<img src="https://images.aposto.com/2025/2/2/1741114325602.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Beyoğlu Balık Pazarı'ndan. Fotoğraf: Kaan Walsh<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp; Sürdürülebilir balıkçılık: "Balıkçılık Yaşarsa, Ocaklar Yaşar!" mesajıyla hayata geçirilen Hayalet Ağlar projesiyle CarrefourSA, küçük ölçekli kıyı balıkçılığıyla geçimini sağlayan kıyı yerleşimlerinin korunmasını ve denizlerin sürdürülebilirliği konusundaki farkındalığın artırılmasını amaçlıyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ne dedi? CarrefourSA CEO’su Kutay Kartallıoğlu, projeyle ilgili yaptığı açıklamada şunları söyledi:</li></ul><blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(162, 195, 185); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(162, 195, 185); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Bugün CarrefourSA olarak müşterilerimize doğru balığı ulaştırıyoruz. Ama doğru balığı gelecek nesillere ulaştırmak da hepimizin sorumluluğu. Sürdürülebilir deniz kaynaklarına yönelik yatırımlarımızla, sadece denizleri temiz tutmanın değil, aynı zamanda ekosistemi korumanın bir sorumluluk olduğunu vurguluyoruz. Ocaklar Köyü’nde gerçekleştirdiğimiz ‘Hayalet Ağlar’ projesiyle de denizlerimizin yalnızca ekonomik bir kaynak değil, hayatın sürdürülebilirliği için vazgeçilmez olduğunu göstermek istiyoruz."</blockquote><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Neler oluyor? CarrefourSA proje kapsamında Balıkesir Erdek’teki Ocaklar Köyü’nde küçük ölçekli kıyı balıkçılığıyla uğraşanlara eğitimler düzenliyor. Bu eğitimler dijital platformlara yüklenerek Türkiye genelindeki balıkçılara da fayda sağlamak hedefleniyor.</li></ul>

apéro

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) açlığı yok etmek ve beslenme şartlarını iyileştirmek üzere 1943'te kuruldu. FAO açlığa karşı mücadelede gerçekleştirdiği çok yönlü etkinlikleriyle hükümet ve teknik kuruluşların tarım, ormancılık ve balıkçılığı geliştirme projelerine aracı ve yardımcı oluyor. Birleşmiş Milletler'in uzman kuruluşlarından FAO'nun amacı, dünyadaki gıda ve tarımla ilgili çalışmaları organize edip geliştirerek gıda güvenliğini sağlamak olarak özetlenebilir.Metro Türkiye'nin pek âlâ alabalık projesinin ortaklarından FAO Türkiye Temsilcisi Yardımcısı Dr. Ayşegül Selışık projenin adımlarını anlatıyor. Ayşegül Hanım sürdürülebilir balıkçılık kavramının detaylarından bahsederken; Türkiye balıkçılığının sürdürülebilirlik karnesini bizim için özetliyor. "Neden alabalık?" sorusunun yanıtları sohbetin devamında.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sürdürülebilir balıkçılık kavramı; üretici, tüketici ve balıklar için ne ifade ediyor?</h3>Sürdürülebilir balıkçılık kavramı avcılığı yapılan balıkların belirli bir seviyede tutulması sağlanarak balık stoklarının ekonomik, teknik, idari ve sosyal olarak yönetilmesi ve sağlıklı bir şekilde gelecek nesillere aktarılması olarak tanımlanabilir.&nbsp;Üretici için geçimini sağlayacak düzeyde av; tüketici için istediği zaman ulaşabileceği ucuzlukta ve kalitede balık; balıklar içinse neslinin bir sonraki döneme aktarabildiği ve yaşam alanını sınırlamadığı bir olguyu ifade eder.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Türkiye’de balıkçılığı sürdürülebilirlik üzerinden değerlendirir misiniz?&nbsp;</h3>Türkiye’de balıkçılık ve su ürünleri sektörünün yönetiminden sorumlu kurum Tarım ve Orman Bakanlığı, Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü (BGSM)’dür. Genel Müdürlüğün su ürünleriyle ilgili temel yaklaşımı deniz ve iç sulardaki su ürünleri kaynaklarının korunması ve sürdürülebilir işletilmesidir. Bu temel ilkelerden hareketle su kaynaklarını koruma ve kullanma dengesi gözetilerek balıkçılık sektörünün geliştirilmesini kendisine ana hedef olarak belirleyen Bakanlık ve FAO bu alanda çeşitli başarılara beraber imza attı.Son yıllarda bazı türlerdeki avcılık rakamlarındaki değişimler küresel ısınmanın olumsuz etkilerinin Türkiye balıkçılığını da etkilemeye başladığının işareti. Bu nedenle önümüzdeki dönemde özellikle iklim değişikliğine uyumla ilgili daha fazla çaba gösterilmesinin önem teşkil ettiğini düşünüyorum. Gerek balıkçılık gerekse su ürünleri yetiştiriciliği sektörünün iklim değişikliğine karşı daha dayanıklı hâle gelmesi, iklim değişikliği hızını azaltmaya yönelik tedbirlerin arttırılması, geniş anlamda iklim değişikliği ve diğer çevresel etkileşimleri önceleyen konularda daha yakından çalışmayı ve FAO’nun teknik kapasitesini bu alanda paylaşmayı önemsiyoruz.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Türkiye’de alabalık: Ekosistemi gözeten koşullar yaratmak&nbsp;</h2><h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Alabalık yetiştiriciliğinin bugünkü durumunu nasıl yorumlarsınız?</h3>Su ürünleri yetiştiriciliği kapsamındaki alabalık yetiştiriciliğinde yoğun ve yaygın en önemli tür Gökkuşağı Alabalığı olmakla beraber Türkiye’deki iç sularda yetiştiricilikten elde edilen üretim miktarı 2022’de 145.649 ton, denizde yetiştiricilikten elde edilen üretim miktarı 45.454 ton olmak üzere toplamda 191.103 ton olarak hesaplandı. FAO’nun 2020 yılı su ürünleri yetiştiricilik verilerine göre Türkiye, İran’dan sonra en büyük alabalık üreticisi.Alabalık kuluçkahaneleri ve çiftlikleri soğuksu ortamına sahip bölgelerde bulunuyor. Türkiye’de yoğun olarak alabalık üretimi yapılan iller sırasıyla Elazığ, Muğla ve Samsun’dur. Özellikle Karadeniz kıyılarında yer alan ağ kafes tesislerinde üretim artışı gözlemleniyor. Türkiye’nin alabalık ihracatı son 3 yıldır uluslararası pazar taleplerini karşılayacak şekilde büyüme gösterdi. “Türk Somonu” markasıyla ihracat taleplerinin yerine getirilmesi için üretim artışının sürdürülebilirliğinin planlanmasıyla önümüzdeki dönemde çok daha fazla ihracatı yapılan ürün olacak.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Alabalıklar, su ekosisteminde nasıl bir yer tutuyor?</h3>Türkiye’de en çok yetiştiriciliği yapılan tür Gökkuşağı Alabalığı’nın diğer alabalık türlerine göre yumurta alımı, besin alımı, değişik sıcaklıklara toleransı gibi avantajları var.&nbsp;Su ürünleri yetiştiriciliği hem deniz alanlarında ağ kafeslerde hem de iç sularımızda akarsu, göl, gölet ve baraj göllerinde yapılıyor. Alabalık özelinde yetiştiricilik için belirli bir su sıcaklığı gerekli. Tesislerde üretim yavru balıkların havuzlara aktarılmasıyla başlayıp ihtiyacı olan yem miktarına göre beslenmesi ve nihayetinde pazara sunmak için uygun boy ve ağırlığına ulaşıncaya kadarki süreci kapsıyor.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Potansiyeli açığa çıkarmak üzere&nbsp;</h2><h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Metro Türkiye’yle hayata geçirdiğiniz projenin kapsamından ve hedeflerinden bahseder misiniz?&nbsp;</h3>Metro Türkiye ve FAO ilk olarak FAO ve Tarım ve Orman Bakanlığı Ortaklık Programı kapsamında yürütülen “Gıdanı Koru” kampanyası kapsamında bir araya geldi ve bu süreçte gıda kayıp ve israfıyla mücadeleye yönelik etkinlikler gerçekleştirdi.&nbsp;2022 yılının Uluslararası Geleneksel Balıkçılık ve Su Ürünleri Yetiştiriciliği Yılı ilan edilmesiyle FAO ve Metro Türkiye sürdürülebilir balıkçılık vizyonu doğrultusunda küçük ölçekli ve geleneksel aile balıkçılığını desteklemek ve alabalık yetiştiriciliğinin potansiyelini ortaya çıkarmak amacıyla bu proje kapsamında çalışmaya başladı.&nbsp;Bu ortak projeyle küçük ölçekli ve geleneksel aile balıkçılığını, balıkçılık ve su ürünleri kaynaklarını sorumlu ve sürdürülebilir kullanımı yoluyla daha sağlıklı gıda sistemlerinin kurulmasına yönelik katkılarını sürdürmek ve korunmasına katkı sağlamak hedeflendi. Küçük ölçekli ve geleneksel balıkçılık ve su ürünleri yetiştiriciliği, iklim değişikliği, çevresel bozulma gibi faktörlerden olumsuz etkilenirken ticari açıdan da daha fazla motivasyona ihtiyaç duyuyor. Bu projeyle onlara bu konularda destek olmak ve bu vesileyle farkındalık yaratmak istendi.&nbsp;Ek olarak, FAO Türkiye olarak küçük ölçekli ve geleneksel aile balıkçılığı ve su ürünleri yetiştiriciliğinde yakın ve uzak pazarlara erişim, üretim ve lojistik altyapısı ve kapsayıcı değer zincirlerinin oluşturulması gibi sektörel konuları önemsiyoruz. Buradan hareketle balıkçıların, balık avcılarının ve işçilerinin uygun fiyatlı yüksek kaliteli balık ürünlerini tedarik ederek yerel ekonomik kalkınmayı teşvik etmeleri ve ilave istihdam yaratmaları çok değerli.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Projenin çıktılarına gelecek olursak; bu kapsamda üreticilere nasıl bir fayda sağlandı?</h3>Bu proje üreticiden tüketiciye uzayıp giden gıda arz zincirinde küçük ölçekli aile işletmelerinin geleneksel üretimlerinin pazara uygun hâle getirilmesi anlamında oldukça faydalı oldu. Proje kapsamında verilen bu destekler sonucu Metro Türkiye denetimleri başarıyla geçen üreticilerin alabalığını Muğla Alabalık Yetiştiricileri Birliği üzerinden tedarik etmeye başladı. Gıda güvenliği ve sosyal uygunluk denetimleriyle uygunluğu garanti altına alınan alabalıklar Metro Türkiye mağazalarında satılmaya başlandı. Bu koşulları sağlayan işletmelerin sadece Metro Türkiye’de değil iç piyasada ve ihracatta yer alabilmesinin de önü açıldı. Böylelikle sunulan ticari motivasyonla üreticilerin desteklenmesi ve sürdürülebilirliği sağlandı.Söz konusu proje küçük ölçekli ve geleneksel aile işletmelerinin pazarlara erişimi, üretimi ve lojistiğine destek olunması konusunda örnek oldu. Bu yaklaşım uzun vadede Türkiye alabalık yetiştiriciliğinin gelişmesine, alabalık üretim ve tüketiminin artmasına ve alabalığın sofralarda hak ettiği yeri bulmasına destek olacak.

Üretici, tüketici ve balık ekseninde Türkiye balıkçılığının sürdürülebilirlik değerlendirmesi ve potansiyeli.

Dr. Ayşegül Selışık’la: Sürdürülebilir balıkçılığın üç hâli

<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dinlemelik:&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://instagram.com/gursmehmet" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Mehmet Gürs</a>’ün İyi Yemek podcast serisinin “<a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/episode/4qDxPDTjIvYiDyUUCwUtQC?si=4137cfbfdb534b77" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Açgözlülük, Hakkaniyet ve Denge…</a>” isimli 4. bölümünde konuğu <a fr-original-style="" href="https://instagram.com/zlivaneli" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ömer Zülfü Livaneli</a>. İkili sohbete Livaneli’nin Balıkçı ve Oğlu kitabıyla başlıyorlar. Kitapta çocuğunu denizde kaybeden bir ailenin dramı; Ege’deki balıkçıların yaşam tarzları ekseninde deniz kirliliği, koylardaki turist istilası, balık çiftliklerinin ekosisteme verdiği zararlar gibi konular ele alınıyor. Sohbet ilerledikçe öğreniyoruz ki Zülfü Livaneli’nin İsveç’teki sürgün yıllarından yakın arkadaşları Gürs ailesiymiş. Yıllar evvel, bir gün Mehmet Şef şişme bottayken göçmen bir aileden 7 yetişkin, 1 bebek ve 1 cansız bedenle karşılaşıyor ve onları botuna alıyor. Yaşanılan bu olayı Mehmet Şef’in annesi Bambi Gürs Livaneli’yle paylaşıyor ve kitabın hikâyesi böyle ortaya çıkıyor. Sohbetin devamında ikili, tıpkı kitapta olduğu gibi, insanlığın doğa üzerindeki hoyrat ve adaletsiz tavrını eleştiriyorlar</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İzlemelik:&nbsp;2020 Netflix yapımı, Oscar ödüllü belgesel <a fr-original-style="" href="https://www.imdb.com/title/tt12888462/?ref_=fn_al_tt_1" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">My Octopus Teacher</a>’ı çoğunluğun izlediğini düşünmeme rağmen önermekten kendimi alıkoyamıyorum. Belgesel yapımcısı Craig Foster hayatıyla ilgili sorgulamalar yaşadığı bir dönemde çocukluk tutkusuna geri dönüp Atlantik kıyılarında serbest dalışa başlıyor. Sualtı yaşamını birebir deneyimlemek için dalış kıyafetlerini giymeyi reddediyor. Dalışlar esnasında karşılaştığı ahtapotun önceleri Craig’ten korkarken zamanla ona güvendiğine ve aralarında gelişen duygusal yakınlığa şahit oluyoruz. My Octopus Teacher, balıklar başta olmak üzere tüm deniz canlılarını sahip oldukları yaşamdan bağımsız sadece duygusuz birer besin maddesi olarak görmemizin sonuçlarını deneyimleyen bizlerin ihtiyacı olan bir yapım.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Okumalık: İstanbul Balıkhanesi Eski Müdürü, <a fr-original-style="" href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Karekin_Deveciyan" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Karekin Deveciyan</a>’ın yazdığı, 1915’te yayımlanan <a fr-original-style="" href="https://www.arasyayincilik.com/urun/turkiyede-balik-ve-balikcilik/?v=ebe021079e5a" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Türkiye’de Balık ve Balıkçılık</a> ansiklopedik bir kitap. Osmanlı Devleti sınırları içindeki tüm balık ve deniz ürünleri türlerinin yer aldığı kitapta konu aynı zamanda tarihsel ve folklorik yönleriyle ele alınıyor. Verilen bilgiler ve çizimlerle sadece türleri değil; çiroz, kolyoz dolması, uskumru turşusu gibi tarifleri de kapsıyor. Kitabın sonunda Türkçe-Fransızca ve Fransızca-Türkçe bir de sözlük mevcut. Deveciyan’ın kitabında bahsettiği Osmanlı Dönemi’ne ait balık ve balıkçılıkla ilgili kanuni düzenlemelerle şahit olduğumuz hassasiyetin günümüz Türkiye’sine de uğraması dileğiyle.</li></ul>

Balıkçılık ile ilgili hikayeler