Pierre de Coubertin tarafından önerilen ve 1924 Paris Olimpiyatları ile Olimpiyatların resmi mottosu olarak kabul edilen “Citius, Altius, Fortius”, 2021 yılında Uluslararası Olimpiyat Komitesi tarafından "Citius, Altius, Fortius – Communiter" yani “daha hızlı, daha yüksek, daha güçlü – birlikte” olarak revize edildi. Oregon’da düzenlenen 2022 Dünya Atletizm Şampiyonası, 3 dünya rekoru ve ulaştığı kitleyle olimpik mottonun her bir öğesini layığıyla karşılayan bir organizasyon olarak tarihteki yerini aldı.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Citius – Daha hızlı</h2><img src="https://images.aposto.com/2022/6/5/1659106413865.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="Sydney Michelle McLaughlin" ratio="0.80" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Sydney Michelle McLaughlinŞampiyonada kırılan 3 Dünya Rekoru’nun 2’si pistte, kadınlar kısa mesafe engelli branşlarında geldi. 400 metre engellide Amerika Birleşik Devletleri’nden 22 yaşındaki Sydney McLaughlin,&nbsp;geçen sene ABD Olimpiyat Takımı elemelerinde Hayward Field’da 51.90 ile ilk kez kırdığı dünya rekorunu Tokyo Olimpiyatları’nda 51.46’ya&nbsp; çekmiş, ulusal açık hava şampiyonasında ise yine aynı stadyumda 51.41 koşmuştu. Hayward Field’ın uğuru bu kez kendisini Dünya Atletizm Şampiyonası’nda gösterdi ve McLaughlin kendisine ait rekoru 1 yıl gibi bir sürede 50.68’e çekmeyi başardı!&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2022/6/5/1659106466906.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="Tobi Amusan" ratio="0.80" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Tobi AmusanBir başka etkileyici performans ise Nijerya’nın tarihindeki ilk dünya rekortmeni&nbsp;Tobi Amusan’dan geldi. Kadınlar 100 metre engellide 2016 yılında 12.20’ye çekilen dünya rekorunu yarı finalde 12.12 koşarak inanılması güç bir şekilde kıran Amusan, finalde ise 12.06 koştu ancak rüzgarın kabul edilen aralıktan yüksek (+2.5 m/s) olması sebebiyle bu performansı rekor olarak sayılmadı. Son Dünya Şampiyonası ve Olimpiyat Oyunları’nı 4.sırada bitiren Amusan, Nijerya’ya ilk Dünya Atletizm Şampiyonası madalyasını, kırılması güç bir dünya rekoruyla kazandırmış oldu. Erkeklerde ABD 100-200 metrede kürsüde tulum çıkarırken, Jamaika ise kadınlar 100 metrede kürsüyü süpürüp, 200 metrede de altın-gümüş dublesi yaptı.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Altius – Daha yüksek</h2><img src="https://images.aposto.com/2022/6/5/1659106521069.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="Armand Duplantis" ratio="1.91" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Armand Duplantis2010’larda Atletizm şampiyonalarında en çok beklenen yarışlar 100m, 200m ve 4x100m branşlarıydı. Atletizmin en büyük yıldızı, Usain Bolt piste çıkıyor ve 1 dakikalığına da olsa bütün gözler ona dönüyordu. 2020’lerde ise atletizmle pek ilgilenmeyenlerin bile bildiği ve merakla beklediği isim olan sırıkla atlamacı Armand Duplantis, şampiyonanın son gününe damga vurdu. 2020’de Polonya’da 6.17 ile kırdığı salon rekorndan bu yana çok daha yüksekleri vadeden&nbsp;Duplantis&nbsp;rekorlarına rekorlar eklerken, açık havada düzenlenen Dünya Atletizm Şampiyonası’nda ise gümüş madalyada kalmıştı.&nbsp;Açık havada Sergey Bubka’nın 26 yıllık rekorunu Diamond League’in Roma ayağında kırıp Stockholm ayağında rekoru 6.16’ya çeken Duplantis, yalnızca 1 ay sonra 2022 Dünya Atletizm Şampiyonası’nda açık hava rekorunu -ve dünya rekorunu- 6.21’e taşımayı başardı! Rekor atlayışı sırasında çıtaya en yakın geçtiği nokta 8.2 cm olan Duplantis’in&nbsp;bu rekoru daha yükseğe taşıyacağına şüphe yok.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Communiter – Birlikte</h2><img src="https://images.aposto.com/2022/6/5/1659106701034.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.78" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Ersu Şaşma2022 Dünya Atletizm Şampiyonası’nda 179 ülkeden 1700 sporcu yarıştı, 29 ülkenin sporcuları altın madalyayı boynuna taktı, 81 ülkeden sporcular finallerde boy gösterdi. Türkiye adına finallerde yarışan tek sporcu sırıkla atlamada Ersu Şaşma olurken, Ersu kendisine ait Türkiye rekorunu tekrarladı. 3 dünya rekorunun yanı sıra 19 bölge rekoru, 92 ulusal rekor, 1 dünya 20 yaş altı rekoru kırıldı. 10 gün içinde 40 ülkeden 150.000 biletli seyirci şampiyonayı tribünlerden takip ederken, NBC son 3 gün hariç seyirci sayısını 13.7 milyon olarak açıkladı. Bu rakamlar şampiyonanın önceki versiyonlarından daha yüksek bir kitleye ulaştığını gösteriyor ve World Athletics,&nbsp;Dünya Atletizm Şampiyonası’nın 18. edisyonu olan Oregon’u “en evrensel edisyon” olarak tanımlıyor. &nbsp;

Punto 

2022 Dünya Atletizm Şampiyonası, 3 dünya rekoru ve ulaştığı kitleyle olimpik mottonun her bir öğesini layığıyla karşılayan bir organizasyon olarak tarihteki yerini aldı.

Daha hızlı, daha yüksek, daha güçlü – birlikte

İlk modern olimpiyat, uluslararası dostluk ve barışı güçlendirme amacıyla 1896 yılında kadın sporcu olmadan <a fr-original-style="" href="https://www.womenshistory.org/exhibits/women-olympics-timeline" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">gerçekleştirilmiş</a>. Modern olimpiyatların kurucusu Baron Pierre de Coubertin’in kadının olimpiyatlardaki rolünün galibiyet takdir etmek olduğunu <a fr-original-style="" href="https://www.insidethegames.biz/articles/1020365/philip-barker-the-sexism-that-held-back-women-from-sport" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">söylediği&nbsp;</a>düşünüldüğünde şaşırtıcı bir bilgi değil.&nbsp;Fakat kadınlar bunun karşısında sessiz kalmamış. Burada Yunan atlet Stamati Revithi’yi anmak gerek. Olimpiyat maratonuna katılımı engellendiği için maratonun ertesi günü kendi başına koşmuş ve hatta kendisine bu yüzden tragedya tanrıçası/müzü (muse of tragedia) lakabı <a fr-original-style="" href="https://www.irishtimes.com/news/an-olympiad-with-females-would-be-impractical-uninteresting-unaesthetic-and-improper-baron-pierre-de-coubertin-1.1222948#:~:text=to%20activate%20them.-,'An%20Olympiad%20with%20females%20would%20be%20impractical%2C%20uninteresting%20%2C%20unaesthetic,'%20%2D%20Baron%20Pierre%20de%20Coubertin" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">takılmış</a>. Her ne kadar ilk olimpiyat bakımından Revithi ciddiye alınmamış gibi gözükse de 1900 yılında gerçekleştirilen ikinci olimpiyatlarda kadınlar yarışmaya başlamış. Fakat bu olimpiyatlarda 997 atletten yalnızca 22’sinin kadın olması, 18 branş varken kadınların golf, tenis ve yelken olmak üzere sadece 3 branşta yer <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/p/CRrIR3NBSPL/?utm_medium=copy_link" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">almaları&nbsp;</a>ve Amerikalı olimpiyat şampiyonu Abbott’a madalya yerine porselen çanak <a fr-original-style="" href="https://www.womenshistory.org/exhibits/women-olympics-timeline" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">verilmesi&nbsp;</a>kadın katılımının tam anlamıyla gerçekleştiğini söylememizi mümkün kılmıyor. &nbsp;Sonra gerçekleştirilen olimpiyatlarda kadın branşlarının eklendiğini <a fr-original-style="" href="https://www.buzzfeed.com/amatullahshaw/women-in-the-olympics" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">görsek de</a> gerek branş gerekse yüzde olarak kadın katılımının eşitlenmesi zaman alıyor. Nitekim olimpiyatlardaki kadın katılım <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/p/CRrIR3NBSPL/?utm_medium=copy_link" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">oranları&nbsp;</a>1920’de %2.4, 1960’ta %11.4, 1980’de %21.5, ve 2000’de %.38.2. Revithi’nin maratona katılma talebini 1896’da iletmesine rağmen kadın sporcuların ancak 1984’te maraton koşmalarına izin verilmesi ya da kadınların futbol branşında ancak 1996 yılında yarışabilmesi de bunu destekler <a fr-original-style="" href="https://www.insidethegames.biz/articles/1020365/philip-barker-the-sexism-that-held-back-women-from-sport" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">nitelikte</a>.Fakat birçok alanda olduğu gibi olimpiyat alanında da <a fr-original-style="" href="https://www.irishtimes.com/news/an-olympiad-with-females-would-be-impractical-uninteresting-unaesthetic-and-improper-baron-pierre-de-coubertin-1.1222948#:~:text=to%20activate%20them.-,'An%20Olympiad%20with%20females%20would%20be%20impractical%2C%20uninteresting%20%2C%20unaesthetic,'%20%2D%20Baron%20Pierre%20de%20Coubertin" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kadın mücadelesi</a> belirli bir başarıya ermiş gözüküyor. Nitekim 2020 olimpiyatlarında kadınların katılım oranı %48.8 ve kadınlar 46 branşta yarışırken erkekler 45 branşta yarışıyor. Bu doğrultuda, 2020 Olimpiyatları’nın cinsiyet eşitliği açısından <a fr-original-style="" href="https://www.unwomen.org/en/ews/stories/2021/7/compilation-women-in-sport-are-changing-the-game" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">dengeli&nbsp;</a>olması ümit veriyor. Burada belirtmek gerek, <a fr-original-style="" href="https://stillmed.olympic.org/media/Document%20Library/OlympicOrg/General/EN-Olympic-Charter.pdf" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Olimpiyat Tüzüğü</a> (Olmypic Charter) de kadın ve erkek eşitliğine vurgu yapmakta ve kadınların sporda desteklenmesi görevini Uluslararası Olimpiyat Komitesi’ne (International Olympics Committee) yüklemekte. Fakat bu görev keşke Uluslararası Olimpiyat Komitesi’nde daha fazla kadın üye görmemize de katkı sağlasa. <a fr-original-style="" href="https://www.nytimes.com/2021/07/22/sports/olympics/olympics-athletes-gender.html" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Şu an</a> komite üyesinde kadın temsil oranı %37.5 iken yönetim kurulunda bu oran %33.3.Olimpiyatlara katılım açısından eşitlik sağlanmış gözükse de eşitsizlik birçok alanda kendini göstermeye devam ediyor. Önce Türkiye’deki kadın sporcuların olimpiyatlara katılımına sonra da bu eşitsizlik örneklerine bakalım.

Günebakan

Kadınların Olimpiyatlara Katılımı

(Görsel: The Quint)Olimpiyatların kökeni Antik Yunan'da yapılan şenliklere dayanır. Tarihte yapılan ilk olimpiyatlar, Tanrı Zeus&nbsp;adına yapılan şenliklerdi. Önceleri sadece bir gün süren koşullardan oluşan oyunlara sonraları değişik mesafelerde yarışlar ve branşlar eklenerek şenliklerin süresi de beş güne çıkarıldı. İlk başlarda ölülerin ruhlarının sekiz yılda bir dirileceği inancıyla aynı sürede düzenlenen oyunlar, daha sonra dört yılda bir yapılmaya başlandı. Modern dönem olimpiyatları ise, Baron Pierre de Coubertin’in girişimi ile 1896 yılında Atina'da düzenlendi ve ardından her dört yılda bir yapılmaya <a fr-original-style="" href="https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/148037/mod_resource/content/0/Sporda%20%20Kad%C4%B1n.pdf" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">başlandı</a>.Bu oyunlarda 14 ülkeden toplamda 241 sporcu yarıştı. Ancak bu sporcuların hepsi erkekti. Kadınlara tam 14 yıl boyunca yarışma hakkı tanınmadı. Tâ ki 1900’de kadınlara olimpiyatlarda yer alma şansı verilene dek…. Katılan 997 sporcudan sadece 22’si kadındı. Kadınlar antik olimpiyatlarda, sporun istenmeyenleri olmuşlardı. Bu durum modern olimpiyatların başlangıcında da devam etti. Kaldı ki Baron Coubertin’in, yaymaya çalıştığı olimpizm bakış açısı içerisinde kadınlara pek yer yoktu. Ancak 1970’li yıllardan sonra feminist mücadelenin de etkisiyle kadınlar olimpiyatlarda söz sahibi olmaya başlamıştır. Modern olimpiyatların başlangıcında Charlotte Cooper adlı bir kadın tenisçi 11 Temmuz 1900’de Paris’te tarih yazdı ve ilk kadın olimpiyat tenis şampiyonu oldu. Bu başarı birçok kadın için yol gösterici ve heves uyandırıcı olmuştur. Ertesi süreçte kadın sporcuların sayısı ve mücadele ettikleri branş sayıları da gün geçtikçe <a fr-original-style="" href="https://olympics.com/ioc/gender-equality" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">arttı</a>.Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) ise, sporda cinsiyet eşitliğine kendini adamıştır. tüzüğünde, IOC'nin rolü “kadınların ve erkeklerin eşitliği ilkesini uygulamak amacıyla, her düzeyde ve tüm yapılarda kadınların sporda ilerlemesini teşvik etmek ve desteklemek” sözleriyle <a fr-original-style="" href="https://olympics.com/en/featured-news/iwd-how-sportswomen-have-effected-change" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">belirtilir</a>.Pandemi sebebiyle bir yıl gecikmeli olarak yapılan 2020 Tokyo Olimpiyat Oyunları, 206 ülkeden 11 bin sporcuyla başladı. Tokyo’da yarışan tüm sporcuların yüzde 49’unun kadın sporcular olması sporda kadın-erkek temsiliyetinin eşitlenmesi yolunda olumlu bir örnek. Tam 120 yıl sonrasında, Tokyo’da söz konusu temsiliyetin neredeyse eşitlenmesi tarihi önemde bir gelişme. Bu başarı umalım ki gelecek yıllarda korunarak <a fr-original-style="" href="https://olympics.com/en/featured-news/iwd-how-sportswomen-have-effected-change" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">sürsün</a>.Bu yıl sporcularımız 18 branşta toplamda 108 sporcuyla ülkemizi temsil etti. Bu sporcuların ellisini kadın sporcularımız oluşturmakta. Kadın sporcuların temsil oranı yaklaşık olarak olimpiyatların genel seviyesiyle eşit. Birçok firma ve kuruluş ise başlattığı projelerle kadın sporcularımıza bu yolda destek olmaya devam ediyor. Azimli ve başarılı sporcularımız ise bu yolda emin adımlarla ilerliyorlar. Kadın ve erkek temsiliyeti 2000’lerin başından beridir yüzde 10 arttı. Türkiye’de bu anlamda en dikkat çekici örneklerden biri 2012 Londra Yaz Olimpiyatları’nda 66 kadın ve 48 erkek sporcuyla mücadele edilmesi <a fr-original-style="" href="https://olympics.com/ioc/news/international-women-s-day-a-time-for-reflection" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">olmuştu</a>. Öte yandan spordaki bu temsiliyet artışı, umarım yüzde 15 seviyelerindeki istihdam edilen kadın oranlarına da yansır…Sonuç olarak olimpiyat yolunda dünden bugüne kadınlar dikenli bir dizi yol aştılar. Hem de çoğu zaman erkeklerin koyduğu çerçeveleri, blokları, engelleri... Severek, güçle, zarafet ve hırsla bu yolda yürüdüler. Böylesine başarılı kadınlara bu yolda eşlik etmek, başarılarını dile getirmek ise bizim boynumuzun borcu... Umalım ki gelecek yıllarda genç sporcuların önünde kadın rol modeller artarak çoğalsın. Böylece 2024 olimpiyatlarında kadın-erkek temsiliyeti eşitlenir ve “Cam tavanları nasıl kırarız?” temalı soruları değil “hangi başarıları yakaladığımızı” <a fr-original-style="" href="https://www.olimpiyat.org.tr/Haber-Detay/IOCden-Cinsiyet-Esitligine-Yonelik-25-Oneri/7783" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">konuşuruz</a>.<a fr-original-style="" href="https://www.linkedin.com/in/ecedikmenli8913" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ece Dikmenli</a>

Tokyo’da yarışan tüm sporcuların yüzde 49’unun kadın olması, kadın-erkek temsiliyetinin eşitlenmesi yolunda olumlu bir örnek.

Olimpiyatlar ve cinsiyet eşitliği

Bu Olimpiyatla ilgili öğrendiğiniz sizi en çok şaşırtan bilgi?Açılışı sunmak üzere çalışırken 1912-1948 arasında mimarlık, resim, heykel, edebiyat ve müzik dallarının olimpiyatlar programında olduğunu öğrendim. Modern olimpiyatların kurucusu Baron Pierre de Coubertin antik dönemin oyunlarının felsefesi olan insanın sadece fiziksel olarak değil zihinsel olarak da gelişmesi düşüncesini modern oyunlara da uyarlamak istemiş ve bu sanat dallarının oyunlar programında olması için çaba sarf etmiş.&nbsp;Sunarken en çok heyecanlandığınız an?Biri 400 metre engelli yarışı. Yarışın son 100 metresinde tarihe tanıklık edeceğimi fark etmiştim ama tüm zamanların en iyi yarışlarından birini anlatmış olduğumu kronometrede Warholm’un 45.94’lük dünya rekoru zamanını ve diğer sporcuların aldığı sonuçları görünce anladım.&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://cdn.ntvspor.net/57732d50975247bc9f2ad2b83f1e87d6.jpg?&mode=crop&w=940&h=626.6666666666666" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://images.aposto.com/2021/7/4/1628787711561.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" alt="Eda Tuğsuz" ratio="1.51" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a>Görsel: NTV SporDiğeri Eda Tuğsuz’un Olimpiyat bronz madalyasına çok yaklaştığı kadınlar cirit atma finalindeki 6. Atışı. Cirit’in çimde saplandığı nokta ekrandaki sanal çizgide yarış üçüncüsünün attığı mesafeden birkaç santim daha ilerideydi. Eda’nın mesafesi açıklanana kadar geçen kısa sürede yaşadığım duyguları unutmam mümkün değil.&nbsp;&nbsp;Tokyo 2020'nin&nbsp; şu ana kadarki en unutulmaz anı/karesi neydi?Erkekler yüksek atlamada eşitliğin bozulmaması üzerine başhakem Can Korkmazoğlu, Barshim ve Tamberini’ye kuralları hatırlattı ve baraj atlayışı yapabileceklerini veya yarışmayı noktalayabileceklerini söyledi. Barshim’in şaşkınlık içinde “İki altın madalya olabilir miyiz?” sorusu ve ardından çok iyi dost olan bu iki sporcunun ortak sevinçleri en unutulmaz andı.&nbsp;Uyandınız ve şu ana kadarki sonuçları biliyorsunuz, hangi atlet olmak isterdiniz?Yasmani Copello. Ülkesini Olimpiyat finalinde temsil etmiş, ülke rekorunu tekrarlamış, Olimpiyat tarihinin en güzel yarışının bir parçası olmuş bir sporcu olmanın haklı gururunu yaşıyor olmak çok güzel bir duygu olsa gerek.Olimpiyatlara bir oyun eklenecek, hangisi? Doğrusunu isterseniz Olimpiyat Oyunları'nın daha fazla spor dalına ihtiyacı olduğunu düşünmüyorum. Eğer yeni eklemeler yapılacaksa bence Baron Pierre de Coubertin’in vizyonuna dönüp sanat formlarını tekrar oyunlara entegre etmeliler.

TRT Spor 

Cüneyt Kıran

Geçmişte cimnastik branşında çok fazla var olmayan Türkiye nasıl bir anda uluslararası başarılar elde edip podyumun dışında kaldığımızda üzüldüğümüz bir branş hâline geldi? Aslında tüm bu başarılar planlı bir ilerlemenin meyvesi.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İlk temsil</h2>Türkiye’nin ilk olimpik sporcusu Aleko Mulos, Galatasaray Lisesi öğrencisidir ve Tatavla Heraklis Jimnastik Kulübü (günümüzde Kurtuluş Spor Kulübü) sporcusudur. İstanbul ziyareti sırasında tercümanlığını yaptığı Modern Olimpiyat Oyunları’nın kurucusu Baron Pierre de Coubertin’in daveti üzerine 1908 Londra Olimpiyatları’na katılır ve Türkiye adıyla katılım gösteren Osmanlı İmparatorluğu’nun ilk olimpik temsilini cimnastik dalında sergiler.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">En yüksek olimpik katılım</h2>Cimnastik branşında yeniden olimpiyatlara dönmemiz anca bu tarihten 104 yıl sonra aynı yerde, 2012 Londra Olimpiyatları’nda denge aletinde yarışan Göksu Üçtaş Şanlı&nbsp;ile oldu. 2016 Rio Olimpiyatları’nda Ferhat Arıcan ve Tutya Yılmaz Olimpiyat’a katılmaya hak kazandı. 2020 Tokyo Olimpiyatları için Türkiye Cimnastik Federasyonu’nun hedefi önceki yılların üzerine çıkmaktı. Avrupa ve dünya şampiyonalarında elde edilen başarıların ardından Türkiye, Tokyo Olimpiyatları’na erkeklerde İbrahim Çolak, Ferhat Arıcan, Ahmet Önder ve Adem Asil, kadınlarda Nazlı Savranbaşı olmak üzere toplam beş sporcuyla katılacak.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2021/3/2021-04-25T19:43:10.450Z_sm.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" alt="Nazlı Savranbaşı" ratio="Infinity" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Cimnastiğin yeniden doğuşu</h2>2012 yılında Türkiye Cimnastik Federasyonu Başkanlığına gelen Suat Çelen,&nbsp;Türkiye’nin cimnastikteki gelişimi söz konusu olduğunda adı en çok geçen isimlerin başında geliyor. Kendisi de eski bir cimnastik sporcusu olan Çelen, son yıllarda gelen başarının arkasında iyi bir planlama olduğunu belirtiyor. Çelen, başarı formülünü aşağıdaki sözlerle açıklıyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(15, 224, 199); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(15, 224, 199); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Önce hayal kurduk, sonra onlara inandık ve bir aile olarak başarıyı yakaladık. Göksu ile Ümit dışındaki sporcularımız daha çok genç. 2028’de ciddi bir takım çıkarabiliriz. Yeter ki hocalarımızın, sporcularımızın isteklerini karşılayabilelim.”</blockquote>Ayrıca Türkiye’de cimnastik sporunun tabana yayılması konusunda da çalışmalar yapılıyor. 2012 yılında yalnız 1200 lisanslı sporcunun olduğu cimnastik artık 81 ilde 120 bin sporcuya yayılmış durumda. Madalya adayı sporcular için 8 yıllık planlar yapılıyor.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Üst üste gelen başarılar</h2>Artistik Cimnastik Millî Takımların son dönemdeki başarıları bu planlı ilerlemenin meyveleri olarak görülebilir.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Aktif olarak yarışan en yaşlı cimnastikçilerden olan Ümit Şamiloğlu’nun barfiks aletinde Akdeniz Oyunları şampiyonluğu ve FIG Artistik Cimnastik Dünya Kupası müsabakalarında 8 altın madalyası bulunuyor.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">2013’te sakatlık sebebiyle bıraktığı cimnastiğe 2016 yılında geri dönen Göksu Üçtaş Şanlı&nbsp;2018 Akdeniz Oyunları ve 2020 Avrupa Şampiyonası’nda yer aletlerinde gümüş madalya kazandı.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dünya Şampiyonu cimnastikçi İbrahim Çolak&nbsp;2020’de Mersin’de bir de Avrupa Şampiyonluğu elde etti.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Geçtiğimiz hafta sonu yapılan 2021 Avrupa Artistik Cimnastik Şampiyonası’nda Ferhat Arıcan paralel bar aletinde Avrupa Şampiyonu unvanını korudu.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Adem Asil olimpiyat kotası elde etti ve barfiks aletinde bronz madalya kazandı.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ahmet Önder&nbsp;ise genel tasnif finalinde Avrupa dördüncüsü oldu.</li></ul><img src="https://images.aposto.com/2021/3/2021-04-25T19:37:10.679Z_sm.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" alt="Ferhat Arıcan" ratio="Infinity" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Devlet ve özel sektör desteği</h2>Türkiye Jimnastik Federasyonu Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın yakından takip ettiği ve bizzat bakan düzeyinde destek verdiği federasyonlardan biri. Özellikle millî takımdaki sporcuların ve antrenörlerin istekleri ve ihtiyaçları kendisi de sporun içinden gelen Federasyon Başkanı Suat Çelen’in de desteğiyle titizlikle karşılanıyor. Türkiye Millî Olimpiyat Komitesi de olimpiyat yolunda sporcuları destekliyor. İbrahim Çolak, Ferhat Arıcan, Ahmet Önder gibi kendi branşlarında yıldızlaşmış isimler marka iş birlikleriyle de gündeme gelip kişisel markalarını oluşturma yolunda adım atıyor.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Gelecek parlak</h2>Hâlihazırda başarılarıyla bu jenerasyon oldukça genç ancak onlardan sonra gelecek nesiller de şimdiden gençler müsabakalarında göz dolduruyor. Bu sporcular Tokyo Olimpiyatları’na yalnızca katılmak için değil, madalya için gidiyor ve Tokyo’dan madalyalarla dönmeleri çok olası.

2021 Avrupa Şampiyonası ile Artistik Cimnastik branşındaki başarısını sürdüren Türkiye, tarihinde ilk defa Tokyo Olimpiyatları’na 5 cimnastikçiyle katılıyor.

Türkiye’de cimnastiğin gelişimi

Bundan 125 yıl önce, ilk modern olimpiyat oyunları “Citius, Altius, Fortius” (Daha hızlı, daha yüksek, daha güçlü) mottosu ve olimpik marş eşliğinde 14 ülkeden 241 atletin katılımıyla Atina’da başladı. Fakat olimpiyatlarda kadın atlet olmasına modern olimpik hareket, IOC ve olimpizm felsefesinin yaratıcısı Pierre de Coubertin’in bu konunun “uygulanamaz, yavan, yakışıksız” olduğuna dair düşünceleri izin vermedi.&nbsp;<ul><li>Dönem: Aristokrat bir ailenin ferdi olarak Paris’te doğmuş olan Pierre de Coubertin, yirmiden fazla kitap ve yüzlerce makale sahibi, Klasik Yunanistan kültürüne hayran bir akademisyendi. Anglosakson sistemi örnek alarak fiziksel ve entelektüel eğitimin bileşimi bir eğitim sistemini Fransa için tasarladı. Ardından, Belle Époque dönemi zihniyetinin tezahür ettiği centilmenlik, barış, dürüstlük, eşitlik, uluslararası anlayış gibi ideallerle olimpizm felsefesini yarattı. Ancak, kadın-erkek ilişkilerine bakış açısı döneminin genelinden farklı değildi. Her ne kadar olimpik ruhun herhangi bir ırkın özelinde olmadığını belirtmiş olsa da bir kadının rolünün bir “eş ve anne olmak” olduğunu söylemişti. Bu nedenle, olimpiyatlara kadınların katılımına karşı görüşleri açıktı. Yine de kaçak bir yolcu vardı: Stamata Revithi. &nbsp;</li><li>Yeni biri: Bugün bir aktivist olarak değerlendirebileceğimiz Stamata Revithi, 1866’da Sire adasında doğmuştu ama ana karadaki Pire’de yaşıyordu. Pire’den 12 kilometre uzaklıktaki Atina’ya iş bulabilme umuduyla yürürken -anlatıya göre- yolda karşılaştığı bir kişi maratondan bahsederek katılması konusunda onu cesaretlendirdi. Çünkü Atina’da tanınırlık kazanırsa iş bulabileceğini düşüyor ve birçok sporcudan daha iyi koşabileceğine inanıyordu.&nbsp; &nbsp;</li><li>Yarışa yetiştiğinde maratona katılmak isteyen bir kadın olarak bir kesimin ilgisini çekerken bir kesim tarafından küçümsenmişti. Çeşitli tartışmalar çıksa ve katılmak için diretse de izin verilmedi. Buna rağmen, resmî yarışın bir gün sonrasında tek başına koştu ve 40 kilometrelik maratonu 5,5 saatte tamamladı. Ama maratonun asıl bitiş yeri ve modern dönem öncesi olimpiyatlara da ev sahipliği yapmış -MÖ 6. yüzyılda inşa edilmiş ve hâlâ kullanılan- Panathinaiko Stadyumu’na girmesine izin verilmedi. Yine de kendisine birkaç şahit bularak bitiş noktasında derecesini kaydettirmeyi başardı. Ardından olimpiyat komitesine başvurduğunda resmîleştirmesine izin verilmedi.&nbsp; &nbsp;</li><li>Her şeye rağmen dönemin gazetelerinde adı anılmıştı. Ama başka bir isimden bahsedenler de vardı: Melpomene, Yunan mitolojisinde trajedinin ilham perisi. Ya maratonda koşmayı denemiş iki kadın vardı ya da genel kanıya göre Revithi’nin takma adıydı. &nbsp;</li><li>İlham: Her ne kadar hem geçmiş hem bugün için etkileyici bir işe imza atmış olsa bile Revithi’nin hatırlanması için aradan yıllar geçmesi gerekti. Ardından, 1967 Boston Maratonu’nda tarihe geçecek fotoğrafların başrolü <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMDg0OTZiZWQzYzM4MDAwNjQ2YWIxZSZ1c2VyPTVlZjQ3ZDc5MjNmYzJiMDAwODcwZjA4NCZhdXRob3I9NWY2YzllOWVlMDAxNmYwMDA4N2Q1MDZhJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRmFwb3MudG8lMjUyRnMlMjUyRjVmMzViOWYxMjFhMjA0MDAwN2E0YjFlNw=="">Kathrine Switzer</a> gibi gizlice yarışlara katılan kadınlar da oldu. Ama olimpiyat oyunlarına kadınlar maratonunun eklenmesi yaklaşık 90 yıl sürdü ve 1984 Los Angeles Olimpiyatları’nda Joan Benoit bu alanın ilk altın madalyasını aldı. Gerçekleşmesi beklenenden daha uzun zaman alsa da Revithi ve ardılları, kadının eş ve anne rolü dışındaki görünmezliğiyle spor gibi alanlarda varlık gösteremeyeceğine dair algıların değişimini başlattı. &nbsp;</li></ul><figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2021-01-20T23:02:47.678Z.jpeg" alt="Melpomene"><figcaption>Carol Highsmith tarafından fotoğrafı çekilmiş Melpomene'nin çalışması</figcaption></figure>

Toplum tarafından kadınlara sadece eş ve anne rolünün verildiği bir dünyada 1896 Olimpiyatları'na kaçak katılan kadın bir yarışmacının özel bir hikâyesi var. 

Pierre de Coubertin ile ilgili hikayeler