ABD Başkanı Donal Trump'ın gümrük vergileri başta olmak üzere hayata geçirdiği korumacı politikalar, küresel ekonomi ve finansal piyasalar için gündemin en sıcak konu başlıklarını oluşturuyor. Hedefine Çin, Kanada ve Meksika'yı alan Donald Trump, İran'a da Çin'e petrol sevkiyatı üzerinden yeni yaptırımları uygulamaya aldı. Bu haftanın başında ise çelik ve alüminyum ithalatına yönelik %25 oranında gümrük vergisi açıklayacağını duyurdu.&nbsp;İkinci döneminde ilk ayını doldurmaya hazırlanan Trump'ın, ilk döneminde olduğu gibi ticaret savaşlarını yine gündemin en üst sıralarına taşıyan kararlarını 6 soruda ele aldık.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">1. ABD'nin gümrük vergisi uygulamaları hangi ülkeleri ilgilendiriyor?</h2>Trump, imzaladığı ilk gün kararnamelerinde Kanada ve Meksika'dan gelen mallara %25 gümrük vergileri (ithalat vergisi) getirdi. Şubat başında yürürlüğe girecek olan vergiler, her iki ülke de sınır güvenliğini artırmayı kabul ettikten sonra Mart ayının başına ertelendi.Çin'den gelen mallara ise gümrük vergileri getirdi ve Çin de bazı ABD ürünlerine benzer ücretler koyarak karşılık verdi. Avrupa Birliği'nden ithalata ise gümrük vergilerinin "çok yakında" uygulanabileceğini söyleyen Trump, İngiltere ile özel bir anlaşma yapılabileceğini dile getirdi.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Hatırlatma:&nbsp;Çin, Meksika ve Kanada birlikte geçen yıl ABD'ye yapılan ithalatın %40'ından fazlasını oluşturdu.</li></ul>Trump, İran'ın nükleer silaha sahip olmasını engellemek ve petrol ihracatını durdurmak amacıyla uyguladığı "maksimum baskı" politikasını yeniden hayata geçirecek bir kararname de imzaladı. ABD Hazine Bakanlığı, İran’ın Çin’e ham petrol sevkiyatını kolaylaştıran uluslararası bir şebekeye yaptırım uygulanacağını duyurdu. Bu kapsamda Çin, Hindistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki bazı şirketler ve gemiler yaptırım listesine alındı.ABD Başkanı Donald Trump, ülkesinde basın mensuplarına yaptığı açıklamada bu hafta ülkesinin demir, çelik ve alüminyum ithalatına yönelik %25 oranında gümrük vergisi açıklayacağını duyurdu.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">2. Trump neden tarifeleri kullanıyor?</h2>Trump ikinci döneminde imzaladığı, hayata geçirdiği ya da ertelediği gümrük vergisi kararlarıyla ABD ekonomisine yardımcı olmak ve&nbsp;ülkesini yasa dışı göçmen ve uyuşturucu tehdidinden korumak istediğini her fırsatta dile getiriyor.&nbsp;Trump, tarifelerin ABD imalatını canlandıracağını, işleri koruyacağını, vergi gelirini artıracağını ve ekonomiyi büyüteceğini savunuyor.ABD'nin en yakın ticaret ortaklarından bazılarına ithalat vergisi getirme konusu, Trump'ın seçim kampanyalarında en fazla dile getirdiği vaatlerin başında geliyordu.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Gümrük vergileri nedir ve nasıl çalışır?&nbsp;Gümrük vergileri, diğer ülkelerden ithal edilen mallara uygulanan ve o mal veya hizmetin ülke dışından tedarik maliyetini artıran uygulamadır.&nbsp;</li></ul><h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Fetanil tartışmaları ve gümrük hamlesi</h3>Her yıl ABD'de on binlerce aşırı doz ölümüne neden olan güçlü bir madde olan fentanille mücadele etmek için de tarifeleri kullandığını belirten Trump yönetimi, bu maddeyi imal etmek için kullanılan kimyasalların Çin'den geldiğini, Meksika'daki çetelerin bunu yasa dışı olarak tedarik ettiğini ve Kanada'daki fentanil laboratuvarlarının da işlediğini savunuyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tepki:&nbsp;Kanada Başbakanı Justin Trudeau, ABD'ye giren fentanilin %1'den azının kendi ülkesinden geldiğini söyledi.</li></ul><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">3. Çin, Kanada ve Meksika'nın tepkisi ne oldu?&nbsp;</h2>Çin'den ABD'ye ithal edilen tüm mallara %10'luk bir vergi 4 Şubat'ta yürürlüğe girdi. Buna karşılık Çin, 10 Şubat'tan itibaren ABD kömürü ve sıvılaştırılmış doğalgaz ürünlerine %15'lik bir gümrük vergisi uygulayacağını söyledi. Ham petrol, tarım makineleri ve büyük motorlu araçlara %10'luk bir gümrük vergisi uygulanacak.Kanada Başbakanı Justin Trudeau, Trump'ın Salı günü başlaması planlanan Kanada mallarına yönelik %25'lik tarife önerisinin "en az 30 gün boyunca erteleneceğini" söyledi. Trudeau'nun 155 milyar Kanada doları (107 milyar dolar; 86 milyar sterlin) değerindeki ABD ithalatına yönelik misilleme niteliğindeki %25'lik tarifeleri de durduruldu. Trudeau, duraklama karşılığında Kanada'nın sınıra yeni helikopterler, teknoloji ve personel eklemek için "1,3 milyar dolarlık bir sınır planı"&nbsp;uyguladığını ve ayrıca fentanil akışını durdurmak için kaynakları artırdığını söyledi.Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum ise "başta fentanil olmak üzere uyuşturucu kaçakçılığını önlemek" için 10.000 Ulusal Muhafız üyesini ABD-Meksika sınırına göndermeyi kabul etti. Başkan Sheinbaum, ABD'nin de Meksika'ya yüksek güçlü ABD silahlarının kaçakçılığını önlemek için önlemleri artırmayı kabul ettiğini söyledi.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">4. Hangi ürünler ve sektörler etkilenecek?</h2>Trump'ın önceki görev süresinde Çin'e daha az kısıtlayıcı tarifeler uyguladı. Bu sefer, tarifelerin Çin'den gelen tüm mallara uygulanacağı anlaşılıyor. Meksika ve Kanada'dan gelen mallara yönelik önlemler nihayetinde yürürlüğe girerse bir dizi ürünün daha pahalı hâle gelmesi bekleniyor.Toplam ithalatının yaklaşık %41’ini bu üç ülkeden yapan ABD'nin dış ticaretinde sektörel kırılıma bakıldığında bu oranlar, enerji ithalatının %59’u, plastik ithalatının %58’i, ulaştırma aracı ithalatının %53’ü, elektronik ithalatının %48’i, makine ithalatının %43’ü, demir-çelik ithalatının %42’sine denk geliyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Gümrük vergilerinin ilk hâliyle yürürlüğe girmesi durumunda 2025 yılında bu ürünlerin faturası yaklaşık %24 artacak ve bu fatura elbette ABD’li tüketicilere çıkacak.</li></ul><img src="https://images.aposto.com/2025/1/1/1739211233962.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.63" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">ABD ithalatının dağılımı (1992-2024), Kaynak: United States Census Bureau&nbsp;Özellikle otomobil, tarifelerden en fazla etkilenecek ürünlerin başında geliyor. Bir araç tamamen monte edilmeden önce araç parçaları ABD, Meksika ve Kanada sınırlarından birkaç kez geçiyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://economics.td.com/ca-canada-us-trade-balance" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">TD Economics'in raporuna göre</a>, ithalat vergileri nedeniyle ABD'de otomobil fiyatlarının ortalama 3.000 dolar artması söz konusu.&nbsp;</li></ul>Meksika'dan gelen mallar arasında ise meyve, sebze ve alkollü ürünler yer alıyor. Çelik, kereste, tahıl ve patates gibi Kanada mallarının da fiyatlarının yükselmesi de muhtemel.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">5. Sırada Avrupa mı var?&nbsp;</h2>Ülkesinin ekonomisini korumacı politikalarla yeniden tasarlamayı planlayan Trump, "ABD'den neredeyse hiçbir şey almıyorlar ve biz onlardan her şeyi alıyoruz" sözleriyle yüksek ticaret açığına işaret ederek Avrupa Birliği'nin yakında gümrük vergisi potasına girebileceğini belirtti. Trump, Avrupa konusunda İngiltere'ye ayrı bir parantez açarak anlaşma hususunda açık kapı bıraktı.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir adım geriden: ABD, 2024 yılını AB ile 213 milyar dolarlık ticaret açığı ile tamamladı.</li></ul>Birleşik Krallık Ticaret Bakanı Jonathan Reynolds, ABD İngiltere'ye ithal ettiğinden daha fazla ürün ihraç ettiği için İngiltere'nin gümrük vergilerinden muaf tutulması gerektiğini söyledi. İngiltere, ABD'ye ilaç, otomobil ve bilimsel aygıtları ihraç ediyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">6. Tarifeler enflasyona neden olur mu?</h2>Trump'ın gümrük tarifesi kararlarının olası etkilerini değerlendiren ekonomistler, uygulamaların hayata geçmesinin enflasyonist bir etki yaratacağı konusunda hemfikir. Yani ülkesini korumak isteyen Trump, tarifelerin yarattığı maliyetlerin bir kısmını tüketicilerin omzuna yükleyecek.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Vergi-enflasyon ilişkisi:&nbsp;Resmî istatistiklere göre, ABD'de 2018'den 2023'e kadar ithal çamaşır makinelerine uygulanan ek gümrük vergisi tarifeleri nedeniyle çamaşır ekipmanlarının fiyatı %34 oranında arttı. Tarifelerin sona ermesiyle birlikte fiyatlardaki artış durdu ve düşüşe geçti.&nbsp;</li></ul>Hatta bazı ekonomistler, bu yeni tarifelerin daha geniş bir ticaret savaşına yol açabileceğini ve enflasyonu daha da kötüleştirebileceğini öne sürüyor ve yeni açıklanan tarifeler nedeniyle ABD'de yıllık enflasyon oranının %2,9'dan %4'e kadar çıkabileceği konusunda uyarıyor.

Pareto İçgörü

Trump 2.0 dönemi fırtına gibi başlarken ABD, küresel ticaret savaşlarının fitilini ateşleyebilecek önemli kararlar alıyor. Peki, son 10 günde neler yaşandı? 6 soruda Trump'ın gümrük vergisi politikalarını ele aldık.

Trump'ın vergi planları: Hangi sektörler ve şirketler etkilenecek?

<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp; Trump Time: Time magazine named US president-elect Donal Trump "Time person of the year," for a second time.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Punchline:&nbsp;Time magazine gave Donald Trump something it has never done for a Person of the Year designee: a lengthy fact-check of claims he made in an accompanying interview.</li></ul>

Aposto World

<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;&nbsp; Cumhurbaşkanı&nbsp;Erdoğan&nbsp;ile eski ABD Başkanı Donald Trump telefonda görüştü. Görüşmede Trump’a yönelik suikast girişimi ve sonrasında yaşananlar ele alındı; Erdoğan, Trump’a suikast girişimini bir kez daha kınadı.

Donal Trump ile ilgili hikayeler