Yeşil Ekonomi Koalisyonu (Green Economy Coalition) platformu ve araştırma şirketi Savanta tarafından on ülkede 10 binden fazla katılımcıyla hazırlanan <a fr-original-style="" href="https://www.greeneconomycoalition.org/news-and-resources/polling-survey-global-attitudes-green-economy-2024-results" rel="noopener" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">2024 Küresel Yeşil Ekonomi Anketi</a>, &nbsp;global ölçekte her on kişiden sekizinin (%81), kamu harcamalarını artırsa dahi hükümetlerinin daha yenilenebilir enerjiyi en önemli öncelik haline getirmesi gerektiğine inandığını gözler önüne serdi.Dünya çapında çevre koruma taleplerinin halklar tarafından desteklendiğini ortaya koyan araştırmaya göre, katılımcıların %71’inin ekonomik büyüme hızının yavaşlaması pahasına çevre korumasını tercih edeceğini belirtti. Araştırma kapsamındaki <a fr-original-style="" href="https://www.greeneconomycoalition.org/assets/reports/GEC-Reports/2024-Green-Attitudes-Poll/P042200-IIED-Tracking-Engagment-Turkey-Private.pdf" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Türkiye</a>&nbsp;anketinde ise çevrenin korumasını ekonomik büyümeden daha kıymetli bulanların oranı %80 çıktı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Türklerin %91'i doğal kaynakları seçti&nbsp;&nbsp;</h2>Anketin dikkat çeken çıktılarından biri de çevre koruma bilincinin gelişmekte olan ülkelerde gelişmiş ülkelerin daha üzerinde çıkması oldu. Doğal kaynakların kısa vadeli ekonomik kazanımlardan daha önemli bulanların oranı küresel çapta %84 çıkarken bu oran %91 ile en yüksek Türkiye'de görüldü. Ülkemizi, %89 ile Nijerya, %88 ile Güney Afrika takip etti.<img src="https://images.aposto.com/2025/0/4/1735832468687.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.36" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Araştırma kapsamında sorulan "Çevresel sürdürülebilirlik için nelerden vazgeçebilirsiniz?"&nbsp;sorusuna Tükiye'den verilen yanıtlarda en yüksek oran %57 ile "yüksek vergiler ödeme" seçeneği oldu. Küresel araştırmada çevre için daha yüksek vergi ödemeyi kabul edenlerin oranının %17 çıkması dikkat çekti.&nbsp;Türkiye'de daha sürdürülebilir bir çevre için yüksek fiyatları ödemeye hazır olanların oranı ise %52 düzeyinde. Ülkemizde her iki kişiden biri (%49) çevre için ekonomik büyümeyi gözardı edebileceğini belirtti.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Orta yaş, çevre için tarzını değiştirmeye hazır</h2>Ankete katılanlar, sürdürülebilirliği sağlamak için yaşam tarzlarında değişiklik yapmaya en istekli grup olarak orta yaşlıları (45-64 yaş) gösterdi. Ayrıca, katılımcıların %77’si mevcut çevre politikalarının gelecekteki nesiller üzerindeki etkisi konusunda endişe duyduklarını belirtti. Bu endişe, gelişmiş ülkelerdeki %50 seviyesinin aksine, gelişmekte olan ülkelerde çok daha yüksek oranda, özellikle Nijerya’da %88 gibi ciddi oranlarla ifade edildi.Anket ayrıca, yeşil ekonomi için daha yüksek maliyetleri kabul etmeye istekli olan ülkelerin başında Çin, Nijerya ve Endonezya’nın geldiğini gösterdi. Bu durum, gelişmiş ekonomilerden Avustralya’nın aksine, çevresel eyleme karşı daha fazla maliyeti kabul etmeye istekli vatandaşların bulunduğunu ortaya koydu.<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Görüş:&nbsp;Yeşil Ekonomi Koalisyonu Koordinatörü Jean McLean, bu sonuçların çevre korumanın yalnızca zengin ülkelerin lüksü olduğu fikrini çürüttüğünü vurguladı:&nbsp;</li></ul><blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(184, 233, 134); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(184, 233, 134); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Gelişmekte olan ülkelerdeki vatandaşlar, çevresel sürdürülebilirliği ekonomik refah için önemli bir faktör olarak kabul ediyor ve farklı bir kalkınma yaklaşımı talep ediyorlar.”</blockquote><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Gençler, çevre için yüksek vergiye razı</h2>Anketin nesil dinamiklerine ilişkin bulgularına göre, genç nesiller, yenilenebilir enerji yatırımlarını destekleme ve çevre koruma için daha yüksek vergilere onay verme konusunda daha istekliler. 25-34 yaş arasındaki bireylerin %51’i, gelecek nesiller için sürdürülebilir bir gelecek sağlamak için yeterince adım atıldığına inanırken, 55 yaş üstündekilerin %37’si aynı görüşte değil.&nbsp;Ebeveynler ise çocuk sahibi olmayanlara göre çevresel konularda daha fazla endişe duyuyor ve sürdürülebilir bir gelecek sağlanması için daha fazla şey yapılması gerektiğine inanıyor.

Pareto Sürdürülebilirlik

Uluslararası çevre örgütü Yeşil Ekonomi Koalisyonu tarafından Türkiye'nin de aralarında bulunduğu 10 ülkede yapılan araştırma, halkların çevre ve sürdürülebilirlik politikaları hakkındaki görüşlerini ortaya koydu.  

Araştırma: 10 kişiden 8'i temiz enerji harcamalarını destekliyor

Türkiye’de yeşil politikanın yaygınlaşması için aktif çalışmalar yürüten&nbsp;Yeşil Düşünce Derneği, “Yeşil Ekonomi Programı”na&nbsp;Heinrich Böll Stiftung Derneği Türkiye Temsilciliği’nin ortaklığı ile devam ediyor. Program kapsamında yeşil ekonomi kavramlarının Türkiye’de ana akımlaşması, gündeme gelmesi ve etkisinin artması için yıl boyu webinar, konferans, network toplantıları gibi çeşitli faaliyetler gerçekleştiriyor.Yıllardır Yeşil Ekonomi alanında çalışan akademisyenlerin, uzmanların desteği ile yürütülen faaliyetlerin yanı sıra; bu alanda çalışma yürüten, yürütmek isteyen genç araştırmacıların da sayısının artması hedefleniyor. Bu amaçla bu alanda çalışmalar yürüten yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin araştırmalarının görünürlüğünün ve akademi dışında da etki alanının artması için Yeşil Ekonomi: Araştırmacılar Konferansı, 2022 yılı Aralık ayının ilk haftasında&nbsp;düzenlenecek.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2022/7/5/1659685096672.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.60" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Yeşil Ekonomi ile ilgili yüksek lisans ya da doktora çalışmalarınızı paylaşmak istiyorsanız bildiri özetlerinizi 30 Eylül tarihine kadar ozge.doruk@yesildusunce.org adresine “Yeşil Ekonomi: Araştırmacılar Konferansı Bildiri Özeti”&nbsp;konu başlığı altında iletebilirsiniz. Detaylı bilgi için <a fr-original-style="" href="https://www.yesildusunce.org/yesil-ekonomi-arastirmacilar-konferansi-bildiri-ozetlerinizi-bekliyor/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">burayı</a> tıklayabilirsiniz!

Dünyahali

Yeşil Ekonomi: Araştırmacılar Konferansı

Araştırıyoruz!

Herkese merhaba, Bu haftaki konumuz son zamanlarda çokça duyduğumuz “Yeşil Ekonomi” konseptinin bir parçası olan, temelinde aynı hedefleri benimsemiş, daha çok öznesi farklı olan diğer bir konsept “Mavi Ekonomi”. Yeşil ekonomi ve mavi ekonomi, artan finansal belirsizliği ve kırılganlığı ele almak için alternatif ekonomik yaklaşımlar olarak, özellikle gelişmekte olan devletlerde büyük ilgi görmüştür. Yeşil veya mavi ekonominin ne anlama geldiği konusunda hala tartışmalar olsa da, daha esnek ve sürdürülebilir bir ekonomik yol sundukları aşikar. Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP), yeşil ekonomiyi “çevresel riskleri ve ekolojik kıtlıkları önemli ölçüde azaltırken, insan refahını ve sosyal eşitliği iyileştiren” bir ekonomi olarak tanımlamaktadır. Aynı şekilde mavi ekonominin de ana hedefi budur, hatta mavi ekonominin yeşil ekonomiden türediği de söylenir. Bir çok ekonomi konseptinin dahilinde olduğu gibi mavi ekonomi de iklim değişikliğini azaltma ve adaptasyonuna yönelik stratejiler içerir. Bu iki ekonominin ana farkına gelecek olursak da yeşil ekonomi stratejileri enerji, ulaşım, bazen tarım ve ormancılık sektörlerine odaklanma eğilimindeyken, mavi ekonomi başlıkta sadece okyanuslar için yazmış olsak da, balıkçılık sektörleri ile deniz ve kıyı kaynaklarına odaklanmaktadır. ‘Mavi Ekonomi’, okyanuslarımızın veya ‘mavi’ kaynaklarımızın daha iyi yönetilmesini teşvik eden gelişmekte olan bir kavramdır. Özellikle okyanus, iklim değişikliği ve halkın refahı arasındaki yakın bağlantıları vurgular. Birleşmiş Milletler’in tüm Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini (SDG’ler), özellikle de SDG14, ‘su altındaki yaşam’ı destekler ve bunun okyanuslarımızı sürdürülebilir bir şekilde yönetmek ve korumak için iddialı, koordineli eylemler gerektireceğini kabul eder. Mavi ekonomi, okyanus ekonomisini yalnızca ekonomik büyüme için bir mekanizma olarak görmenin ötesine geçer. ‘Yeşil Ekonomi’ye benzer şekilde, mavi ekonomi modeli de, çevresel riskleri ve ekolojik kıtlıkları önemli ölçüde azaltırken, insan refahını ve sosyal eşitliği iyileştirmeyi amaçlar. Bazen zengin okyanus kaynaklarını yönetme kapasitesinden yoksun olan kıyı devletlerinin bu kaynakların faydasını herkese yaymaya başlayabilecekleri kapsayıcı bir model sağlar. Mavi ekonominin tüm potansiyelini gerçekleştirmek, etkilenen tüm sosyal grupların ve sektörlerin dahil edilmesi anlamına gelir.<img src="https://images.aposto.com/2021/11/4/1640247542330.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.78" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Özellikle küçük ada devletleri, kara kütlelerine kıyasla, ekonomik büyümelerini artırmak ve işsizlik, gıda güvenliği ve yoksullukla mücadele etmek için büyük bir fırsat sunan geniş okyanus kaynaklarına sahiptir. Deniz kaynaklarının bozulmasından en çok kaybedecek olan bu devletler için Mavi Ekonomi modeli felaketlerden bir kaçış yoludur adeta. Mavi ekonomi sadece pazar fırsatlarından ibaret değildir; ayrıca, savunmasız devletlerin iklim değişikliğinin genellikle yıkıcı etkilerini hafifletmesine yardımcı olmak için geleneksel yaşam biçimleri, karbon tutma ve kıyı direnci gibi daha somut olmayan ‘mavi’ kaynakların korunmasını ve geliştirilmesini sağlar. Peki Mavi Ekonomi tam olarak neleri içerir?<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li data-selectable-paragraph="" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Denize dayalı faaliyetler: okyanus, deniz ve kıyı alanlarında gerçekleştirilen faaliyetleri içerir; deniz canlı kaynakları (balıkçılık ve su ürünleri yakalama), deniz mineralleri, deniz yenilenebilir enerjisi, tuzdan arındırma, deniz taşımacılığı ve Kıyı turizmi gibi.</li><li data-selectable-paragraph="" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Denizle ilgili faaliyetler: deniz ürünleri işleme, biyoteknoloji, gemi inşa ve onarım, liman faaliyetleri, teknoloji ve ekipman, dijital hizmetler vb. gibi okyanus veya deniz temelli faaliyetlerden ürün kullanan ve/veya ürün ve hizmet üreten faaliyetler.</li></ul>Balıkçılık, turizm ve deniz taşımacılığı gibi geleneksel okyanus faaliyetlerinin yanı sıra, mavi ekonomi, yenilenebilir enerji, su ürünleri yetiştiriciliği, deniz dibi çıkarma faaliyetleri ve deniz biyoteknolojisi ve biyolojik arama dahil olmak üzere gelişmekte olan endüstrileri gerektirmektedir. Mavi ekonomi ayrıca, piyasa tarafından ele geçirilmeyen ancak ekonomik ve beşeri faaliyetlere önemli katkı sağlayan okyanus ekosistem hizmetlerini benimsemeye çalışır. Bunlar arasında karbon tutma, kıyı koruma, atık bertarafı ve biyolojik çeşitliliğin varlığı yer alır. Bunların yanında Dünya Bankası, mavi bir ekonomi geliştirme potansiyelini sınırlayan üç zorluk olduğunu belirtiyor:<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li data-selectable-paragraph="" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Okyanus kaynaklarını hızla bozan mevcut ekonomik eğilimler.(lineer)</li><li data-selectable-paragraph="" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yenilikçi mavi ekonomi sektörlerinde istihdam ve kalkınma için insan sermayesine yatırım eksikliği.</li><li data-selectable-paragraph="" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Deniz kaynakları ve okyanusların ekosistem hizmetleri için yetersiz bakım.</li></ul>Mavi Ekonominin bir modelden daha fazlası olduğuna inanılıyor, peki daha fazla ne olabilir?<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li data-selectable-paragraph="" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Mavi Ekonomi Stratejik Bir Çerçevedir; Avustralya, mavi ekonominin özünün, deniz ekosisteminden ekolojik, ekonomik ve sosyal olarak yararlanan deniz endüstrisinin gelişimini teşvik etmek ve ekosistem temelli yönetim modelinin deniz ekosisteminin karar verme sürecinde temel olmasını sağlamak olduğuna inanmaktadır.</li><li data-selectable-paragraph="" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Mavi Ekonomi Bir Tür Politikadır; 2009 yılında, Washington Eyaleti ABD Senatörü Maria Cantwell, “Mavi Ekonomi: Okyanusların Ulusumuzun Ekonomik Geleceğindeki Rolü” konulu oturumun açılış konuşmasında ““ Mavi Ekonomi” — okyanuslarımızdan, büyük göllerimizden ve kıyı kaynaklarımızdan ortaya çıkan işler ve ekonomik fırsatlar yani Amerika Birleşik Devletleri ekonomisini yeniden inşa etmenin ana araçlarından biridir.” şeklinde belirtiyor bu ekonomi modelinin politika sınırlarına da dahil olduğunu.</li><li data-selectable-paragraph="" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Mavi Ekonomi Yeşil Ekonominin Bir Parçasıdır;&nbsp;UNEP ve diğer uluslararası kuruluşlar mavi ekonomiyi yeşil ekonominin bir parçası olduğunu söylüyorlar. Mavi Ekonomi de tıpkı Yeşil Ekonomi gibi düşük karbonlu ve kaynak verimli denizcilik, balıkçılık, deniz turizmi ve deniz yenilenebilir enerji endüstrileri yoluyla iklim değişikliğiyle mücadele etmeyi teşvik ederler.</li><li data-selectable-paragraph="" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Mavi Ekonomi Sürdürülebilir Bir Deniz Ekonomisidir; “Mavi ekonominin sürdürülebilir bir deniz ekonomik kalkınma modeli olduğunu varsayıyoruz. Yeni bir kalkınma zihniyetidir ve özü, deniz ekosistemini iyi korurken ve nihayetinde kaynakların sürdürülebilir kullanımını sağlarken deniz ekonomisini geliştirmektir.” Çin Halk Cumhuriyeti Doğal Kaynaklar Bakanlığı’na bağlı Devlet Okyanus İdaresi Direktörü Wang Hong, 2012'de Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Konferansı’nın Çin Deniz Çalıştayında yaptığı açıklamada işte tam da bu cümleleri kullanıyor Mavi Ekonomi için.</li><li data-selectable-paragraph="" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Mavi Ekonomi Deniz Tabanlı Yeni Teknoloji Ekonomisidir;&nbsp;Araştırma raporunda , Avustralya Commonwealth Bilimsel ve Endüstriyel Araştırma Örgütü (CSIRO), çeşitlendirilmiş okyanus tabanlı endüstriler geliştirirken, yeni deniz teknolojilerinin desteği altında kalkınmada sosyal ve çevresel sürdürülebilirlik fikrinin uygulandığını vurgulayarak “mavi GSYİH” den bahsediyor.</li></ul>Döngüsel ekonomi prensiplerinin hepsine sahip olan mavi ekonomi ve yeşil ekonomi konseptleri belki de spesifik alanlara odaklanma dolayısı ile pozitif etkiyi artırabilir, ne dersiniz? 3 tarafı denizlerle çevrili olan biz Türkiye’nin de bu konsepti gerekli noktalara entegre etmesini umuyor, konseptin bir çok açıdan sistemimize girdiği günleri görmeyi iple çekiyoruz. Herkese iyi haftalar!

Döngüsel Ekonomi

Su ekosistemlerinin devamlılığı için neler yapılmalı?

Okyanuslarımız için ‘mavi ekonomi’

Bu hafta “Mavi Ekonomi” konusu üzerine gündemimizde odaklanmışken, tam olarak bu alan ve “Yeşil Ekonomi”nin iş modelleri üzerinde uygulanmasına da katkı sağlayan “The Blue Economy” kitabından bahsetmek istiyoruz. Kitaba göre inovatif olan iş modelleri, pazarın en temel ihtiyaçlarını rekabet edebilen ürün ve servisler ile sağlayan ve bir yandan da sosyal sermayeyi ve doğanın evrimleşme sürecini &nbsp;destekleyen iş modelleridir. Burada en önemli husus, daha fazlasını daha azı kullanarak yapmanın olduğunu söyler. Bu yaklaşıma sahip olan iş modellerinin ortak olması gereken ve doğadan ilham alacağı bir kaç prensipten örnek vermemiz gerekirse:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Doğal sistemler lineer değildir.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Doğada bir süreç, birden fazla fayda üretir.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Doğada her şey çözünür, sadece zaman gereklidir.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Doğada her şey bağlantılıdır ve ortak yaşam için evrimleşir.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Doğa sadece yerel olarak erişilebilir olanla ilerler.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Doğada riskler paylaşılır.</li></ul>Sadece bu prensiplere bakarak doğanın davranışının örnek alınarak nasıl uygulanabileceğini görüyoruz. Doğaya ait bu prensiplerin hem Mavi hem Yeşil ekonomi için de ortak prensipler olduklarını söyleyebiliriz. Kitabın içerisinde bu prensiplere örnek olabilecek çokça iş modeli bulabildiğiniz gibi, bugün özellikle “Mavi Ekonomi” alanına dahil olabilecek bir tanesini sizlerle paylaşmak istiyoruz. Ne dersiniz; Mavi ve Yeşil ekonomi, tüm adımları ve prensipleri dolayısı ile döngüsel ekonomi içerisinde değerlendirilmeli mi? Mevcutta olduğu gibi sadece materyaller veya sektörler üzerinden değil de tüm gezegeni kapsayacak bir döngüsel ekonomi için Mavi ve Yeşil ekonomi modellerini de entegre etmek doğru bir karar mıdır? Görüşlerinizi bizimle paylaşmayı unutmayın!

Yeşil Ekonomi ile ilgili hikayeler