<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 0, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 0, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Tam çevreye dair tüm kötü haberlerden kaçıp eve gidip yatağın altına saklanmanın güvenli olduğunu düşündüğünüz anda, hükümet birinin evinin kansere neden olan radon gazı yüzünden herkesin sağlığı için tehdit oluşturabileceği konusunda uyarıda bulunuyor. Şu anki ruh hâlinin, gezegenin giderek daha yaşanmaz hâle geldiği korkusu olan ekofobi olması şaşırtıcı değil.</blockquote>— George F. WillEkofobi, doğal çevrenin etik olarak değersizleştirilmesi sonucu ortaya çıkan ve felaket getirebilecek çevresel değişimlerle sonuçlanabilen bir durum olarak tanımlanıyor. Terim, Simon C. Estok’un <a fr-original-style="" href="https://www.routledge.com/The-Ecophobia-Hypothesis/Estok/p/book/9780367616649" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">The Ecophobia Hypothesis</a> adlı kitabında açıkladığı gibi, George F. Will tarafından 18 Eylül 1988’de The Washington Post’ta <a fr-original-style="" href="https://www.washingtonpost.com/archive/opinions/1988/09/18/whos-the-real-environmentalist/11702829-6b41-486e-a77f-87c9796c4d6e/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Who’s the Real Environmentalist?</a> başlıklı bir makalede ortaya atılıyor.&nbsp;Doğadan korkma veya ondan nefret etme duygusu olarak tanımlanan ekofobi, kültürel ve ekolojik anlamda insanların doğayla bağlarını koparabiliyor ve bu da doğayı koruma ve onarım geleneğinin kaybolmasına yol açabiliyor. Dolayısıyla şu soruları sormak kıymetli hâle geliyor: Ekofobi tam olarak nedir? Nasıl tezahür eder? Peki insan ve toplum psikolojisini etkileyen ekofobinin çevre üzerindeki olası etkilerinin önüne nasıl geçilebilir?<img src="https://images.aposto.com/2023/10/6/1699691362031.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.42" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Üstesinden gelmemiz gereken bir fenomen olarak ekofobi</h2>Doğaya karşı geliştirilen nispeten irrasyonel korkuların ve doğanın değersizleştirilmesinin bireylerin çevreyle olan ilişkilerini nasıl etkilediği gözleme açık. Eh, toplumların doğayı koruma ve sürdürülebilirlik çabalarını baltaladığı da rahatça irdelenebiliyor. Bu durumu incelemek, ekofobinin iklim değişikliği, biyoçeşitlilik kaybı ve ekolojik tahribat gibi küresel çevre sorunlarının daha da kötüleşmesine nasıl katkıda bulunduğunun altını çiziyor.Neden tehlikeli?: Çevresel sorunlara yönelik yoğun bir korku veya nefret duygusunu ifade eden bu terim, ekofobi duyan bireylerin bu bağlamda sorunlarla yüzleşmekten kaçınabileceğini gösteriyor. Bu da, nihai olarak, çevre üzerindeki insan etkisini azaltma mücadelesinde gerekli değişim veya müdahaleleri engelleyebiliyor. Ekofobi, bireylerin çevresel konularda harekete geçmelerini engelleyen bir pasiflik yaratabileceğinden uzun vadede çevre koruma politikalarının geliştirilmesi ve uygulanmasına karşı toplumsal direnç oluşturabiliyor.Kültürel ve ekolojik uzaklaşma: Bireylerde çevresel felaketlere yönelik yoğun korku ve anksiyete duyguları yaratabilen ekofobi, sürekli olarak çevresel felaket senaryolarına maruz kalmanın da insanların gelecek hakkında umutsuz ve karamsar hissetmelerine neden olabileceğini kanıtlıyor—zaten bu durum da bireylerin geleceğe yönelik olumlu ve yapıcı eylemlerini engelleyebiliyor.Çözüm önerileri: Buna paralel olarak Yeni İnsan Yayınevi’nden Aytaç Timur da artan ekolojik problemler hayatımızın her alanına sızmışken ekofobinin bu sorunlarla nasıl başa çıkılacağının öğrenilmesinde merkezî bir rol oynadığını <a fr-original-style="" href="https://www.ebeveyndestek.com/soylesi-ekofobiyi-asmak" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ifade ediyor</a>. Dolayısıyla ekofobik eğilimlerin üstesinden gelmek ve doğal çevreyi etik bir şekilde değerlendirmek için atılabilecek adımları ve toplumsal değişim yollarını hatırlamak gerekiyor. Böylece bir kere daha çevresel değişimi olumlu yönde etkilemek için bireysel ve kolektif olarak neler yapılabileceğinin üzerinde durabiliyoruz.Araştırma çıktıları:&nbsp;Ekofobi üzerine yapılan araştırmalar, bu fenomenin çevre sorunları ve bunların sonuçlarına yönelik yoğun kaygı ve çaresizlik duygularını ifade ettiğini gösteriyor. Fenomenin yaygın akım temsillerinden ilerleyelim: Hürriyet’e göre, ekofobi, <a fr-original-style="" href="https://www.hurriyet.com.tr/egitim/iklim-degisikliginin-olusturdugu-kaygi-ekofobi-41874186" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">doğal yaşamın kötüye gidişi, ekolojik felaket korkusu ve ekolojik sorunlara karşı duyarsızlaşma</a> anlamında kullanılıyor. Ek olarak bu durum, petrol sızıntıları, asit yağmurları, yağmur ormanlarının kesilmesi gibi çeşitli çevresel felaketlere karşı duyarsızlaştırıcı bir etkiye sahip olabiliyor.<img src="https://images.aposto.com/2023/10/6/1699691383775.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.42" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Nasıl?: Ekofobiden uzaklaşma rehberi</h2>Van İnsani ve Sosyal Bilimler Dergisi’nde yayımlanan bir <a fr-original-style="" href="https://dergipark.org.tr/tr/pub/visbid/issue/78181/1270776" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">makale</a>, ekofobinin insanların çevre sorunlarına karşı geliştirdiği olumsuz ruh hâllerini anlatan bir kavram olduğu ve bu durumun insanlar üzerindeki etkilerinin dikkate değer olduğunu belirtiyor. Yeşil Gazete’de yer alan <a fr-original-style="" href="https://yesilgazete.org/ekofobiyi-asmak-doga-egitiminde-kalbin-yeri-tugba-gurbuz/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Doğa Eğitiminde Kalbin Yeri</a> yazısında, küresel ölçekte çözüm gerektiren çevre sorunlarıyla erken yaşta karşı karşıya kalmanın çocukları duyarsızlaştırdığı ve bu durumun da ekofobi olarak tanımlanabileceği aktarılıyor.&nbsp;Çevre eğitiminde yaklaşım:&nbsp;Ekofobinin üstesinden gelmek için çocuklara yönelik çevre eğitiminde "iyimser bir yaklaşım" benimsemenin önemi ve olumsuz sonuçlara odaklanmaktansa onların çevreyle doğrudan deneyim kazanabilecekleri somut adımları içeren bir eğitim yaklaşımı uygulanması gerektiği vurgulanıyor. Çaresizlik hissi vermeksizin ekolojik sorunlar hakkında bilgi vermenin yolları üzerinde duruluyor; çocukların sorunları çözme süreçlerine dahil edilmesi ve onlarla birlikte öğrenmenin öneminin altı çiziliyor.Yaş gruplarında özelleşme yöntemi:&nbsp;Pedagog&nbsp;David Sobel, çocukların doğal eğilim ve yönelimlerini göz önünde bulundurarak yaş gruplarına göre özelleştirilmiş çevre eğitimi programları geliştirmenin önemini <a fr-original-style="" href="https://www.ebeveyndestek.com/soylesi-ekofobiyi-asmak" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">savunuyor</a>. Örneğin, ilkokul öğrencilerine yakın çevrelerindeki doğal alanlar hakkında bilgi verilmesi gerektiğini, ancak iklim değişikliği gibi konuların lise düzeyinde daha uygun olabileceğini öne sürüyor. Ayrıca, çocuklara ev ve bahçeye dair empati kurma, keşif ve somut deneyimler sunmanın ekofobinin üstesinden gelmede etkili olabileceğini ifade ediyor.Bütün bunlar göz önüne alındığında, ekofobinin hem bireyler hem de toplumlar için ciddi etkilere sahip olabileceği ve bununla mücadelede eğitim yaklaşımlarının önemli olduğunun altını çiziyor. Oldukça kısaltılmış bir ifadeyle ilerleyince özellikle çocukluk döneminde çevreyle kurulan pozitif ilişkilerin ekofobiyi engellemede kilit rol oynadığı gözlemleniyor. Yani araştırmalar, ekofobiyle mücadelede eğitim ve erken yaşta farkındalığın önemine dikkat çekerken çevresel sorunlara karşı bireysel ve toplumsal düzeyde nasıl yaklaşılması gerektiği konusunda rehberlik ediyor.

Simon C. Estok ile ilgili hikayeler