Stuttgart Üniversitesi'ndeki&nbsp;The Institute for Computational Design and Construction, montaj gerektirmeyen kendi kendine doğru formu alan ahşap mobilyalar tasarladı. HygroShape isimli mobilyalar düz levhalar olarak teslim ediliyor. Daha sonra yalnızca ahşabın doğal özellikleri kullanılarak ambalajından çıkarıldığında kıvrılarak şekil alıyor. Tek malzemeli ahşap mobilya, montaj sırasında minimum insan müdahalesi ile basit formlar alıyor.<img src="https://images.aposto.com/2022/2/5/1648199096110.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.51" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"> ICD'nin tasarımları, mevcut su miktarına bağlı olarak hücre duvarlarının genişlemesini veya büzülmesini sağlayan higroskopi özelliğine &nbsp;dayanıyor. HygroShape’in tasarım sürecinde ahşabın nasıl küçüleceğini kontrol etmek için çeşitli bilgisayar programları kullanılıyor. Hesaplamalar daha sonra mobilyaların final formunu şekillendiriyor.Bilgisayar modeline bağlı olarak final formuna karar verilen ahşap plaka önce neme maruz bırakılıyor. Paket açıldıktan sonra plaka ortamdaki havayla temas ediyor ve kurumaya başlıyor. Kuruyan ahşap ise önceden planlanan final formuna ulaşıyor. &nbsp;Alışık olduğumuz montaj sürecinin aksine, bağlayıcı elemanlar yerine doğal malzemelerin davranışlarını anlamaya ve yönlendirmeye dayanan bu proje kaynak ve üretim verimliliği sağlıyor. HygroShape mobilyaların paketleri yaklaşık üç santimetre kalınlığında, ancak bu paketler açıldığında &nbsp;50 santimetre yüksekliğinde mobilyalara dönüşüyor! H1 ve H2 olmak üzere iki prototipten oluşan koleksiyonda akçaağaç kullanılmış.

İki boyutlu bir plakanın hiçbir müdahaleye ihtiyaç duymadan kullanıma hazır mobilyalar haline geldiği proje: HygroShape

Hava ile Temas Ettiğinde Şekil Alan Mobilyalar

23 Ağustos’ta yayımlanan İstanbul Bülteni’nde Boğaz’dan geçerken kendine hayran bırakan kırmızı renkli yapının mimarı Bruno Taut’un hayatına <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmOGFkMzBhNWI4ZDMwMDAwNzA0NzczMSZ1c2VyPTVlNWJlYTE3MDhlZGE3NzU0MjFhZmY4YyZhdXRob3I9NWVjMGRmOWYwMTU3NTkxNmExYzdlMDMzJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRmFwb3N0b25ld3MuY29tJTI1MkZpJTI1MkZrYWJhdGFzaS1uYXNpbC1iaWxpcmRpbml6"">değinmiştim</a>. 1916’daki Türk-Alman Dostluk Evi tasarımı için ilk ziyaretini yapan Taut’un şehirle bağının hiçbir zaman kopmaması ve bunun sıklıkla duyduğumuz bilgilere de benzememesi dikkat çekti (ya da benim tahminim bu). Bu sebeple, bu kez de İstanbul’a ilk kez aynı yarışma vasıtasıyla ayak basan Paul Bonatz’dan bahsetmek istiyorum. Boğaz için yaptığı asma köprü planından Ankara’daki ilk toplu konut-lojman örneği Saraçoğlu Mahallesi tasarımına, sessiz ve derinden bir mimar çünkü.&nbsp;<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-10-17T11:23:10.811Z.jpeg" alt="bonatz"><figcaption>Bonatz Kaynak: Vikipedi</figcaption></figure>Almanya ve Reichsautobahn dönemi: 1877 yılında doğan Bonatz, Münih Teknik Üniversitesi’nde mimarlık okudu ve 1908’de Stuttgart Üniversitesi’nde mimarlık kürsüsünde yerini aldı. Bonatz’ın Almanya’da dönemin siyasi koşullarına ek olarak mühendislik konularına ilgisiyle süslediği tasarım anlayışı, 1930’lu yılların köprü ve otoyol konusunda danışılan mimarlarından biri olmasına sebep oldu. Bunun ilk örneği, 1933’te Adolf Hitler’in iktidara gelmesiyle Karayolları Genel Müfettişi olan Fritz Todt’tan istediği, devlet destekli otoyol çalışması olan “Reichsautobahn” projesindeki üst geçitler tasarımları. (Bu projenin önemi seçimlerden sonra sıklıkla duyduğumuz duble yol yapımlarıyla aynı, yani seçmenlere karşı bir borç ve belge). Yalnız şunu belirtmekte fayda var: İktidardaki Nazi partisinin bu ve bundan sonraki çalışmalarında Bonatz’ı tercih etmesinin sebebi kendisinin nasyonalist sosyalist olması değil -hatta desteklemediği ve yerini profesyonel bir şekilde koruduğu belirtiliyor- mühendislik projelerindeki başarısı ve arzusuydu.&nbsp;Türkiye’ye dönüş ve köprüler: Paul Bonatz, 1942’ye bir daha yolunun kesişmediği Türkiye’ye, Anıtkabir için yapılan tasarım yarışması vasıtasıyla seçici jüri üyesi olarak geldi. Bir yıl sonra ise Milli Eğitim Bakanlığı danışmanlığına getirilerek Türkiye’ye taşındı. Bonatz’ın 66 yaşındayken iktidardaki parti uygulamalarından yorulduğu için taşınmayı tercih ettiği söyleniyor. O zamana dek yaptıkları “mühendislik yapıları mimarı” olarak anılmasıyla sonuçlanıyor. Buna ilave olarak 1951’de köprülerle ilgili yayımladığı <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmOGFkMzBhNWI4ZDMwMDAwNzA0NzczMSZ1c2VyPTVlNWJlYTE3MDhlZGE3NzU0MjFhZmY4YyZhdXRob3I9NWVjMGRmOWYwMTU3NTkxNmExYzdlMDMzJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5hbWF6b24uY29tJTI1MkZCcnVja2VuLVBhdWwtQm9uYXR6JTI1MkZkcCUyNTJGQjAwMFJFRkU0UQ=="">Brücken</a> (Köprüler) isimli kitabı hâlâ kaynak olarak kullanılan Bonatz’ın Türkiye’de -ve özellikle İstanbul’da- yaptıkları ve belki yapmayı hayal ettikleri Saraçoğlu mahallesi ile sınırlı değil aslında.&nbsp;İstanbul ve asma köprü planı: Mimar, İstanbul Adalet Sarayı ve İstanbul Radyoevi gibi yapıların proje safhalarında seçici kurul üyesi olarak yer alırken 1946’dan 1955’e dek de restorasyonunu da yaptığı İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’nde akademisyenlik yapıyor. 1955’te tamamlanan Birecik Köprüsü’nün 1951’de başlayan ve mayıs ayında saha ziyaretiyle tamamlanan tasarım aşamasında görev alan mimar, aynı yıl ekim ayında İstanbul için bir asma köprü planı tasarlamak üzere kolları sıvıyor. Bu sefer Krupp Şirketler Grubu’na bağlı Stalhbau Rheinhausen’le iş birliği yapıyor. Projenin ilk kararı için uzun çalışmalar sonucunda köprü ayaklarının nerelerde yer alması gerektiğine karar veriliyor. “Dünyanın en büyük köprüsünün değil, harmoni içerisindeki kente katılacak bir köprünün” hayalini kuran Bonatz’ın projesi ne yazık ki bütçe fonlanamadığı için gerçekleşemiyor.&nbsp;<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-10-17T11:15:59.440Z.jpeg" alt="köprü"><figcaption>Kemal Ahmet Aru’yla yürüttüğü proje tasarımını asistanı Nezih Eldem’e suluboya olarak çizdiriyor.&nbsp;</figcaption></figure>1954 yılında Europa-Verkerhr gazetesinin yazı işlerine müdürüne mektup yazan mimar “bu işten yorulduğunu” not düşüyor. Fakat bugün yapılan Boğaziçi Köprüsü'nün neredeyse birebir olarak aynı yere düşen ayakları “ilerdeki her türlü çalışmanın… tam olarak bu temel üzerine oturtulması gerektiğini” ifade eden Bonatz’ın dediği gibi oluyor.&nbsp;Kaynak&nbsp; Arredamento Dergisi Sayı 277, Boyut Yayınları (İstanbul), 2011, sf. 64-81

Stuttgart Üniversitesi ile ilgili hikayeler