Toplumsal Tarih

Doğal kast oluşumları ve mağaralar içeriyor olmalarından bağımsı olarak pek çok kayalık alan Bizanslılar tarafından kaya oyma mimari kullanılarak çeşitli ihtiyaçlar doğrultusunda dönüştürülmüştür. Jeolojik özelliklerin müsaade ettiği neredeyse her bölgede oyularak kaya oyma mimarinin, inşa edilmiş yapılara tercih edilmiş olduğunu göstermektedir.

Mekânı Taştan Çıkarmak: Bizans'ta Kaya Oyma Mimari ve Kapadokya

Her kaynakta Kayseri ilimizin en aski adı olarak Mazaka <a fr-original-style="" href="http://www.kayseri.gov.tr/kayseri-tarihii" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">verilmektedir</a>. Ancak bu adın nereden geldiği konusunda ortak bir görüş bulunmamaktadır.Nişanyan belki de bu adın İran dillerinde “büyük” anlamına gelen mazak ile ilişkisi olabileceğine <a fr-original-style="" href="https://nisanyanmap.com/?y=kayseri&lv=&t=&cry=&ua=5" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">işaret eder</a>.Buna karşın başka bir olası açıklama İllinois Üniversitesi’nden araştırmacı A. T. Olmstead’in 1929 tarihli <a fr-original-style="" href="https://www.jstor.org/stable/4236961?read-now=1&refreqid=excelsior%3Aeb2f654f8d09b7b6fd30f32d7d1679fa&seq=4#page_scan_tab_contents" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">raporunda vardır</a>. Kültepe’den çıkarılan iki taş nesneden edinilen bilgiden yola çıkarak ve Doğu Roma İmparatoru tarihçisi Filostorgiyos’un yazıları kaynak kullanarak, Mazaka’nın “Mosoch” &nbsp;adlı biri tarafından kurulmuş olduğunu sunar. Yine raporda ifade edilir ki, Asurlular bu bölgede “Muşki’li Mita” diye bir hükümdar tanımaktadırlar; ve bu “Muşki’li Mita” bizzat Frigya kralı Midas’tır. Yani bu fikre göre Mazaka ili adı, İç Anadolu’nun Frigya Krallığı’nın hükümdarı Midas’tan, Asurca ve/veya Ermenice yoluyla verilmiştir.

Kelime Köşesi

Penkalas (Kocaçay) Irmağı'nın yukarı kesiminde tanrıça Meter Steunene’nin kutsal mağarası civarında yaşayan Frigyalılar'ın öncüsü olarak antik kaynaklarda geçen Azan&nbsp;adlı mitoloji kahramanının, Su Perisi Erato ile efsanevi Kral Arkas'ın birleşmesinden Aizanoi şehrinin ortaya çıktığı düşünülmektedir.Aizanoi kenti, antik Frigya'ya bağlı olarak yaşayan Aizanitis’lerin ana yerleşim merkeziydi. Kentin yüksek platosu üzerinde bulunan Zeus Tapınağı'nın çevresinde yapılan kazılarda, MÖ 3 bin yıllarına ait yerleşim izlerinin ortaya çıktığı görülmüştür. Helenistik Dönem'de bu bölge değişimli olarak&nbsp;Bergama’ya ve Bithynia’ya bağlı iken MÖ 133’de Roma egemenliğine girmiştir. Roma imparatorluk döneminde tahıl ekimi, şarap ve yün üretimi sayesinde zenginleşmiş ve ünü bölge sınırlarını aşmış olan Aizanoi’de kesin kentleşme bulgularına ancak MÖ 1'nci yüzyıl sonlarına doğru rastlanmaktadır. Yine ilk sikkelerin bu dönemde basıldığı bilinmektedir.<img src="https://images.aposto.com/2021/9/6/1635589341383.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="2.26" alt="Aizanoi Antik Kenti" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Aizanoi antik kenti en parlak dönemini MS 2 yüzyılda yaşamış, büyük imar faaliyetleri görmüş ve bu dönemde birçok yapı inşa edilmiştir.&nbsp;Erken Bizans Dönemi'nde piskoposluk merkezi iken, 7'nci yüzyıldan itibaren bu önemini yitirmiştir.&nbsp;Tapınak düzlüğü&nbsp;Orta Çağ'da bir hisara dönüştürülmüştür.&nbsp;Selçuklular Dönemi'nde&nbsp;Çavdar Tatarları tarafından üs olarak kullanılmasından dolayı buraya&nbsp;Çavdarhisar adı verilmiştir.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2021/9/6/1635589474727.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.67" alt="Aizanoi Antik Kenti" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Aizanoi 1824 yılında Avrupalı gezginlerce yeniden keşfedilmiş,1830-1840’lı yıllarda incelenmiş ve tanımlanmıştır. 1926 yılında M. Schede ve D. Krencker başkanlığında Alman Arkeoloji Enstitüsü'nce ilk kazılar yapılmıştır. 1970 yılından bu yana her yıl düzenli olarak kazı çalışmaları devam etmektedir. &nbsp;Kalıntılar arasında&nbsp;Anadolu’daki en iyi korunmuş Zeus Tapınağı, 15 bin kişi kapasiteli tiyatro ve tiyatroya bitişik nizamda yapılmış 13 bin 500 kişilik stadyum, iki hamam,&nbsp;dünyanın ilk ticaret borsa binası, sütunlu cadde, Kocaçay üzerinde ikisi ayakta kalmış beş köprü, iki agora, gymnasium, Meter Steunene kutsal alanı, nekropoller, antik bir bent, suyolları, kapı yapıları bulunmaktadır. Aizanoi antik kenti Efes, Bergama, Side gibi kentlerle çağdaştır.

Frigya ile ilgili hikayeler