<p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Geçtiğimiz cuma günü <strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">F</strong><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">ederal Deposit Insurance Corporation&nbsp;</strong>(FDIC) tarafından kapatılan <strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Silicon Valley Bank</strong>’in iflası, ABD tarihinde 2008 krizinden sonraki ikinci en büyük iflas olarak tarihe geçti. Ardından pazar günü kurum, mevduat sahiplerini korumak için Signature Bank’e de kayyum atadı. Signature Bank'ın, 31 Aralık 2022 itibarıyla yaklaşık 110,4 milyar dolarlık varlığı ve yaklaşık 88,6 milyar dolarlık mevduatı bulunuyordu. Cuma gününden bu yana ABD bankacılık sektöründe iflas endişeleri yayılarak artarken ABD Merkez Bankası Fed ve FDIC, sorun yaşayan bankalarda daha fazla mevduat desteğine olanak sağlayacak bir fon yaratmayı değerlendiriyor. Ek olarak SVB iflasının ertesi günü FDIC, aralarında First Republic Bank’ın da olduğu çok sayıda küçük ve orta ölçekli kredi kuruluşundan yetkilileri mali durumları hakkında incelemeye aldı.</p><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Süreç FDIC tarafında nasıl işliyor?</strong></h2><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">&nbsp;ABD bankalarındaki mevduat sahiplerine genellikle FDIC tarafından 250 bin dolara kadar mevduat garanti edilir. Bu, bir bankanın iflas etmesi durumunda mevduat sahiplerinin FDIC'den mümkün olan en kısa sürede 250 bin dolarlık ödeneyi geri alacakları anlamına gelir. 2022'nin sonunda FDIC, mevduat sigorta fonunun toplam sigortalı mevduatın yaklaşık %1,27'sine denk gelen 128 milyar dolarlık bir bakiyeye sahip olduğunu bildirdi.</p><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Ancak kurucuların bankası olarak nitelendirilen SVB, geçtiğimiz 40 yıl boyunca Silikon Vadisi'ndeki teknoloji girişimlerinin önde gelen finans kurumu olarak görüldü. Banka, 2019'da 60 milyar dolar mevduat sahibiyken, pandemi dönemiyle birlikte artan Seri A yatırımlarıyla 2022'de bu rakamı 190 milyar dolar seviyesine yükseltmişti. Bu durumda da, banka mevduatlarının %97’den fazlası sigortasızdı ve FDIC 2008'den beri ilk kez bir bankanın kontrolünü ele almak durumunda kaldı. 31 Aralık 2022 verisine göre, Silicon Valley Bank'ın toplam varlıkları 209 milyar dolar, toplam mevduatı 175,4 milyar dolar civarındaydı. Toplam sigortasız mevduat miktarı, FDIC bankadan ve müşterilerden ek bilgi aldıktan sonra belirlenecek.</p><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Türkiye’nin FDIC’sine kısa bir bakış: TMSF'nin tarihçesi</strong></h2><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu&nbsp;</strong>(TMSF), 1983 yılında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası bünyesinde tasarruf mevduatını sigorta etmek üzere kuruldu. Bu konuda ilk adım, 1933 yılında Mevduatı Koruma Kanunu ile atıldı, 1960 yılında ise Bankalar Tasfiye Fonu ortaya çıktı. TMSF'nin kuruluşundan 11 yıl sonra 1994’te yaşanan ekonomik krizin ardından ise 3 bankanın faaliyet izni kaldırılırken TMSF’nin yetkileri genişletildi. TMSF 1999 yılında BDDK’ya devredildikten sonra 2003’te özerk hâle geldi. Bunda, 2000’li yılların başında maruz kalınan krizin etkisiyle 25 bankanın bankacılık sisteminden çekilmesinin etkisi büyüktü. 2005 yılında çıkarılan 5411 sayılı Bankacılık Kanunu ile TMSF’ye mevduat sigortası alanında politika belirleme yetkisi de verildi. 2016'da başlayıp 2 yıl süren OHAL süreci ile birlikte TMSF, Kayyımlık çalışmalarını da yürütmeye başladı. 2021 yılının Temmuz ayına gelindiğinde; BDDK’nın yürüttüğü denetim çalışmaları neticesinde yasal yükümlülüklerini yerine getiremedikleri tespit edilerek tasfiye edilmesine karar verilen 21 tasarruf finansman şirketinin tasfiye süreçlerinin yürütülmesi görevi de TMSF’ye verildi.&nbsp;</p><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Güncel veriler</strong></h2><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Türkiye'de faaliyet gösteren, mevduat ve katılım fonu kabulüne yetkili yerli ve yabancı tüm kredi kuruluşları ile merkezi yurt dışında bulunan kredi kuruluşlarının Türkiye'deki şubeleri, zorunlu olarak mevduat sigortası sistemine dahildir; sigorta limiti 2023 itibarıyla 400 bin TL olarak açıklandı.</p><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Kurum tarafından yayımlanan son rapor verilerine göre, TMSF, Ekim-Aralık 2022 döneminde 179,91 milyon dolar tutarında mevduat sigortacılığı faaliyet geliri ve 278,91 milyon dolar tutarında finansal gelir elde ederken, bütçe giderleri ile diğer mevduat sigortacılığı faaliyet giderleri toplamı ise 16,69 milyon dolar olarak gerçekleşti.</p><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Yine aynı rapora göre, 2022 yılının son çeyreği itibariyle bankacılık sektöründe faaliyet gösteren 35 mevduat bankası ve 6 katılım bankası nezdindeki mevduat ve katılım fonları toplam 8 bin 861 milyar TL’ye ulaşırken, bu tutarın 1.805 milyar TL’ye denk gelen %20,4’lük kısmı sigorta kapsamında, mevduat sigortacılık rezervinin bu tutara oranı ise % 9,2 seviyesinde. Sigorta kapsamındaki fon miktarının, Aralık 2021 dönemine göre yaklaşık %69,2 oranında artış gösterdiği görülüyor.</p><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2023/2/1/1678709350143.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="Kaynak: TMSF" ratio="2.12" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></p><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">2022 yılının son çeyreğinde, TMSF tarafından faaliyet izni kaldırılan 5, fona devredilen 4 banka oldu. 2023’ün ilk günü itibarıyla ise kurum, Türkiye’nin 36 ilinden toplam 683 adet şirket/ticari işletmenin kayyım yetkilerine sahip.</p><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Mevduat sigortacılığının önemi</strong></h2><p dir="ltr" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Sermaye birikimi için güven ve istikrar olmazsa olmazdır. Mevduat sigortacılığının amacı, güvenilir olması beklenen bankaların iflası durumunda küçük yatırımcının tasarrufunu korumaktır. Piyasa aktörleri olan banka ve kuruluşlar, mali kırılganlıklar ve dış etkilere karşı mütemadiyen izlenmeli, risklerin azaltılmasına çalışılmalıdır. Sistemin sürekli güncellenmesi ve halk tarafından anlaşılacağı kesin olacak şekilde düzenli olarak paylaşılması gereklidir.&nbsp;</p>

mevduat sigorta fonu ile ilgili hikayeler