Utku Başar

İsrail, İran’ın askerî ve nükleer hedeflerine geniş çaplı bir saldırı yapacaksa kendisine uluslararası maliyetini azaltmak için bunu Trump gelmeden yapmak zorunda. Daha önce bu harekat için ABD’nin desteği ve onayına muhtaç olan İsrail Hava Kuvvetleri, Suriye’deki hava savunma sistemlerinin yok edilmesiyle Suriye üzerinden açtığı hava koridoruyla bu saldırıyı artık kendisi düzenleyebilir.

Beşar Esad’ın kriz sırasındaki liderlik anlayışı Suriye’de önce iç savaşa sonra da iktidarının sonuna neden oldu. Acaba “devrim” sonrası yaşanacak krizlerin eli kulağındayken Golani’nin liderlik anlayışı Suriye’ye ve bölgeye neler getirecek?

Emevi Camii’nde kılınan namazlar, milletvekillerinin sosyal medyada Halep kalesine asılan Türk bayrakları paylaşmaları, tartışma programlarında Suriye kentlerine Türkiye plaka numaraları vermeler, Yeni Osmanlıcı ve yayılmacı dileklerin ifadeleri ve “devrimi” sahiplenme çabası bizi adeta 21 yıl önce 9 Nisan’da Bağdat’ta Firdevs Meydanı’nda yaşanan olaya benzer bir duruma ve hâle götürüyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “dostum Trump” diye hitap ettiği bir ABD başkanı, geçmişte bir dostluk hukuku gözetmezken gelecekte bu anlaşmazlık noktalarında neler yapabilir? Karamsar olmak için çok sebep var.

Türkiye 7 Ekim 2023’teki Hamas saldırısı sonrası bölgede gelişen güvenlik sorunu, ulusal çıkarları ve iktidarın sürekliliğini tahkim çabası arasında sıkışmış vaziyette. Peki iktidar bölgede iddia edildiği gibi ABD’nin eline mi yoksa ABD’nin elini mi oynuyor?

Türkiye uzun bir süredir popülist bir siyaset anlayışı ile patrimonyal otoriterlik arasına sıkıştı. Halkın büyük kesimi ekonomik sorunlarla boğuşurken ve devletin temeli olan hukuk sorgulanırken yeni anayasa, iktidarın tahkimi ve sürekliliği için mi yoksa halkın taleplerine karşılık mı yapılıyor? Neden yeni bir “açılım sürecini” şimdi konuşuyoruz?

İsrail’in şiddet ve işgal politikaları ile Şii yayılmacılığı arasında sıkışan Ortadoğu, eğer İran’ın nükleer kapasitesine bir saldırı olmazsa şimdilik bölgesel bir savaşa sahne olacak gibi görünmüyor. İki taraf da birbirini tarta tarta, sabrının sonuna kadar sınayıp orada durabilir.

ABD, Britanya ve Fransa gizli bir anlaşmayla hava operasyonlarını durdurmasaydı, Srebrenitsa Soykırımı yaşanmayabilirdi. 29. yılında ilk kez ortaya çıkan belgelerle Srebrenitsa'da yaşananlar.

Hatay, biricikliğiyle tüm ülkenin pamuklara sarması gereken bir mücevherken, yıkıcı bir savaş sonrası normalleşmeye çalışan bozkır kentlerinde yaşanan o donuk yalnızlığı iliklerinize kadar hissettiğiniz bir cesede dönüşmüş. İnsanlar yaşıyor ama sanki sadece nefes alıyorlar.

İddialar doğruysa, İsrail ordusu istihbarat ve hedef belirlemede Lavender adlı bir yapay zeka uygulamasından yararlanıyor. Burada teknolojiden daha önemlisi, İsrail'in uygulama sırasında "kabul edilebilir" bulduğu sivil kayıp sayısı. İsrail'in bu konudaki tavır değişikliğini Emekli Türk Hava Kuvvetleri Harekat Başkanı Hava Pilot Tüm General Ateş Mehmet İrez yorumladı.