Eylül ayı ile beraber sonbahar yüzünü gösterdi, sıcaklar geride kaldı ve artık süregelen kuraklığı kırması için yine yağmuru bekliyoruz. Ama bu yılın sıcakları sadece Türkiye’yi değil, Avrupa'yı ve ABD’yi de etkilemiş&nbsp;durumda.Yapılan son çalışmalar, meteorolojik yaz döneminde yani Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında,&nbsp;2021 yazının Avrupa’nın ve ABD’nin en sıcak, Türkiye’nin ise en sıcak dördüncü yazı&nbsp;olduğunu ortaya koyuyor.Bu rekorlar maalesef beraberinde;&nbsp;kuraklık, orman yangınları ve dayanılmaz sıcak hava dalgaları&nbsp;getiriyor.Özellikle ABD’de, bazı bölgelerdeki sıcaklıklar 85 yıl sonra rekor seviyelere ulaşmış durumda. Haziran ayında gerçekleşen bir sıcak hava dalgası 35 şehirde sıcaklık rekoru kırılmasına, bazı yerlerde sıcaklıkların 48°C’ ye ulaşmasına yol açmıştı.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2021/8/2/1631618646264.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.38" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">ABD’nin Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi, bu yaz tüm ABD’de ortalama sıcaklığın 23°C civarında olduğunu ve bunun ortalama yaz sıcaklığından&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.ncei.noaa.gov/news/national-climate-202108" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">1,2°C kadar daha sıcak olduğunu açıkladı.</a>50 eyaleti bulunan ABD’nin, başta özellikle orman yangınları ile boğuşan Kaliforniya olmak üzere&nbsp;21 eyaleti sıcaklık rekoru kırmış.&nbsp;Uzmanlar ortalamanın altında sıcaklık gören bir eyaletin olmadığını belirtiyor.ABD’nin doğusu bu dönemde Henri, Fred ve Ida kasırgaları&nbsp;ile boğuşurken, batısında ise Kaliforniya ve Utah’da binlerce kişi orman yangınlarından kaçıyordu.Hem sel hem de yangın felaketleri bu yaz Avrupa’yı da etkiledi.&nbsp;İspanya, İtalya ve Yunanistan’da çıkan yangınlar yüz binlerce hektarlık ormanın kaybına yol açtı, yüzlerce kişi evini kaybetti.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2021/8/2/1631618731071.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.51" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Almanya ve Belçika’da ise ani yağışlardan dolayı ortaya çıkan sellerde 200 kişi hayatını kaybetti, yüzlerce kişi ise hala kayıp.Aynı dönemlerde ise İtalya’da 49°C’ye ulaşan sıcaklık Avrupa’da ölçülen en yüksek sıcaklık&nbsp;olarak kayıtlara geçti ve tüm yaz ayı da 19. yüzyıldan beridir, Avrupa tarihinin&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.reuters.com/world/europe/europe-just-had-its-warmest-summer-record-eu-scientists-say-2021-09-07/?s=09&utm_source=pocket_mylist" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">en sıcak yazı&nbsp;olarak ölçüldü.</a>Avrupa’nın genelinde son 20 yıllık dönemin ortalamasına göre, 2021 yazı ortalamanın 1°C üstünde yaşandı.&nbsp;Kuzeydeki bazı bölgelerde sıcaklıklar normalin altına düşse de, doğudaki ülkelerde ortalama Akdeniz’e kıyısı olan kentler ise sıcaklık rekoru kırmış.Avrupa gibi tüm yaz boyunca orman yangınları ve seller ile savaşan Türkiye’de ise Meteoroloji Genel Müdürlüğü yaz dönemi ile analizini <a fr-original-style="" href="https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/sicaklik-analizi.aspx?s=m#sfB" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">geçtiğimiz günlerde yayınladı.</a><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2021/8/2/1631618989894.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.70" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Bu analize göre Avrupa ve ABD’de rekor kıran 2021 yaz ayı Türkiye tarihinin en sıcak 4. yazı olmuş.Uzun dönemli verilere baktığımızda Türkiye’nin 1998’den beridir sadece bir kez, 2004 yılında, ortalama sıcaklıkların altında bir yaz geçirdiğini görüyoruz. 23 yıllık bu dönemin 22 yılı ise mevsim normallerinin üstünde geçmiş.Türkiye tarihinin en sıcak yaz dönemi ortalama sıcaklıkların 2,2°C üstünde, yani 25,2°C civarında yaşandığı 2010 yılı&nbsp;olmuş.&nbsp;2021 yazı ise, ortalama sıcaklıkların 1,3°C üstünde yani 24,7°C olarak&nbsp;yaşanmış. Yalnız burada küçük bir fark dikkatinizi çekiyor olabilir.MGM’nin verilerine göre 2010 yılında 23°C olarak hesaplanan ortalama sıcaklık, 2021 yılında 23,4°C olarak ölçülmüş. Yani bu veriler üzerinden Türkiye’de yaz döneminin ortalama sıcaklığının da giderek arttığını&nbsp;söylemek mümkün.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2021/8/2/1631619129247.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.75" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Bu yüksek sıcaklıklar tüm Türkiye’de hissedilirken, ülkenin güneydoğusundan kuzey batısına kadar uzanan hilal şeklinde bir bölge ortalama sıcaklıkların en yükseğe çıktığı bölge olmuş.Bu bölgelerde aynı şekilde ekstrem sıcaklıkların da en fazla yaşandığı bölgeler. Özellikle Temmuz ayı maksimum 49.1°C sıcaklığı ile,&nbsp;ortalama 48.9°C olan uzun yıllık ekstrem sıcaklıkların üzerinde gerçekleşmiş.Bununla beraber ekstrem sıcaklıkların artışı sadece bu yıl için veya sadece Türkiye için geçerli değil.İklim krizinin sonuçlarından olan ve diğer doğal felaketlerin de yaşanma riskini de artıran ekstrem sıcaklıklar, son 40 yılda iki katına çıkmış durumda.<a fr-original-style="" href="https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-58549912.amp?s=09" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">BBC’nin araştırmaları,</a> 50°C üzerinde sıcaklığın görüldüğü gün sayısının, son 40 yılın her on yıllık bölümünde de artış gösterdiğini ortaya koyuyor.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2021/8/2/1631619340600.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.03" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">1980 ile 2009 arasında termometreler yılda 14 gün 50°C üzerini gösterirken, 2010-2019 yılları arasında bu sıcaklıktaki gün sayısı 26'ya çıkmış. Aynı dönemde, 45°C üzeri sıcaklıklar yılda ortalama iki hafta daha fazla görülmüş.Daha önce genellikle Ortadoğu ve Körfez ülkelerinde gerçekleşen bu sıcaklıklar, şimdi Akdeniz bölgesinde, hatta bazı ekstrem durumlarda daha kuzey bölgelerde de görülebiliyor.Aşırı sıcak havanın etkisiyle kuraklık ve yangınlar sıklaşırken, insanlar ve hayvanlar da çevrelerindeki doğal koşullarının değişmesi yüzünden sağlık sorunları çekiyor.Avrupa ve ABD’de yaşanan en sıcak yazın ve son 40 yılda ekstrem sıcaklıkların iki katına çıkmasının arkasında,&nbsp;iklim krizi ve bu krizin en büyük sebebi olan fosil yakıtlar&nbsp;olduğu konusunda neredeyse hiçbir şüphe yok.Her ne kadar ülkeler 2050 yılı için net sıfır salım hedefleri koysa da, hükümetlerin niyet beyanları ve şu anda ki yatırımları küresel ortalama sıcaklığı 1,5°C değil 3,2°C’lik bir ısınmaya doğru götürüyor.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2021/8/2/1631619597934.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.79" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Sadece 1,1°C ısınmış bir dünyada&nbsp;aynı anda yaşanan sel ve orman felaketleri ile binlerce insan ve milyonlarca canlı hayatını kaybederken, milyarlarca dolarlık ekonomik zarar ve hesaplanmaz bir ekolojik kayıp var.&nbsp;3°C ısınmış bir dünyada yaşanabilecek felaketleri düşünmek bile korkutuyor.O yüzden küresel olarak özellikle kömürden enerji üretimini durdurmalı ve hızla diğer fosil yakıtları ekonomik sistemimizden çıkarmalıyız. Verimli teknolojiler, elektriklendirme ve yenilenebilir enerji geleceğimiz olmalı.Çevreci Geek bülteninde sürekli dediğimiz gibi, bir kez daha altını çizelim: elimizde teknoloji var, eksik olan politik irade.&nbsp;

Henri ile ilgili hikayeler