yönetebilmek için neyi, neden ve hangi koşullarda kıskandığımızı anlamamız gerekiyor. İşte bu da tam olarak önümüzdeki sayımızın konusu olacak. Kıskançlığı deneyimlememize neden olan şeyler neler? Neyi neden kıskanırız? Hangi koşullar altında kıskançlık kendisine büyüyüp genişleyecek alanlar bulabilir? Kıskançlığı ve kıskanılmayı nasıl yönetebiliriz? Bu soruların cevabını merak ediyorsanız ekim ayını beklemeniz gerekecek.Dileriz keyifle okumuşsunuzdur. Bizleri sosyal medya hesaplarımızdan takip etmeyi, görüş, öneri ve eleştirilerinizi bizimle paylaşmayı ihmal etmeyin. Sizlerin görüş ve önerileri konu seçimlerimizde ve kendimizi geliştirmemizde büyük rol oynuyor.

folklor ile ilgili hikayeler