<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;&nbsp; Çin ekonomisi, Temmuz-Eylül çeyreğinde %4,6 ile beklentilerin üzerinde büyüdü ancak ülkenin %5’lik büyüme hedefinin altında kaldı. Piyasa beklentileri büyümenin %5 olarak geleceğine işaret ediyordu.

Pareto

2023 seçimlerinin hangi tarihte yapılacağına ilişkin tahminler yürütülmeye devam ederken analizlerde sürekli atıfta bulunulan seçim ekonomisi kavramını hatırlamakta fayda var.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Nedir?</h2>Seçim ekonomisi kavramı temel olarak, mevcut iktidarın yaklaşan seçimlerde kendine avantaj sağlama&nbsp;çabası olarak özetlenebilir. Bu dönemde kamu maliyesi uygulamalarının ön plana çıktığı görülür. Bu çerçevede toplumda genel olarak olumlu bir etki yaratması hedeflenen araçların devreye alınması beklenir.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Nasıl uygulanır?</h2>Seçim ekonomisi araçlarının başında ücret ayarlamaları&nbsp;gelir. Toplumda büyük bir kesimi oluşturan asgari ücretli çalışanlar ile memur ve emekli maaşları buna birer örnektir. Enflasyonun üzerinde yapılan iyileştirmeler, hedef grubun satın alma gücünü artırarak seçmenin kararını etkileme potansiyeli taşır.Ücret ayarlamaları haricinde sübvansiyonların genişletilmesi, gelir vergisi ayarlamaları, vergi cezası afları, vergi ödemelerinin ertelenmesi ya da desteklenmesi ve sosyal yardımların artırılması de akla gelen ilk örnekler olarak sıralanabilir. Bugün itibarıyla gündemimizin üst sıralarında yer alan emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) yasası, hanehalkına odaklanan kamu bankaları kaynaklı kredi paketleri ve enerji maliyeti sübvansiyonları de seçim ekonomisi uygulamalarına güzel birer örnek konumunda.Bunların yanında, istihdamı destekleyecek ve toplum genelinde etki yaratabilecek büyük çaplı kamu yatırımlarının devreye alınması da en bilindik seçim ekonomisi uygulamaları arasında yer alıyor.Maliye politikalarının yanında, para politikası araçları&nbsp;da seçim ekonomisi sürecinde önemli yer tutar. Bu dönemlerde, kredi büyümesini desteklemek adına atılan adımlar, düşük faiz politikası, artırılan para arzı, kısaca genişletici para politikası adımları benimsenir. Bu durum kısa vadede büyümeyi destekleyen bir iklim oluşmasını sağlar.Uygulamaların ekonomik olmayan ve bu makalenin konusu dışında kalan boyutları da (genel af, imar afları, ilave kadrolar vb) mevcuttur.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sonuç olarak</h2>Seçim ekonomisi küresel çapta hemen her ekonomide&nbsp;az ya da çok uygulanan bir metot olarak bilinir. Genel kanı ise gelişen ülke ekonomilerindeki uygulamaların daha kapsamlı olduğu yönünde.Seçim dönemlerinde devreye alınan uygulamalar temel olarak kısa vadede olumlu etkiler&nbsp;yaratır. Bu etkiler kendini büyüme, istihdam ve harcanabilir gelir artışı olarak gösterir. Atılan adımların devlet bütçesi ve mali dengeler üzerindeki etkisi ise vade uzadıkça değişir. Diğer bir ifadeyle kısa vadeli olumlu etkiler genellikle uzun vadede yön değiştirir. Kısa vadeli büyüme ve istihdam artışının maliyeti genellikle enflasyon ve cari işlemler açığı&nbsp;olur. Ücret ayarlamaları, sosyal güvenlik düzenlemeleri ve vergi uygulama değişiklikleri ise gelir kalemlerinde kalıcı değişimlere yol açma kapasitesi taşır. Sürdürülebilir olmayan bu adımlar ise seçim dönemlerinin ardından genellikle başka düzenlemelerle dengelenmeye çalışılır.Aslında orta ve uzun vadede faydadan çok zarar yaratma potansiyeli olan bu uygulamaları iktidar partisi ve mensupları (doğal olarak) desteklerken, muhalefet kanadı ise yine oy kaygısıyla karşı durma konusunda isteksiz davranırlar. Politik miyopluk&nbsp;olarak tanımlanan bu davranış modeli, kısa vadede faydasını maksimize etme gayretindeki hanehalkı tarafından da genel olarak görmezden gelinir.Chicago Illinois Üniversitesi'nden <a fr-original-style="" href="https://www.karar.com/gorusler/secim-ekonomisini-anlama-kilavuzu-1655802" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Prof. Ali Akarca</a>'nın Karar Gazetesi'nde yayımlanan 13/03/2022 tarihli yazısında yer alan "kişi başına reel gelirde meydana gelen her yüzde birlik büyüme iktidara bir puan kadar ilave oy getiriyor. Buna karşılık, enflasyonda meydana gelen her yüzde birlik artış iktidar partisinden sadece 0,13 puan oy götürüyor" tespiti ise bu uygulama setinin nasıl rasyonalize edildiğini özetliyor.Sonuç olarak seçim dönemleri, özellikle gelişen ülke ekonomilerinde, kısa vadede hanehalkına fayda sağlayan uygulamaların devreye alındığı ancak genel olarak mali disiplinin zayıfladığı ve orta/uzun vadede farklı maliyetlerin yönetilmeye çalışıldığı dönemler olarak kayda geçer.

EXANTE

2023 seçimlerinin hangi tarihte yapılacağına ilişkin tahminler yürütülmeye devam ederken analizlerde sürekli atıfta bulunulan seçim ekonomisi kavramını hatırlamakta fayda var.

Nedir bu seçim ekonomisi?

2023 seçimlerinin hangi tarihte yapılacağına ilişkin tahminler yürütülmeye devam ederken analizlerde sürekli atıfta bulunulan seçim ekonomisi kavramını hatırlamakta fayda var.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Nedir?</h2>Seçim ekonomisi kavramı temel olarak, mevcut iktidarın yaklaşan seçimlerde kendine avantaj sağlama&nbsp;çabası olarak özetlenebilir. Bu dönemde kamu maliyesi uygulamalarının ön plana çıktığı görülür. Bu çerçevede toplumda genel olarak olumlu bir etki yaratması hedeflenen araçların devreye alınması beklenir.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Nasıl uygulanır?</h2>Seçim ekonomisi araçlarının başında ücret ayarlamaları&nbsp;gelir. Toplumda büyük bir kesimi oluşturan asgari ücretli çalışanlar ile memur ve emekli maaşları buna birer örnektir. Enflasyonun üzerinde yapılan iyileştirmeler, hedef grubun satın alma gücünü artırarak seçmenin kararını etkileme potansiyeli taşır.Ücret ayarlamaları haricinde sübvansiyonların genişletilmesi, gelir vergisi ayarlamaları, vergi cezası afları, veri ödemelerinin ertelenmesi ya da desteklenmesi ve sosyal yardımların artırılması de akla gelen ilk örnekler olarak sıralanabilir. Bugün itibarıyla gündemimizin üst sıralarında yer alan emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) yasası, hanehalkına odaklanan kamu bankaları kaynaklı kredi paketleri ve enerji maliyeti sübvansiyonları da seçim ekonomisi uygulamalarına güzel birer örnek konumunda.Bunların yanında, istihdamı destekleyecek ve toplum genelinde etki yaratabilecek büyük çaplı kamu yatırımlarının devreye alınması da en bilindik seçim ekonomisi uygulamaları arasında yer alıyor.Maliye politikalarının yanında, para politikası araçları&nbsp;da seçim ekonomisi sürecinde önemli yer tutar. Bu dönemlerde, kredi büyümesini desteklemek adına atılan adımlar, düşük faiz politikası, artırılan para arzı, kısaca genişletici para politikası adımları benimsenir. Bu durum kısa vadede büyümeyi destekleyen bir iklim oluşmasını sağlar.Uygulamaların ekonomik olmayan ve bu makalenin konusu dışında kalan boyutları da (genel af, imar afları, ilave kadrolar vb) mevcuttur.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sonuç olarak</h2>Seçim ekonomisi küresel çapta hemen her ekonomide&nbsp;az ya da çok uygulanan bir metot olarak bilinir. Genel kanı ise gelişen ülke ekonomilerindeki uygulamaların daha kapsamlı olduğu yönünde.Seçim dönemlerinde devreye alınan uygulamalar temel olarak kısa vadede olumlu etkiler&nbsp;yaratır. Bu etkiler kendini büyüme, istihdam ve harcanabilir gelir artışı olarak gösterir. Atılan adımların devlet bütçesi ve mali dengeler üzerindeki etkisi ise vade uzadıkça değişir. Diğer bir ifadeyle kısa vadeli olumlu etkiler genellikle uzun vadede yön değiştirir. Kısa vadeli büyüme ve istihdam artışının maliyeti genellikle enflasyon ve cari işlemler açığı&nbsp;olur. Ücret ayarlamaları, sosyal güvenlik düzenlemeleri ve vergi uygulama değişiklikleri ise gelir kalemlerinde kalıcı değişimlere yol açma kapasitesi taşır. Sürdürülebilir olmayan bu adımlar ise seçim dönemlerinin ardından genellikle başka düzenlemelerle dengelenmeye çalışılır.Aslında orta ve uzun vadede faydadan çok zarar yaratma potansiyeli olan bu uygulamaları iktidar partisi ve mensupları (doğal olarak) desteklerken muhalefet kanadı ise yine oy kaygısıyla karşı durma konusunda isteksiz davranırlar. Politik miyopluk&nbsp;olarak tanımlanan bu davranış modeli, kısa vadede faydasını maksimize etme gayretindeki hanehalkı tarafından da genel olarak görmezden gelinir.Chicago Illinois Üniversitesi'nden <a fr-original-style="" href="https://www.karar.com/gorusler/secim-ekonomisini-anlama-kilavuzu-1655802" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Prof. Ali Akarca</a>'nın Karar Gazetesi'nde yayımlanan 13/03/2022 tarihli yazısında yer alan "kişi başına reel gelirde meydana gelen her %1'lik büyüme iktidara bir puan kadar ilave oy getiriyor. Buna karşılık, enflasyonda meydana gelen her yüzde birlik artış iktidar partisinden sadece 0,13 puan oy götürüyor" tespiti ise bu uygulama setinin nasıl rasyonalize edildiğini özetliyor.Sonuç olarak seçim dönemleri, özellikle gelişen ülke ekonomilerinde, kısa vadede hanehalkına fayda sağlayan uygulamaların devreye alındığı ancak genel olarak mali disiplinin zayıfladığı ve orta/uzun vadede farklı maliyetlerin yönetilmeye çalışıldığı dönemler olarak kayda geçer.

Aposto Gündem

Seçim ekonomisi nedir?

2023 seçimlerinin hangi tarihte yapılacağına ilişkin tahminler yürütülmeye devam ederken analizlerde sürekli atıfta bulunulan seçim ekonomisi kavramını hatırlamakta fayda var.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Nedir?</h2>Seçim ekonomisi kavramı temel olarak, mevcut iktidarın yaklaşan seçimlerde kendine avantaj sağlama&nbsp;çabası olarak özetlenebilir. Bu dönemde kamu maliyesi uygulamalarının ön plana çıktığı görülür. Bu çerçevede toplumda genel olarak olumlu bir etki yaratması hedeflenen araçların devreye alınması beklenir.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Nasıl uygulanır?</h2>Seçim ekonomisi araçlarının başında ücret ayarlamaları&nbsp;gelir. Toplumda büyük bir kesimi oluşturan asgari ücretli çalışanlar ile memur ve emekli maaşları buna birer örnektir. Enflasyonun üzerinde yapılan iyileştirmeler, hedef grubun satın alma gücünü artırarak seçmenin kararını etkileme potansiyeli taşır.Ücret ayarlamaları haricinde sübvansiyonların genişletilmesi, gelir vergisi ayarlamaları, vergi cezası afları, vergi ödemelerinin ertelenmesi ya da desteklenmesi ve sosyal yardımların artırılması de akla gelen ilk örnekler olarak sıralanabilir. Bugün itibarıyla gündemimizin üst sıralarında yer alan emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) yasası, hanehalkına odaklanan kamu bankaları kaynaklı kredi paketleri ve enerji maliyeti sübvansiyonları de seçim ekonomisi uygulamalarına güzel birer örnek konumunda.Bunların yanında, istihdamı destekleyecek ve toplum genelinde etki yaratabilecek büyük çaplı kamu yatırımlarının devreye alınması da en bilindik seçim ekonomisi uygulamaları arasında yer alıyor.Maliye politikalarının yanında, para politikası araçları&nbsp;da seçim ekonomisi sürecinde önemli yer tutar. Bu dönemlerde, kredi büyümesini desteklemek adına atılan adımlar, düşük faiz politikası, artırılan para arzı, kısaca genişletici para politikası adımları benimsenir. Bu durum kısa vadede büyümeyi destekleyen bir iklim oluşmasını sağlar.Uygulamaların ekonomik olmayan ve bu makalenin konusu dışında kalan boyutları da (genel af, imar afları, ilave kadrolar vb) mevcuttur.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sonuç olarak</h2>Seçim ekonomisi küresel çapta hemen her ekonomide&nbsp;az ya da çok uygulanan bir metot olarak bilinir. Genel kanı ise gelişen ülke ekonomilerindeki uygulamaların daha kapsamlı olduğu yönünde.Seçim dönemlerinde devreye alınan uygulamalar temel olarak kısa vadede olumlu etkiler&nbsp;yaratır. Bu etkiler kendini büyüme, istihdam ve harcanabilir gelir artışı olarak gösterir. Atılan adımların devlet bütçesi ve mali dengeler üzerindeki etkisi ise vade uzadıkça değişir. Diğer bir ifadeyle kısa vadeli olumlu etkiler genellikle uzun vadede yön değiştirir. Kısa vadeli büyüme ve istihdam artışının maliyeti genellikle enflasyon ve cari işlemler açığı&nbsp;olur. Ücret ayarlamaları, sosyal güvenlik düzenlemeleri ve vergi uygulama değişiklikleri ise gelir kalemlerinde kalıcı değişimlere yol açma kapasitesi taşır. Sürdürülebilir olmayan bu adımlar ise seçim dönemlerinin ardından genellikle başka düzenlemelerle dengelenmeye çalışılır.Aslında orta ve uzun vadede faydadan çok zarar yaratma potansiyeli olan bu uygulamaları iktidar partisi ve mensupları (doğal olarak) desteklerken, muhalefet kanadı ise yine oy kaygısıyla karşı durma konusunda isteksiz davranırlar. Politik miyopluk&nbsp;olarak tanımlanan bu davranış modeli, kısa vadede faydasını maksimize etme gayretindeki hanehalkı tarafından da genel olarak görmezden gelinir.Chicago Illinois Üniversitesi'nden <a fr-original-style="" href="https://www.karar.com/gorusler/secim-ekonomisini-anlama-kilavuzu-1655802" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Prof. Ali Akarca</a>'nın Karar Gazetesi'nde yayımlanan 13/03/2022 tarihli yazısında yer alan "kişi başına reel gelirde meydana gelen her yüzde birlik büyüme iktidara bir puan kadar ilave oy getiriyor. Buna karşılık, enflasyonda meydana gelen her yüzde birlik artış iktidar partisinden sadece 0,13 puan oy götürüyor" tespiti ise bu uygulama setinin nasıl rasyonalize edildiğini özetliyor.Sonuç olarak seçim dönemleri, özellikle gelişen ülke ekonomilerinde, kısa vadede hanehalkına fayda sağlayan uygulamaların devreye alındığı ancak genel olarak mali disiplinin zayıfladığı ve orta/uzun vadede farklı maliyetlerin yönetilmeye çalışıldığı dönemler olarak kayda geçer.

Pek çoğumuzun beğenmediği halde sonuna kadar izlediği bir film ya da sadece çok para verdiği için, işine pek de yaramadığı halde kullanmaya devam ettiği bir eşyası vardır. Benzer örneklerle zaman zaman “ne yapıyorum ben böyle?” diyerek kendi mantıksızlığımıza şaşırdığımız durumun davranış bilimlerindeki adı: “Concorde Yanılgısı”Concorde Yanılgısı, alınan kararlar başarısız ve zararlı sonuçlara sebep olsa da, o zamana dek yapılmış olan yatırımların (harcanan emek, zaman ya da masrafın) kaybedileceği gerçeğinden kaçınmak için daha fazla yatırım yapılması eğilimi olarak tanımlanıyor. Tahmin edeceğiniz üzere teorinin ismi Concorde uçaklarından, İngiliz ve Fransız hükümetlerinin, artık geri dönülemeyecek kadar ilerledikleri düşüncesiyle, getirisi olmayan Concorde uçak projesini bile bile desteklemeye devam etmelerinden geliyor. Bu durum davranış ekonomisinde ise “Batık Maliyet Teorisi”&nbsp;olarak adlandırılıyor.Konuyu çok tanıdık bir örnekle açıklamak isterim; her beyaz yakalının maaşının büyük bölümünü vererek gittiği tatil köyündeki açık büfe ile sınavı! 😊 Açık büfede tabakların, tatil köyüne verilen paranın karşılığını almak istercesine çılgınca doldurulması, karınlar çoktan doymuş olsa da çorbadan tatlıya her şeyin hunharca yenmeye devam edilmesi bir Concorde Yanılgısı. İnsan beyni, kayıplardan kaçınmaya eğilimlidir ve kaybetmiyormuş gibi hissetmek için yapabileceğimiz her şey, çekici bir alternatif olarak kararlarımızı şekillendirir. Açık büfe örneğinde de; beynimiz, tatil köyüne verilen paranın bir kayıp olduğunu hissetmekten kaçınmak için elinden geleni yapar ve normal ölçülerde bir öğün yemek daha iyi bir seçim olmasına rağmen bizi tüm tatlıların tadına bakmak için kandırır. Günün sonunda Concorde Yanılgısı ya da Batık Maliyet Teorisi’nin altında yatan neden de budur.Concorde Yanılgısı bazen motivasyonel olarak pozitif anlamda da karşımıza çıkar; maraton koşan bir sporcunun ne kadar yorulsa da final çizgisine az kala “bu kadar koştum, burada bırakamam daha fazlasını yapabilirim” diyerek pes etmemesi, final sınavına çalışan bir öğrencinin yorulsa da çalışması gereken konuların hepsini tamamlamak için gösterdiği emek gibi…Peki masanın öbür tarafına geçildiğinde, tüm bu kavramlar markalar ve müşteriler için ne anlama geliyor?Konuya pazarlama perspektifinden bakıldığında, Concorde Yanılgısı’nın motivasyonel yönü, marka sadakatine olumlu etki sağlayabilir gibi gözüküyor. Örneğin, müşterilerin indirim ve özel teklifler kazanabilmeleri için satın almaları gereken bir üyelik programı oluşturmak Concorde Yanılgısı temelinde önemli bir pazarlama stratejisi. Bu programı satın alan müşteriler, batık maliyet etkisi ile, programa ödedikleri tek seferlik satın alma ücretini "kaybetmemek" için önerilen diğer özel tekliflerden yararlanmaya motive oluyorlar.Benzer şekilde ödül programları kullanmak da Concorde Yanılgısı’na güzel bir örnek. Ödül kazanmak için müşterileri ürününüze yatırım yapmaya teşvik edip, sonra da bu ödülü kazanmalarını sağlayarak marka sadakatinizi ve tabii ki cironuzu artırabilirsiniz. Burada örnek olarak, bazı kahve zincirlerinin 5 kez kahve satın alırsanız 6. kahveyi sizlere hediye etmesinin ardındaki motivasyonu düşünebilirsiniz. 3 kahveyi aynı zincirden aldıktan sonra 4. kahve için başka marka tercih eder misiniz yoksa yatırımınızı ödüle giden yolda aynı kahve zincirine mi yaparsınız? 😊Bunların dışında, büyük maddi yatırım yapılan ama sonuç alınamayan reklam kampanyaları, çok emek verilen ama erişimi sınırlı kalan dijital iletişim çalışmaları, uzun mesailer harcanan ancak ilgi çekmeyen pazarlama içerikleri, fikir aşamasında aşık olunan ancak hayata geçince müşteriden hiç reaksiyon alamayan ürünler ve çokça şahit olduğumuz üzere, yaptıkları maddi, manevi tüm yatırımlardan ötürü bunlardan bir türlü vazgeç(e)meyen yöneticiler de Concorde Yanılgısı’nın pazarlama dünyasındaki yansımaları diyebiliriz.Son günlerde oldukça popüler olan “Agile” yaklaşım ile daha çevik şirketler ve ekipler yaratmanın, pazarlamacıların Concorde Yanılgısı'na düşmemesi yönünde önemli etkisi olacağını düşünüyorum. Bir fikir başarısızsa buna saplanıp kalmak yerine, ekipçe değerlendirerek, yapılan yatırımlara rağmen başarısızlığı kabul etmek ve yola hızlıca yeni bir fikir ortaya koyarak devam etmek, pazarlamada çevik yönetim ruhunun en önemli çıktısı olacak gibi gözüküyor.En başa dönecek olursak, kendinize “ne yapıyorum ben böyle?” diye sorduğunuzda ve Concorde Yanılgısı’na düştüğünüzü fark ettiğinizde, zor da olsa yapılması gereken, zararınızı görmezden gelerek devam etmek yerine cesur davranarak, bu kadar yeter deyip daha akıllıca seçimlerle kayıplara bir son vermek. Beğenmediğiniz kitabı okumayı bırakmak, size artık iyi gelmeyen ilişkinizi bitirmek, istemediğiniz bir kariyeri sırf yıllarınızı verdiğiniz için sürdürmemek gibi.Concorde Yanılgısı aslında bize şunu söylüyor; verdiğiniz tüm kararlar daha iyi bir gelecek için olmalı geçmişi meşrulaştırmak için değil! Bunu başarmak elbette mümkün ama işte şairin de dediği gibi, bazen gerçekten de kaybetmek için çok erken, sevmek içinse çok geç oluyor sanki…

The Marketeer 

Concorde Yanılgısı: Kaybetmek için çok erken, sevmek içinse çok geç

Otomotiv endüstrisi bir devrim geçiriyor. Tüm dünyada, yollardaki bir milyardan fazla araba günlük hayatın vazgeçilmezlerinden... Pandeminin de etkisiyle otomobillerin daha yaygın hâle gelmesi ise çevresel etkileri, emisyon standartları ve yakıt ekonomisi gibi başlıklarda düzenlemeler gerektiriyor. Çözüm elektrikli araçlar mı? Kısmen evet.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">🌱 Daha yeşil otomobiller</h2>Çevreyle ilgili artan endişeler ve fosil yakıtlara bağımlılık, dünya çapında hükümetleri karbondan arındırılmış bir ekonomi için önlem almaya yöneltti. Avrupa Birliği, Hindistan, Çin ve ABD dâhil olmak üzere 10 hükümet şehir içinde kullanılan otomobiller için yakıt ekonomisi ve sera gazı emisyon standartları oluşturdu. Hatta durumu bir adım daha ileri götüren Fransa ve Birleşik Krallık da dâhil olmak üzere bazı hükümetler, önümüzdeki on yıllarda benzin veya dizelle çalışan geleneksel içten yanmalı motorlu arabaları yasaklamayı planlıyor.Buna karşılık otomobil üreticileri otomobillerde daha yeşil teknolojiyi desteklemek için bir dizi önlem almaya başladı bile. Bu stratejilerden biri olan "elektrikli otomobiller" günlük hayatımızda yollarda sık gördüğümüz türden olmaya başladı. Önümüzdeki yıllarda ise otomobil üreticilerinin, serilerini elektrikli hâle getirmek için en az 90 milyar dolar yatırım yapması bekleniyor. Böyle bir strateji, çevre düzenlemeleri yasalarından korunmaya yardımcı olabilir ancak tüm endüstri bu değişimden geçerken büyüme için en umut verici fırsatlar nerede ve elektrikli araç ekosisteminde rekabetçi olmak için başka ne gerekecek?<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">🧐 Ayrıca inovasyon bunun neresinde?</h2>Her pazarda belirli bir ürün veya hizmetin farklı performans seviyelerini talep eden ve kullanan tüketiciler vardır. En üstte; sektörün en iyisi için daha fazla ücret ödemeye istekli, pazarın en talepkâr ve en zengin tüketicileri yer alır. Alt uçta ise en az talepkâr ve en az gelire sahip tüketiciler vardır. Bu segmentteki kullanıcılar, bir nedenden dolayı ister maliyet ister sınırlı erişim veya uzmanlık eksikliği olsun "yeterince iyi" çözümlere razı olurlar.Daha yüksek kârlılık için birçok şirket üst düzey tüketicilere odaklanır. Otomobil ekosisteminde de durum böyledir. Arabaları daha hızlı, daha güvenli veya daha lüks yapan yenilikler gerçekleştirilir ve hedeflenen kullanıcıya pazarlanır.Ancak her ekosistemde yenilikçi bir rekabet ortamı sağlamak mümkündür. Üründe ya da hizmette yenilik, Silikon Vadisi'ndeki adıyla "disruption" iki şekilde olabilir; düşük maliyetli olmak ya da yeni bir pazarı hedeflemek. Düşük maliyetli ürün veya hizmetler, satış fiyatı da düşük olacağından aynı hizmeti daha düşük fiyata ve kaliteye almak isteyen kullanıcıları ya da alt uçtaki kullanıcıyı hedefler. Yeni pazar ise daha önce o ürün ve hizmeti kullanmamış ancak bir şekilde kullanmaya başlamış bir kesimi hedefler diyebiliriz.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">🤑 Elektrikli araçlar inovatif ancak yeterince yenilikçi değil</h2>Elon Musk, Tesla'yı kurarken insanların elektrikli araç kullanmak için kaliteden ödün vermesi gerekmediğini ve elektrikli araçların benzinli arabalara göre daha iyi, daha hızlı, daha eğlenceli olabileceğini kanıtlamak istedi. Yüksek hızlı, bir dizi yüksek teknolojili lüks özellikler sundu ve doğal olarak bu özelliklerin bir bedeli oldu. Günümüzde Tesla Model S ve Model X, 75 bin dolardan başlayan fiyatlarla satışa sunuluyor. Bu fiyatla birlikte otomotiv pazarının en üst düzey kullanıcılarını hedefliyor. Bu sebeple de yukarıda açıkladığımız yenilikçi olabilmenin iki yöntemi olan düşük fiyat ya da yeni marketi desteklemediğinden Tesla'nın elektrikli araçları yeterince yenilikçi değil dememiz yanlış olmaz.<div fr-original-class="fr-img-space-wrap" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><div fr-original-class="fr-img-space-wrap" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><span contenteditable="false" draggable="false" fr-original-class="fr-img-caption fr-draggable" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; position: relative; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2021/3/2021-04-21T18:22:50.867Z_sm.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" alt="Model S, Tesla" ratio="Infinity" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class=" fr-draggable"><span contenteditable="true" fr-original-class="fr-inner" fr-original-style="" style="outline: transparent solid 0px; box-sizing: border-box; margin: auto; display: block; padding: 5px 5px 10px; font-size: 14px; font-weight: 400; opacity: 0.9; width: 100%;">Kaynak: Tesla&nbsp;</div>Elbette tüm elektrikli araçlar Model S kadar üst düzey değil. Tesla Model 3, Chevrolet Bolt veya Nissan LEAF gibi daha ucuz seçenekli elektrikli araçlar da var. Bunlar yenilikçi mi? Kısaca, hayır. Bu arabalar, Model S'den daha uygun fiyatlı olsalar da, hala binek otomobil pazarının alt kesimini hedeflemiyor ve 30 bin dolardan fazlaya mâl oluyor.</div><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">🐢 Çözüm minik, eski dede arabaları</h2>Evet. Çözüm düşük hızlı elektrikli araçlar. Eski görünümü, az teknolojik aksamlarıyla bir anlamda dede araçları da denebilen bu tür, geleceğin aracı <a fr-original-style="" href="https://restofworld.org/2021/tesla-vs-tiny-cars/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">olabilir.</a> Neden olmasın?<div fr-original-class="fr-img-space-wrap" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><div fr-original-class="fr-img-space-wrap" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><span contenteditable="false" draggable="false" fr-original-class="fr-img-caption fr-draggable" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; position: relative; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2021/3/2021-04-21T18:19:31.797Z_sm.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" alt="Mini elektrikli araçlar" ratio="Infinity" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class=" fr-draggable"><span contenteditable="true" fr-original-class="fr-inner" fr-original-style="" style="outline: transparent solid 0px; box-sizing: border-box; margin: auto; display: block; padding: 5px 5px 10px; font-size: 14px; font-weight: 400; opacity: 0.9; width: 100%;">Kaynak: Rest of World&nbsp;Şehir içi kullanım için yeterli olabilecek düşük azami hız ve sınırlı sürüş menzili, tüm kesim tüketicilere hitap edebilecek basitlik, rahatlık ve uygun fiyat gibi performans ölçütleri bu minik araçları ekosistemdeki lüks araçlarla rekabet edebilir hâle getiriyor. Çünkü tüm yazı boyunca bahsettiğimiz ekosistemde&nbsp;"disruptive" olabilecek her şeye sahip olan bu minik dede arabaları, hem ucuz hem de yeni bir pazarı hedefliyorlar.</div></div>Düşük hızlı elektrikli araçlar, daha geleneksel bir otomobili karşılayamayan ve bu nedenle düşük kaliteli bir alternatifi benimsemekten mutlu olan müşterileri hedefledikleri için Çin'de bir başarı yakaladı bile. Gayet masum görünen bu minnoş araçlar; üreticilerinin iş modeli, teknoloji kullanımı ve kur farkları sebebiyle alımın giderek düştüğü rekabetçi pazarlarda oldukça ses getirebilir dersek yanılmış olmayız diye umuyoruz.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">🤩 Çin'de doğan yenilik</h2>Otomobilin geleceğinin elektrikli olduğuna karar veren Çin hükümeti, 2010'dan beri elektrikli otomobil satışlarını destekliyor. 2019'da 1,18 milyona yakın <a fr-original-style="" href="https://insideevs.com/news/394229/plugin-electric-car-sales-china-2019/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">satışla</a> Çin, dünya çapındaki elektrikli araç satışlarının yarısından fazlasını oluşturuyor.Teknik olarak ehliyet gerektirmediği için düşük hızlı elektrikli küçük arabalar, sürüş dersleri ve araba masrafları için ödeme yapmakta zorlanan göçmen işçiler arasında popülerleşiyor. Yaşlılar da küçük arabaları çekici buluyor, çünkü geçen yılın ekim ayına kadar 70 yaşın üzerindeki insanlar Çin'de ehliyet başvurusunda bulunamıyordu. Ayrıca market alışverişi, şehir içi kısa mesafe ulaşım veya çocuklarını okuldan almak için araba isteyen herkes için de oldukça uygun.<div fr-original-class="fr-img-space-wrap" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><div fr-original-class="fr-img-space-wrap" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><span contenteditable="false" draggable="false" fr-original-class="fr-img-caption fr-draggable" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; position: relative; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2021/3/2021-04-21T18:21:10.057Z_sm.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" alt="Mini elektrikli arabalar" ratio="Infinity" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class=" fr-draggable"><span contenteditable="true" fr-original-class="fr-inner" fr-original-style="" style="outline: transparent solid 0px; box-sizing: border-box; margin: auto; display: block; padding: 5px 5px 10px; font-size: 14px; font-weight: 400; opacity: 0.9; width: 100%;">Kaynak: Rest of World&nbsp;</div>Düşük hızlı elektrikli küçük arabalar genellikle 1,5 metreden uzun olmuyor ve hızları saatte 40 ila 56 kilometre arasında fiyatları ise 600 ila 2500 dolar arasında değişiyor. Şehrin bir ucundan diğer ucuna seyahat etmek için değil de daha çok günlük hayat içindeki kısa geziler için oldukça makul bir seçim.</div><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">🤯 Tamam, toparlıyoruz</h2>Çin'de düşük hızlı elektrikli araç hareketi hâlihazırda devam ediyor ve bu iyi bir şey. Bu araçları üretenler, öncelikli olarak otomobil tüketicisi olmayanları hedef alarak otomobili demokratikleştiriyor ve daha önce bunladan birini karşılayamayan yüz binlerce insanın yararlanmasını sağlarken aynı zamanda iş yaratıyor ve ekonomiyi canlandırıyor.Dahası, düşük hızlı elektrikli araç üreticileri diğer sürdürülebilirlik önlemlerinin yanı sıra, akü tedarik zincirini nasıl yöneteceklerinden sorumlu olmaları koşuluyla elektrikli güç aktarım teknolojisinden yararlanarak karbon ayak izlerini hat boyunca azaltacak şekilde konumlandırıyorlar.Günümüzde hükümetlere düşen en önemli görev, ülkelerini yenilenebilir enerji kaynaklarına yönlendirebilmek. Bu sebeple düşük hızlı elektrikli araçların geleceği parlayabilir gibi görünüyor. Soru ise, geleneksel otomobil üreticilerinin düşük hızlı elektrikli araç üreticilerinin başlattığı bu hareketi takip edip etmeyeceği... Ya da ekosistemdeki bu tehdidi görmezden gelerek kendi yeniliklerinin temellerini atıp atmayacağıdır.&nbsp;Takipteyiz :)

ekonomisi ile ilgili hikayeler