Bundan bir hafta önce Netflix,&nbsp;son çeyrekte 200.000 <a fr-original-style="" href="https://www.hollywoodreporter.com/business/business-news/netflixs-stock-drags-down-its-rivals-too-1235133094/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor none medium; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">abone kaybettiklerini açıkladı.</a> Kimse büyük bir kayıp haberi beklemezken sayının da bu denli yüksek gelmesi, en büyük yatırımcılarını huzursuz etti desek abartmış olmayız. Bu yatırımcının ismi Bill Ackman ve kendisi 1.1 milyar dolarlık yatırımını geri çekti. Yaptığı açıklama da şöyle:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(222, 3, 3); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(222, 3, 3); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left: 4px solid rgb(222, 3, 3); box-sizing: border-box;">"Netflix, artık ileriye dönük, sağlam tahminlerde bulunabileceğimiz bir şirket olmaktan çıktı. Bu zamana kadar da oldukça inovatif bir şirket olarak geldiler. Gelecekte de böyle olduklarını görmekten mutluluk duyarım."</blockquote>Size de hiç güven vermeyen bir açıklama, değil mi?Bir adım daha ileriye gidelim.&nbsp;2022 senesinde aslında Netflix hisselerinde %62'lik bir düşüş yaşadı. Burada pandeminin sona yaklaşması, kısıtlamaların azalması ve rakip şirketlerin yükselişte olmasının çok büyük etkisi var. Gelelim sadede. Aynı çarşamba günü diğer streaming şirketlerinin de hisselerinde düşüş yaşandı.&nbsp;Netflix Inc.:&nbsp;%35'lik düşüş ile $226Spotify Technology:&nbsp;%11'lik düşüş ile $122.49&nbsp;Walt Disney Company:&nbsp;%5.6'lık düşüş ile 124.57Warner Bros. Discovery:&nbsp;%6'lık düşüş ile $23.01Netflix, en son böylesine büyük bir düşüşü 2004 yılında yaşamıştı. O dönemde de %41'lik bir hisse kaybı söz konusu olmuş ve uluslararası piyasaya açılmalarını ertelemeleri üzerine yaşanmıştı.<img src="https://images.aposto.com/2022/3/2/1650989714177.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.20" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable" width="550">Kaynak:&nbsp;Yahoo FinanceBurada pek çok sebep olduğunu düşünebiliriz.&nbsp;Öncelikle çok yeni bir modeli pandemi gibi bir dönemde ilerlettiler. Son 10 senedir revaçta olan bir model, pandemi koşullarında oldukça tutuldu ve kârlı görüldü. Ancak pandemi öncesinde de Netflix'in kendince hedefleri vardı. Bunlardan başlıca geleni, kendi prodüksiyonlarına daha fazla prestij kazandırmaktı. Bunun da yolu Akademi Ödülleri'nden geçiyordu. Netflix bütçesinin büyük bir çoğunluğunu Oscarlık işler çıkarmaya döktü. En büyük yönetmenler, en sevilen oyuncular ile anlaştı ve hepsiyle farklı işler çıkardı. Bir nevi modernleştirilmiş stüdyo sistemi olan bu modeli de o dönemki en büyük rakipleri olan Hollywood stüdyolarından&nbsp;aldı. Bu stratejinin arkasında da abone kazanma motivasyonu yatıyordu. Ellerindeki içerik ile elde edebilecekleri maksimum Amerikalı kullanıcıyı elde etmişlerdi. Prestij içerikler ile -yani Martin Scorcese'nin özel yaptığı filmler, Angelina Jolie'nin yeni filmi, Timothee Chalamet'in yeni filmi gibi yemler ile- daha farklı bir kitleyi de platforma çekmek en ideal stratejiydi. Ancak araya pandemi girdi ve tüm prodüksiyonlar durdu.&nbsp;Çok kısa bir dönemde büyük bir strateji değişikliğine gitmeleri gerekiyordu.1 sene geçmesinin üzerine prodüksiyonlar başladı; ama bu sefer de ekonomi çok iyi gitmemeye başladı. İnsanların alım gücü azaldı, savaş çıktı derken kendimize has bir distopyada yaşamaya başladık. Netflix içeriklerinde yukarıda bahsettiğim politikayı uygulayamamaya başladı. Kimi zaman projeler ertelendi, kimi zaman anlaşmalar değişti. Hal böyleyken ve rakip birçok platform da yükselişteyken abone kaybı yaşamaları, büyük bir şaşkınlık sebebi değil aslında.Gelelim konumuza.&nbsp;Ackman'ın yukarıda yaptığı açıklama aslında bu işin kilit noktası. "İleriye dönük, sağlam tahminler" yapabilmekten çıkmak demek, bu işin karlılığının sorgulanması demek. Komiktir ki bu kriz patlak verdiğinde rakip streaming şirketleri büyüyen bir trend gösteriyor. Ancak gelecek çok belirsiz. Çünkü pek çok köşe yazarının da bana katılacağı üzere, Netflix'in yaptığı büyük bir hata görünürde yok. İçerik kütüphanesi olmaktan, içerik üreticisi olmaya geçen bir şirket Netflix. <a fr-original-style="" href="https://apos.to/i/streaming-01-netflix" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor none medium; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Önceki yazımda da yazmıştım.</a> Teknoloji şirketi olarak yola çıkıp, eğlence şirketine dönüşme evresinden geçti. Şimdi ise ikisini dengelemeye çalışıyor. Ki zaten özüne baktığımızda Disney+&nbsp;da HBO Max&nbsp;de sadece prodüksiyon şirketi veya stüdyo olmanın çok da kârlı ve sürdürülebilir olmadığını fark eden çatı şirketler tarafından kuruldular. Milyonlarca dolar para bu yüzden bu işe döküldü. Bir de Wall Street&nbsp;ne görsün? Bir sabah ansızın güvenilen dağlara %35 oranında kar yağdı.<img src="https://images.aposto.com/2022/3/2/1650989779821.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="2.01" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable" width="550">Kaynak:&nbsp;World Top InvestorsŞifre meselesi.&nbsp;Netflix aynı zamanda hesap bilgileri paylaşımına da <a fr-original-style="" href="https://about.netflix.com/en/news/paying-to-share-netflix-outside-your-household" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor none medium; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">müdahale edeceğini duyurdu.</a> Açıkladıkları figürlere göre 100 milyon hane, şifre paylaşarak hesaplarını kullanıyor. Bu da takdir ederseniz ki çok büyük bir sayı.Şirket, önceleri bu konuda daha hafif bir tutum sergiliyordu. Bu şekilde Netflix'in daha fazla haneye gidiyor olmasından mutlu olduklarını dile getiriyorlardı. Daha önceleri de gündeme gelen bu konu, bu sefer abone kaybına karşı yapılan bir hamle olarak geldi. Öncelikle Güney Amerika'da bazı ülkelerde denenecek olan politika, sıkı bir denetimden çok "paket eklentileri" olarak sunuluyor. Güney Amerika'da modeli test ettikten sonra dünyanın diğer yerlerine de taşınması planlanıyor.Şimdi ne olacak?&nbsp;Kurulduğu günden beri platforma reklam almama politikası ile övünen Netflix kurucu ortağı Reed Hastings, şimdi reklamlı bir paket oluşturmayı düşündüklerini açıkladı. Hulu, Disney+&nbsp;gibi başka platformların da öne sürdüğü, Türkiye'de de Exxen'in sunduğu bir opsiyon olan AVOD&nbsp;opsiyonu gelirse belki reklam gelirleri ile içerik kalitesini ayarlayabilirler. Ancak bu noktada Netflix'in prestijli duruşundan bir şeyler eksilebilir. Bana kalırsa böyle bir model çok etkili bir pazarlama ile sunulmalı.Öte yandan böyle bir modele geçilmesi demek, ölmekte olan televizyon deneyimini sürdürmeye çalışmak demek. Zaten televizyondan kaçılmasının bir sebebi de katıksız ve bölünmeyen bir izleme deneyimi yakalamak, değil mi? Bir yerde zora düşüldüğünde tekrar eski bir modele dönüyor olmak da aslında Wall Street nezdinde bu işin kârlılığını belirsiz kılıyor.Yani aslında Netflix'in stoklarının düşmesi, sadece Netflix'i ve hissedarlarını ilgilendirmiyor. Reklam sektörü şu anda ne karar alınacağını merakla bekliyor. Çünkü reklamcılar için de düşmesiyle kalkmasıyla yaklaşık 220 milyon abone korkunç derecede yüksek bir sayı ve buradan dönecek reklam gelirleri dudak uçuklatacak ölçüde olur. Öte yandan burada devreye kişiye özel reklam algoritmaları da girebilir, bu da bambaşka bir tartışma konusu yaratabilir. Yani şu ana kadar Netflix'in sürdürdüğü erdemli, kurumsal persona büyük bir sallantıdan geçebilir.<img src="https://images.aposto.com/2022/3/2/1650989865656.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.91" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable" width="550">Kaynak:&nbsp;HeritageŞahsi kanaatim:Değişen bu dönemde Netflix inovatif bir çözüm bulabilirse pazarın baskın olarak lideri konumunu sürdürebilir. Pek çok platform var iken pazar lideri olmak artık biraz hayal gibi gözüküyor; ancak çok partili politik sistemler gibi tek başına karar alamayan, ama karar alınmasını etkileyen %40 oya sahip partiler gibi bir konumda olacağını tahmin ediyorum. Bu noktada Reed Hastings'in vizyonuna güveniyorum. Fakat o da yaşlanıyor ve dünyanın trendleri çok hızlı değişiyor. Belki şirkete daha taze bir nefes almak, böyle bir dönemde etkili bir strateji olabilir. Bilgelik ve yeni kuşağı tanıma ikilisi birlikte çalıştığında vizyoner işler çıkarabilirler.Öte yandan abonelik ücretlerinin artması, pek çok kişi tarafından tepki ile karşılandı. Bu kitleyi kaybetmemek adına reklamlı modeli sunmaları belki de en iyi strateji olabilir. Ancak bunu da tüketici davranışları üzerine uzman bir ekiple sürdürmeleri bence marka bütünlüğü açısından daha verimli olacaktır.

Show Business

Geçtiğimiz çarşamba Netflix'in hisselerinde yaşanan %35'lik düşüş üzerine bunun sadece Netflix'in başına gelen bir felaket mi, yoksa dijital sektörü için bir uyarı çanı mı oluğununu düşünüp duruyorum. Gelin beraber bakalım.

Streaming Sisteminde Uyarı Çanları: Netflix Hisseleri

Pandeminin hayatımıza girmesiyle sermaye birikimine odaklanan piyasa ekonomisinin, GameStop çılgınlığından Bitcoin rallisine kadar birçok sıra dışı piyasa aktivitesine yönelmesiyle artan risk iştahının diğer göstergesi de özel amaçlı satın alma şirketlerine (special purpose acquisition company – SPAC) olan rağbet sayılabilir. Refinitiv'in bu hafta yayımlanan bir raporuna göre, piyasalardaki artan coşkunun fevkalede olduğu 2021'in ilk çeyreğinde; küresel birleşme ve satın alma faaliyeti, geçen yılın ilk çeyreğine göre %94 artışla 1,3 trilyon dolara ulaştı. 1980 ilk çeyreğinin ve milenyum başındaki dot-com patlamasının yüksek seviyelerini bile aşan bu rakamın yanı sıra basketbol yıldızı Shaquille O'Neal ve tenisçi Serena Williams gibi ünlü isimler de SPAC’lerin hızla popülerleşmesinde yardımcı oldu. Bu yılki halka arz piyasasının %70’ini oluşturan SPAC’lerin piyasada ulaştığı boyutlar, akıllara balon oluşup oluşmadığına dair soru işaretlerini getirdi.&nbsp;<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">SPAC nedir? Salgınının ve sıfıra yakın faizlerin olduğu bu dönemde gösterdiği artışla dikkat çeken SPAC’ler, aslında 1980’li yıllarda ortaya çıktı ve “penny stock” olarak bilinen en düşük kaliteli hisse senetleriyle ilişkilendiriliyorlardı. "Açık çek şirketleri" olarak da bilinen SPAC'ler, herhangi bir ticari faaliyet göstermiyor ve sadece halka arzlarından elde ettikleri sermayeyle başka bir şirketi satın almak amacıyla kuruluyor. Halka arzından sonra yatırım yapacak bir şirket bulmak için genellikle iki yıl süresi olan SPAC’ler, bu süreçte doğru hedefi bulamazsa şirketi tasfiye ederek yatırımcılarına sermayelerini geri veriyor. </li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">SPAC-21: 2020'de 175'ten fazla SPAC halka açıldı ve 65 milyar dolar sermaye topladı. 2021'e hızlı başlayan şirketler ise bir işlem gününde 5’ten fazla birleşme ve satın alma anlaşmaları yapıyor ve analistler bu akışın yakın zamanda durmasını beklemiyor. Uzman yatırımcı Bill Ackman’dan sporculara ve Colin Kaepernick ve Jay-Z gibi ünlülere kadar birçok isim SPAC şirketi kurdu. Bloomberg’e göre 31 Mart itibarıyla, tüm SPAC'leri satın almak yaklaşık 81,4 milyar dolara oluyor. Yakın zamanlarda teknoloji girişimleri için ortak çalışma alanları sunan WeWork, SPAC şirketi BowX Acquisition ile anlaşarak borçlar dâhil 9 milyar dolar değerlemeyle halka açılmayı kabul etti. Tesla’nın rakibi elektrikli otomobil üreticisi Lucid Motors, SPAC şirketi Churchill Capital IV Corp ile 24 milyar dolarlık bir birleşmede halka açılacağını; çevrim içi broker eToro, bankacı Betsy Cohen tarafından kurulan bir SPAC ile halka açılmak üzere 10 milyar dolarlık bir işlem yapacağını duyurdu. 2021, General Electric'in uçak kiralama işini İrlanda merkezli rakibi AerCap'e satmaya yönelik 30 milyar dolarlık anlaşması ve Canadian Pacific'in yaklaşık 29 milyar dolarlık bir anlaşmayla Kansas City Southern'ı devralması da dâhil olmak üzere bir dizi mega anlaşmanın sağlanmasıyla rekor başlangıca imza atmış oldu. Türkiye’de de SPAC dalgası, geçtiğimiz ay İstanbul Portföy'ün Pre-Ipo Girişim Sermayesi Yatırım Fonu'nun kuruluşuna Sermaye Piyasası Kurulu tarafından izin verilmesiyle başlamış <a fr-original-style="" href="https://www.bloomberght.com/kuresel-piyasalari-saran-spac-icin-turkiye-de-ilk-adim-2276948" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">oldu</a>. </li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Balon:&nbsp;Latham&amp;Watkins'deki M&amp;A ortağı Farah O'Brien, piyasalardaki SPAC çılgınlığını "Umutsuzca bir ev bulmaya çalışan bir ton sermaye var ve piyasaların da dikkatli olduğunu söyleyemem.” şeklinde yorumluyor. Küresel özel sermaye anlaşması, geçen yılın aynı dönemine göre %116 artarak 2021’e güçlü başladı. Piyasalardaki bu ciddi artışın arka planı için UBS'ten Simona Maellare “Geçen yılın ilk yarısında birçok müşteri temkinli davrandı. Kaybedilen zamanı telafi etmeleri gerekiyor.” yorumunu yaparken hızlı şekilde yapılan bu anlaşmaların, anlaşma yapanların “en yüksek fiyatları ödemek zorunda kalmalarını” gerektirdiğini, hızlı şekilde yapılması için durum tespit raporlarının da hızlandırılması baskısını artırdığını belirtti. Ancak, "İkisini birleştirdiğinizde, patlayıcıdır. Çünkü, yüksek bir fiyat ödediğinizde, her şeyin plana göre gitmesi gerekiyor.” diyerek sonuçların ciddiyetini belirtti. Yatırım uzmanı Marc Cooper, faiz oranlarının %2 veya %3'ü aşması hâlinde "değerlemeler düşecek, para daha pahalı hâle gelecek ve bunların tümü birleşme ve satın almalar üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olacak" tahmininde <a fr-original-style="" href="https://fortune.com/2021/04/02/ma-activity-has-spiked-93-and-this-investment-bank-ceo-sees-a-big-back-half-of-2021/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bulunuyor</a>. &nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">SPAC balonu hakkındaki endişelerden biri ise piyasada sınırlı sayıda satın alınacak hedef şirket olmasına karşılık, bu şirketleri takip eden yüksek miktarda SPAC şirketi mevcut olması ve bu şirketlerin kurulmaya devam etmesi. SPAC'lerin artışı hakkında “Adı bilinen herkesin bir SPAC şirketi var” diyen William&amp;Mary’nin Ekonomi Profesörü Peter Atwater, “SPAC şirketleri 2021’de on milyarlarca dolar elde ederken bu yıl görülen rakamlar 2020 yılına kıyasla %2,000’in üzerinde bir yükselişe işaret ediyor.” diye de <a fr-original-style="" href="https://edition.cnn.com/2021/03/24/investing/premarket-stocks-trading/index.html" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ekliyor</a>. Bu ciddi artışın, SPAC şirketlerini henüz olgunlaşmamış ve büyüme beklentilerini karşılayamayacak şirketleri satın almaya ya da kârsız anlaşmalar yapmaya itmesi sonucunu doğurabileceği tahmin ediliyor. Bu bağlamda, Deloitte’un SPAC uzmanı Will Braeutigam “bu kadar fazla SPAC sponsoru aynı şirkete yatırım yaparken orada olduğunu sandığınız yukarı yönlü değeri elde edemeyebilirsiniz” ifadelerini kullanıyor. </li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Regülasyon?&nbsp;The&nbsp;Financial Times’ın haberine göre ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), son zamanlarda oldukça gelişen finansal faaliyet alanının&nbsp;düzenleyici incelemesini yoğunlaştırdı ve özel amaçlı halka arz şirketlerinin listelenmesinde yer alan gruplara bilgi talepleri gönderdi. 8 ay önce, SEC Başkanı Jay Clayton, halka arz pazarına daha fazla rekabet getirdiği için SPAC şirketlerinden övgüyle bahsetmiş ancak genellikle bu şirketlerin %20 hissesini ücretsiz olarak alan SPAC sponsorlarının aldığı ücretler konusunda daha şeffaf olması gerektiğini de ifadelerine eklemişti. SEC'nin soru sormaya başlamasının "sürpriz olmadığını" söyleyen Linklaters ortağı Doug Davison ayrıca, "Bu durum, söz konusu işlemlerin artmasından kaynaklanan ticaretin ve yatırımcılara yönelik açıklamaların incelenmesinin de artmasını beklediğim yeni sürecin bir başlangıcıdır."</li></ul>

Bill Ackman ile ilgili hikayeler