Cinsel sağlık uzmanı Rayka Kumru, kapsamlı, kapsayıcı, yaş uyumlu, tıbben güvenilir, seks-pozitif ve kültürlere saygılı içerik ve kaynaklara daha iyi erişim için çalışıyor. British Columbia Üniversitesi’nden Sosyoloji ve Eleştirel Cinsellik Çalışmalar lisans dereceleri, Curtin Üniversitesi’nden Seksoloji alanında yüksek lisans derecesi ve İstanbul Bilgi Üniversitesi’nden Pazarlama İletişimi alanında yüksek lisansı olan Rayka, bir cinsel sağlık eğitmeni ve danışmanı olarak engin bilgi birikimini ve yıllardır sürdürdüğü saha deneyimini, dijital alanda paylaşıyor.Rayka, 2017’de bu doğrultuda Türkçe konuşan gençliğin cinsel sağlık ve ilişkiler hakkında sağlıklı bilgi alabileceği <a fr-original-style="" href="http://tabukamu.com/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">tabukamu.com</a>’u kurdu. UNESCO’nun dünya çapında 35 dijital cinsellik eğitim platformlarından biri seçilen, etkileşimli cinsel sağlık ve ilişkiler sitesi olan tabukamu’nun amacı okurların bedenleri, cinselliği ve ilişkileriyle ilgili sağlıklı kararlar alıp, güvenli ilişkiler yaşayabilmesi.<img src="https://images.aposto.com/2023/4/3/1684937925554.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.89" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Rayka Kumru<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bilgi vermek ve beceri kazandırmak</h3>Rayka Kumru ve tabukamu ekibinin hazırladığı <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/n/mustehcen-mecmua" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">müstehcen mecmua</a>, bu alanda bilgiye erişimi desteklemekle birlikte farklı formatlarda, yayına katkı sağlamak isteyen gençlerin de katılımıyla yayın yapıyor.<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 225, 68); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 225, 68); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Bir eğitimi tamamladıktan sonra gençlere verebileceğimiz çok fazla kaynak olmadığını fark etmemle başladı. İngilizce yüzlerce websitesi var, herkes kendine göre bir şey bulabiliyor. Ama Türkçe kaynak neredeyse hiç yoktu. Eğitimleri bitirince ‘Sonra ne olacak?’ dediğimiz noktada tıkanıyorduk. Farklı sebeplerden dolayı cinsellik eğitimi alamayan - politik sebeplerle okullarında cinsellik eğitimi olmayan, kaynaklara erişim sağlayamayan öğrenciler için 101 seviyesinde bilgilere ulaşabilmesini amaçladık.Amaç sadece bilgi aktarımı değil, bir beceri kazandırmak - Korunma yöntemlerini partnerinle nasıl konuşabilirsin? Kişisel sınırlarını nasıl çekebilirsin? Kendi değerlerin doğrultusunda nasıl cinselliğini yaşayabilirsin? Bu konularda beceri kazandırmak önemli. Bu, yalnızca bilgi okuyarak olan bir şey değil. Dolayısıyla kişilerin cinselliğe dair kendi kişisel, kültürel değerlerini, ilişki statülerini sorgulayarak kendilerini daha sağlıklı gerçekleştirebilecekleri kararlar vermelerine vesile olacak bir şey kurmak istedik. Şu anda da bunun üzerine çalışıyoruz.müstehcen mecmua'da tabukamu’da 101 seviyesinde konuştuğumuz konuları daha etraflıca eleştirebildiğimiz, sosyolojik, politik, felsefi açıdan ele aldığımız, popüler kültürle harmanlayıp sunduğumuz bir alan. müstehcen mecmua, tabukamu’nun okur kitlesinden daha geniş bir kitleye ulaşmayı hedefliyor.</blockquote><h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">&nbsp;“Herkesin cinselliğine kimse karışamaz”</h3>müstehcen mecmua’nın ismi de kamusal sayılanların zıtlığı, çelişkiye bir referans. Bir yandan “müstehcen” - gizli, saklı, uygun görülmeyen; bir yandan da herkesin erişimine açık, kamusal alanda karşımıza çıkan “mecmua”.Böyle bir alanda yayın yapma konusunda Rayka’yı ve müstehcen mecmua’yı hazırlayan ekibin temel motivasyonu kapsamlı cinsellik bilgisine erişimini artırmak. Aynı zamanda üretmek, yazmak isteyen, farklı çeşitlerde yayına katkı sağlamak isteyen genç insanlar için de bir platform oluşturmak.Rayka, müstehcen mecmua’nın temel değerlerini “Herkesin cinselliğine kimse karışamaz”&nbsp;cümlesiyle özetliyor ve açıklıyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 225, 68); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 225, 68); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Her koşulda seks-pozitiflik ilkesine göre üretiyoruz. Bedenler, dil, din, ırk, cinsel yönelim, cinsel kimlik, yaş gibi faktörler gözetmeksizin insanların cinselliklerinin çeşitli olduğunun farkında olarak, onay özelinde gerçekleştiği sürece yetişkinlerin cinselliklerinin çok çeşitli, çok güzel deneyimler olduğu anlayışıyla üretmeye çalışıyoruz. Umarım, insanlar da kendilerini görebilir.</blockquote><h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İş birliği, dayanışma anlamına geldiğinde</h3>müstehcen mecmua ekibi <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/n/oyunbozan" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Konuşmamız Gerek Derneği</a>, <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/6409c29b9b502f0006aad85a" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">20’lik</a>, <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/i/29cinselsaglik" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">eğitim hâli</a> gibi farklı grup ve yayınlarla alanlarının kesiştiği noktalarda iş birlikleri yapıyor. Rayka’ya bu iş birliklerinin en önemli çıktılarını sorduğumuzda cevabı dayanışma oluyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 225, 68); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 225, 68); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Cinsellik çok büyük bir alan, evet ben konuda uzmanım, Tuğba cinsellik alanında çalışıyor, genç danışma kurulumuzda da cinsellik eğitmeni olanlar var. Ama bu iş birlikleri çok spesifik alanlarda, spesifik uzmanlıklarda insanlarla bir şeyler üretme fırsatı tanıyor bize. Bu iş birlikleri hepimizin daha derinlemesine uzmanlaştığı konuları birbiriyle paylaşmasını sağlıyor. Aynı zamanda iş birlikleri alanda omuz omuza mücadele etmemizi, birbirimize destek olmamızı sağlıyor. Tahmin edebileceğiniz üzere bu alan dışarıdan eğlenceli görünse de Türkiye’de dönem dönem çok kalp kırıcı olabiliyor, yalnızlaştırıcı olabiliyor. Türkiye’de bu konuyu işlemenin getirdiği bir takım yorgunluklar olabiliyor. Bu nedenle birlikte çalışmak dayanışma ruhunu besliyor.&nbsp;Türkiye’de cinsellik alanında çalışmanın getirdiği kültürel ve politik zorlukların yayıncılığa nasıl yansıdığını sorduğumuzda Rayka “Başka ülkede dört mevsim vardır, Türkiye’de politik mevsimler var. Yayıncılığı zorlayan aslında bunlar. Hep bir mücadele, hep bir hak arayışı var ve insanların bazen yorulduğu ve ayrılıp nefes almaya ihtiyaç duyduğu konuları işlerken buluyoruz kendimizi.</blockquote>“Türkiye özelinde 'Sansürlenir miyiz, linç edilir miyiz?' gibi kaygılar tabii oluyor”&nbsp;diyen Rayka, gündemlerin ağırlığının olmadığı zamanları iple çektiklerini de söylüyor çünkü müstehcen mecmua’da biraz insanlara iyi gelecek içerikleri daha fazla işleyebilmeyi istiyorlar.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bilim okuryazarlığı</h3>Dünya çapında seks-pozitiflik kavramı yayıldı, dünyadan ana akım yayınlar da artık bilgi verici içerikler üretiyor, bağımsız platformlar artıyor, sosyal medyada bilgi paylaşımı yapılıyor. Rayka’ya bu dönüşümün olumlu ve olumsuz yönlerini soruyoruz:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 225, 68); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 225, 68); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Herhangi bir konu, beden olumlama akımı gibi, anaakımlaşınca çarpıtılabiliyor. Ama olumlu kısmından bahsetmek istiyorum, çoğu insan seks pozitifliği görmeye, duymaya başladı, belki kendi hayatında uygulamaya çalışıyor. Türkiye’de özellikle bireysel üreticileri çok görüyorum. Cinsellik konusunda öznelerin sesini o kadar uzun zaman duymadık ki… Konunun öznelerinin ürettiği, kendileri konuştukları alanların olması çok değerli. Böyle böyle yıkılıyor bir şeyler. Cinsellik zaten normal, biz normalleştirdikçe.Tabii şu kaygı var: bazen medya kanalları bazen kasten, bazen de sorumsuzluk sebebiyle yanlış bilgi yayabiliyor. Bunu toparlamak çok zor oluyor. Cinsellik konusunda hep bu kaygı var. Genel anlamında dijital yayıncılık arttıkça farklı bir rekabet de başlıyor, üste çıkmanın yöntemlerinden biri de ‘clickbait’. Bunlar cinsellikle ilgili olduğu zaman daha sansasyonel olması için hatalı bilgi paylaşıyor.</blockquote>Rayka, cinsellik özelinde dezenformasyona karşı korunmak için yapabileceklerimizi şu şekilde açıklıyor:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Araştırmanın tarihini kontrol edin. Bir araştırma duyduğumuzda kaynak 1976’dansa ve cinsel kimlik üzerine bir yazıysa geçerli kabul edemeyiz. Cinsellik birçok alanda olduğu gibi sürekli güncellenen ve yeni şeyler öğrendiğimiz bir alan. Bir araştırma, bir yazı okurken buradaki kaynaklar bakmak, yazı bir uzman tarafından yazılıyorsa bile çok önemli.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Araştırmanın popülasyonunu kontrol etmek. “Gençlerin yüzde bilmem kaçı şunu yapıyor” diye bir başlık gördüğünüzde bu araştırmanın hangi ülkede, hangi yaş aralığındaki gençleri incelediği önemli.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Genelde araştırmaya bağlantı verilir. Bu sayede “Araştırma kaynağı hakemli dergi mi, özneden alıntı mı? Bu yayını kim yapıyor? Bir devlet kurumu mu yoksa bağımsız bir dergi mi?” gibi soruları yanıtlayabiliriz.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kaynak derlemesi, özet ya da çeviri paylaşan hesapların, ya da ürün satışı odaklı sayfaların (özellikle de bir uzmandan danışmanlık almıyorlarsa) alandaki güncel bilgilere ve kavramlara her zaman hakim olmayabileceklerini hatırlayın. Korku ve utandırma odaklı iletişim yapanların paylaşımlarını üç kez sorgulayın.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Her şeyi sorgulamak gerekli. Okura çok şey düşüyor ama okuduğunuz her şeyi sorgulayın.</li></ul>Röportajdan bize kalan, yayıncılıkta zorluklar ne kadar yoğunlaşırsa iş birliğinin öneminin o kadar arttığı oluyor. Zorlukların azaldığı ve müstehcen mecmua'nın da kitleleriyle daha çok eğlendiği günleri bekliyor, o zamana kadar bilgi paylaşırken öznelere alan açmanın önemini ve etik sorumluluklarımızı unutmuyoruz.

Curtin Üniversitesi ile ilgili hikayeler