Hani 8 Mart kutlamalarına "Yalnız o emekçi kadınların günü," diyenler vardır ya — cümleyi okuduğun gibi bahsi geçen tiplerin aklına geldiğine ve ezber cümlelerini anımsadığına nedense eminim. Belki sen de benim gibi kelimelerinin ardından hissettirdikleri o yamuk gülüşü de hissediyorsun şimdi. Arkadaşına çiçek alırsın karışır, kutlamana da salça olurlar; profeminizmden bahsedersin, "Bu da ayrımcılık değil mi?" diye sorarlar ya onlar. İşte bu yazı, her yıl onlara gıcık olduğum için yazılıyor — ayrıcalıklarını fark edip özgürleşmeyi seçmeyenlere Aksu Bora'nın Kadınların Sınıfı: Ücretli Ev Emeği ve Kadın Öznelliğinin İnşası&nbsp;kitabı pusula olsun istiyorum.Kelimelerimi 8 Mart'ın tarihini anlatarak toparlamaya başlasam aynı klişe noktada hissedeceğimi fark ediyorum — eh, o hâlde 8 Mart 1987'de yayımlanan, Feminist dergisinin ilk sayısından bir kısmı paylaşayım ve Peter Parker'ın amcasının ölümünü birkaç kez izlediğimiz gibi seni sıkmayayım:<img src="https://images.aposto.com/2022/2/2/1646749480807.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.88" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">8 Mart 1987, Feminist dergisi<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Metni sevgili Seda Yılmaz paylaştıktan sonra Ayşe Düzkan'ın Feminist dergisi anılarından birine denk geliyorum, ne şans. Meğer bahsini geçirdiğim manifesto, dergisinin artık kağıtlarına basılıp <a fr-original-style="" href="https://twitter.com/ayseduzka/status/1500880824362999809" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">dağıtılmış</a>; İstanbul'un en ünlü kışlarından birinde, insanların akıllarında yer bulmuş.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Emekçi vurgusu nasıl bağlam dışı kullanılıyor?</h2>Ev işi, kültürel olarak değersizleştiriliyor; ev hizmetleri, kamusal alanda yapılan işlerden farklı değer ve kurallara tabi hâle getiriliyor. Emeği hayaletleştirilen ev hizmetinin ve bu hizmet üzerinden gerçekleştirilen sömürünün kadınlara sanki kadınlık ev üzerinden kurulmuyormuş gibi bir alt metinle dönüşünü gördüğümde şaşırmaya yüzüm yok — patriyarkal düzen bir kez daha ensemizde.<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 0, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 0, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Aksu Bora, ev işi ve yuva işiyle ilgili pratikler çerçevesinde kurulan cinsiyet kimliklerinin, aynı zamanda sınıf, toplumsal statü ve kişisel kimliklerin kurulmasında doğrudan etkili olduğunu ileri sürüyor ve bu nedenle de kadınların ev ve ev işi hakkındaki kişisel anlatılarının, cinsiyet ve sınıfın kurulmasında işveren ve çalışan arasındaki etkileşimi analiz etmenin cinsiyet ve sınıf ilişkilerine bakmak için uygun bir giriş noktası sunduğunu söylüyor.</blockquote>— Gül ÖzyeğinElbette, ev ve ev işleri meselesi de yaş, eğitim, sınıf gibi değişkenlere göre deneyimlerin çokluğuna tabi. Bu, patriyarkal kültürün merkezinde, meselenin ev üzerinden tanımlanıp yeniden üretildiği gerçeğini değiştirmiyor; aynı zamanda bu değişkenlerden bağımsız olarak varolurken "ev" üzerinden kurularak özel alana ve kadınlığa ait algılanıyor.Kitapta "kadınlığın kurucu mekânı" olarak geçen ev, doğuştan yüklenen bir rol olarak ev içi emeğin yükünü kadınlığın sırtına yükleniyor. O hâlde sormak elzem: O&nbsp;zaman hangi kadın emekçi değil ki? Ayrıca kadınlar ev ve ev işleri için emeklerinin karşılığını alıp neden sigortaya bağlanmıyorlar? Ücretli ev hizmeti bir insan hakkı değil mi?

Angst

Dünya Kadınlar Günü'nü kutlarken "emekçi" kelimesine yapılan vurgu neden? Ücretli ev hizmeti bir insan hakkı değil mi?

KADINLARIN SINIFI

İsmim Alara, yazılışı böyle ama okunuşu Alâra olacak. 24 yaşındayım, tam zamanlı hayatımda Aposto!’dayım ve sosyal farkındalık yayınımız <a fr-original-style="" href="https://apos.to/n/angst" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ANGST</a>’ın editörlüğünü üstleniyorum. Soru sormayı sevdiğim gibi, <a fr-original-style="" href="https://apos.to/s/60d4242678d49c0006528ee6" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">minik hikâyeler toplamaya</a> ve ilham aldığım 20’lik olmayan 20’liklere “20’li yaşlarına dönsen kendine nasıl bir öneride bulunurdun?” merakını yöneltmeye bayılıyorum. Kaygı bozukluğumla yaşadığıma emin olduğum 19 yıllık hayat serüvenim — ömrümün ilk 5 yılını nörotipik bir beyinle geçirdiğimi düşünmek mutlu ediyor — beni buraya taşıdı.Pandemi gerçekliğiyle ayyuka çıkan kaygı seviyem, toplumsal cinsiyet rejimi kaynaklı eşitsizlik, Türkiye’nin güncel politik durumları, iklim aciliyeti kaynaklı felaketleri artık beynim kaldıramıyor. Mücadele etmek için tutunacak dallar, ilham alacak durumlar ve umudu kestirmeyecek eski topraklar arıyorum! Yaşçı bir noktadan yaklaşmadan, biz 20’liklerin kaygılarını taşıyan ve sorgulayan isimlere hiç olmadığı kadar ihtiyacım var. Belki sizin de vardır. Ayda bir, sizlerle bana umut olan ve <a fr-original-style="" href="https://itgetsbetter.org/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">It Gets Better</a> projesinin bir parçasıymışım gibi hissettirebilen insanlarla 20’lik okuyucularını buluşturacağım, bir başka ilhamım <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/irmakziyagil/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Irmak Hacımusaoğlu</a> illüstrasyonlarıyla bize eşlik edecek, Yasmin, perde arkasından bizleri alkışlayıp tempo tutacak.<img src="https://images.aposto.com/2021/8/3/1631141273996.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="Infinity" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/neuroaesth/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">İllüstrasyon: Irmak Hacımusaoğlu</a>Boomer’lık müessesine oldukça uzak, paylaşımlarından aldığım keyfi yorumlarına bıraktığım binbir kalple ifade etmeye çalıştığım <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/sedayilmazsed/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Seda Yılmaz</a>’layız bugün. Seda, <a fr-original-style="" href="https://www.mundikitap.com/giysiler-ne-anlatir/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Giysiler Ne Anlatır?</a>’ın yazarı. Okur-yazar, <a fr-original-style="" href="https://twitter.com/sedayilmaz_" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">harika tweet</a>’ler üretici, bir dönem T24 ve Vogue Türkiye’den hatırlayabileceğimiz bir isim. Benim için tweet’lerimi like’ladığında doğru bir şey yaptığımı hissettiren, bir gün kahve içme ihtimaliyle gelecek günleri çekebildiğim, olaylara bakış açısıyla feminist kalbimi fetheden biri. İyi ki var.&nbsp;Kaç yaşındasın? Kaç yaşında hissediyorsun?Otuz dokuz yaşındayım. Otuz dokuz yaşında gibi hissetmiyorum.&nbsp;Bi’ 20’lik açsak ve sorsak: 20’li yaşlarındaki insanlara önerin nedir?Bugünün dünyasında fikirler, akımlar, toplumsal ve politik eğilimler çok keskin çizgilerle birbirinden ayrılmış gibi görünüyor. Siyah ve beyazın dışında ara tonların, nüansların olabileceğini gözden kaçırmamak önemli bence. Bunu sık sık kendime de hatırlatıyorum.20’li yaşlarına dair bir “keşke” ve bir “iyi ki” nedir?Keşke dış görünüşüm konusunda o kadar takıntılı olmasaydım. İyi ki yetiştiğim çevredekinden farklı insanlarla tanışmış, onlarla fikir alışverişinde bulunmuş ve değişime açık olmuşum.<img src="https://images.aposto.com/2021/8/3/1631141562536.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="Infinity" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/neuroaesth/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">İllüstrasyon: Irmak Hacımusaoğlu</a>O zamanlar kendinle ilgili sevmediğin, şimdi bayıldığın bir özelliğin var mı?Hiçbir şey gelmedi aklıma!O zamanlar bugünleri nasıl öngörüyordun? Haklı çıktın mı — yoksa her şey çok mu farklı?Yirmili yaşlarımda, bugün olduğu gibi politik bir çerçeveden bakmıyordum hayata. Boş bir iyimserliğe kapılmıştım. Belki de bu yüzden geleceğe dair umutluydum. Her şeyin daha iyiye gideceğini düşünüyordum. Bugünse gerçekçiyim. Gerçekçi bir umudun hem bireysel hem kolektif anlamda dönüştürücü olduğuna inanıyorum.20’li yaşlarının Türkiyesi nasıl bir yerdi? Özledin mi?Bugüne nazaran daha canlı ve renkli bir yerdi. Özlediğim yanları var tabii fakat nostaljik düşüncelere saplanıp kalmaktan yana değilim. Bugünün gerçeklerini görerek ona göre yol almaya çalışıyorum. Umutsuzluğa kapıldığım, tökezlediğim zamanlar olsa da özellikle kadın dayanışmasına tutunarak ayakta kalıyorum.

Seda Yılmaz ile ilgili hikayeler