“Güzelsin sevgilim,ama çok yakından!”Cemal SüreyaBir epigrafla başlarsam büyüsü bozulur mu bilmediğimden, alenen bir anlatıyla girip büyü sökümü yapalım bu yazıya. Platon’un Şölen’ini okuyanlar anımsayacaktır. Meclisin konularından biri aşka, amme hizmeti olarak sevgiyi tartışmaya geldiğinde mühim bir hikaye paylaşılır kitapta. Başlangıçta yeryüzünde, dört kollu, dört bacaklı, çok –yahut yok–&nbsp; cinsiyetli, yusyuvarlak ve kamburlu; biri güneşten, öteki aydan doğmuş ve birleşmiş, yekpare varlıklar yaşarmış. Bizim hatırı sayılır bir vakittir insan dediğimiz varlığın, ilk taslağı. Tek bedende yaşayan bu ikili zatlar, gün gelip de bu yaradılıştan sıkılınca, tanrılara karşı bir isyan çıkarmak için örgütlenmeye başlamışlar. Sittin senedir hikmetine, kararına karşı çıkıldı mı çileden çıkan Zeus da –ölümlünün, ölümsüzün başına ne geldiyse bunun kibrinden geldi zaten– bu varlıkları orta yerlerinden ikiye bölmüş, salmış çayıra. İşte bundandır insan, bengidöngüde hep diğer yarısını arar dururmuş.Durduysanız, bıraktığınız yerden başlayın. Ben keza bakkala giderken de yarımdır, tepemdir, yanımdır bir parçalarımı ararım. Bulduklarımdan da bir ben daha yaparım.Velhasıl bu arayış, bir şimşek mızraklı ak sakallının lanetindendir, değildir; her güzelin, her çirkinin alnının belli ki yazısı. Zira insan, diğer yarısını bulamasa kendi yarısını aramakla lanetlenmiş (midir?).Geçen hafta, Aposto’dan Deniz “Bir tiyatro yazısı yazar mısın, hem masal var hem de yepyeni bir iş, dijital medya ile iç içe” diye aradı. Hayatımda hiç tiyatro yazısı yazmadım, &nbsp;pek haddim de olmaz. O yüzden bu yazı, girişten anlayabileceğiniz gibi başka bir bağlamdan, beni çocuk hayreti ve heyecanıyla ağzım açık –bazen de karşı locada beni izleyen arkadaşın dediği gibi “büyük bir ciddiyetle hiç tebessüm edemeden” koltuğa mıhlayan bir muazzam anlatının ve emeğin, bana dokunduğu yerlerle alakalı olacak.Çirkin, yönetmenliğini Bergama Tiyatro Festivali’nde tanışma fırsatı elde ettiğim sonra da yakından takip ettiğim fiziksel tiyatro çalışmaları yapan Güray Dinçol’un yönetmenliğinde, Firuze Engin’in tarihten beslenen modern bir efsun yazarı olduğunu bir kez daha kanıtlayan, şapka çıkarılacak Nihal Yalçın ve Onur Berk Arslanoğlu performanslarıyla olayı bambaşka bir boyuta taşıyan, hakikaten tarifi zor bir oyun; bir zamanlararası anlatı. Sohbetlerinden her daim keyif aldığım, bugüne ait zeitgeist mizaçlı ve marj dışına çıkan sanat öncülü işlerde sıkça karşımıza çıkan Yağmur Dolkun yapımcı koltuğunda; xtopia’dan Lalin Akalan ve Amir Ahmadoghlu oyunun sanat direktörleri. *Bütün ekip kostümünden ışığına, rejisinden koreografisine ve görsel sanatçılarına başımız üstünde ve kocaman alkışlara, daimi emeklerin karşılığını hak ediyor.*Yazının bir amacı da oyunu merak ettirmek olacağından, fragman ya da “hakkında” yazısı yazmaktansa birkaç ipucuna değinmeli. İpuçlarında gezinirken fonda Ahmet Kenan Bilgiç çalsa iyidir, oyunun müzikleri onun sevip özlediğimiz zihninden.Nihal Yalçın’ın can verdiği, lanetlenerek ölümsüzlüğe çarptırılmış “çirkin” Şiva karakteri, beni Tomris Uyar’ın kaleminden bir başka tatla okuduğum Şahmeran’a götürüyor. Firuze Engin’in bu hikayeden ilham almış olabileceği, tamamen kendi hayal gücümün kumarıdır. Zira oyunun yazım sürecinin uzun bir tarih araştırmasından geçtiğinine ve hem Mezopotamya hem de Avrupa masallarından esinlendiğine, oyunun ardından Hope Alkazar’da sohbet ettiğimiz Yağmur’dan aşinayım.“Kimileri vardır: hırs, sessizce, bir ırmak gibi akıp gider içlerinde; yüzeyden, dışarıdan bakıldığında çırpıntısız, usul görünüler. Ama en ufak bir taş atılmayagörsün.”(Ödeşmeler ve Şahmeran Hikayesi, Tomris Uyar)Hah işte o taş Şiva’ya daha küçücükken atılıyor. Ne imiş çirkinmiş, garipmiş, bir başka imiş diye. Fiziksel ötekiliği neticesinde garabet pozisyonunda ömür sürmesi gereken Şiva bu dışlanmaya dayanamayıp türlü güçleriyle huzursuzluklar çıkarmaya başladığında, grotesk sistem (Urmenler, ki bu da bana ifritleri çağrıştırdı) ona bir seçim hakkı sunuyor: Huzursuzluğu ve gücünü kötüye kullanmayı bırak, karşılığında ne istiyorsun?&nbsp;“Dünyanın en güzeli olmak.” Eyvallah, fakat Tanrıcılık oynama Şiva –halbuki adı Hinduizm’in yok edici Tanrısı– ölüme karışma ve gazabını insanlıktan uzak tut. Yoksa hem yeniden çirkin olursun, hem de bu bedende sonsuzluğa mahkum edilirsin.“Zaman, sonsuz bir sarmal yumağın ipidir. Ve ip, ucunu yumaktan dışarı ilk çıkardığı günden beri hep ama hep ileri doğru uzar. Onu geri saramayız. Yönünü değiştiremeyiz. Ne yaparsak yapalım zaman ipi hep ileri doğru uzar. Fakat ip bazen kopabilir. Geriye kalan iki uç hemen birbirine düğümlenir. Aradan kopan o parçada neler olup bittiğini hiç kimse bilemez. Çünkü o parça artık zamana ait değildir. O kadar yoktur ki, onun yokluğu bile hissedilmez. İşte bu bir lanettir.”Şiva amenna diyor demesine fakat bu seçimden sonrası William Blake’in “Arzularının yangınları içinde yürür insan” demesi misali ilerliyor. Aldığı güzellik karşısında sadece aşktan feragat edeceğinden… Ortalık yine aşktan yanıyor. Gerisi sizde.Bana zalim deme ey yüzü mahımAşıkınım perişanım tel telimCihan Şah(Ödeşmeler ve Şahmeran Hikayesi)Onur Berk A.’nın 8o dakika boyunca Şiva ile beraber lanetlenen bir tavuğu oynamadığı, tavuk olduğu gerçeği; seyirciyi bir masalın izleyicisi olmaktan çıkarıp, âlemin tepesinde uçup üstüne kuş misali konduran performansı hayretimi perçinledi. Burada tavuğun bir başka zanaatkarı olan Candan Seda Balaban’a da sevgiler. Keza Şiva’nın kostümünü de ben her sofraya giyerim. O ne güzel detaylar.Aşk uğruna atılan tüm gazap eylemlerine rağmen –ki burada rahmetli Tuncel Kurtiz’in sesi kulaklarımda Oscar Wilde’ın şu dizeleriyle çınlıyor: “Çünkü her insan öldürür sevdiğini, gene de ölmez insan.”– Çirkin’in bir ilginç sihri daha var. Hikayeden bir antagonist, ötekileştirelenin mağdur ya da mağrur olarak çıkageldiği bir bağlam ya da ahlak hikayesi çıkmıyor. En azından bende böyle işlemedi. Bir anlatının, sözcüklerin, masalların, maceraların ve pek tabii duyguların mahluk/insan diyarında ilelebet ne kadar büyük bir yaşam âbı olduğu, esas içgüdünün belki de anlatmak olduğu gıdıklandı. Ötekinin hikayesi.Son olarak benim için en yeni olan deneyim, dijital enstalasyondu ya da yanlış bir şey dememek adına tanıtımdan alıntılamak gerekirse “duvarlardaki etkileşimli görüntüler”… xtopia’nın tüm ekibine ve sanat yönetmeni Veli Kahraman’a sonsuz övgüler. İlaveten millî ışık maestrosu Cem Yılmazer’e tekrar sevgiler.Klasik ve modern sanat tarihi ve felsefesi okudum. Okuduklarımı da geçtim, bazen muhafazakar addedilecek kadar nostaljik bir tipim. Birçok disiplinin iyisi, anlamlısı eskilerde sanarım. Senelerdir sanat ve yazı dünyasıyla ne kadar iç içe olsam da giremediğim dijital sanat ve belki de ard felsefenin siftahını sonunda böylece yaptım. İki önemli nokta var birbirine bağlanan bu deneyimde. İlki, duvar enstalasyonlarının oyun ile hemhal olmuş olması, yani bütün bu dijital sanat eserleri, hikayenin önüne geçmiyor; gelenek ile devrim arasında (Benjamin’e sevgiler*) bir yoldaş görevi görüyor. Bir deneyim yaşıyorsunuz ve fakat sahnesi, oyuncusu, hikayesi, teknolojisiyle birsiniz. Yatay hiyerarşi… Bunu tüm kalemler için söylüyorum.“Kimileri kurmayı, kimileri yıkmayı sürdürecek, çünkü güneşin altında her şeyin kendi zamanı vardır, ama ne kurmaya ne de yıkmaya benzemeyen bir üçüncü güç doğmadıkça, bizler köle olmayı sürdüreceğiz.”Tam da bu noktada kendi gazabından, canını alıp uzaklaşan Sovyet şairi Mayakovski’nin “Sevinmek için Çok Erken” başlıklı şiiri geliyor nedense aklıma. Düzenlediğim “Yaratıcı Düşünce” atölyelerinin ilk oturumunda bir düşünce, fikir ya da eylem nasıl “yeni” olur, “yeni” bir şey anlatır daha önce söylenmemiş ya da “görülecek şeyler yaratmak” nedir, neye değerdir diye tartışıyoruz senelerdir. Ne yıkmaya ne kurmaya benzeyen o üçüncü gücün dijital sanatlar olarak süreğenleşebilecek olması ihtimalini düşünmek, beni geleneğe ve nostaljiye tutunan esaretimden kurtardı ve ülkede bu anlamda ileride daha neler neler yaratılabileceğine dair çok heyecanlandırdı.Kurtarılacak olan, şimdiki zamansa eğer, hazine geçmişin ve insanevlatlarının aşk ve gazap tarihinden esinlenen parçaları birleştiren Çirkin ekibini bir kez daha can-ı gönülden kutlarım.Ötekilere, Sevim Burak’tan sevgiyle.Unutmadan,çok güzelsiniz! “Bu dünyayı izleyenlere bir halt yok.açıkgözler için hiçbir sey yazmayacağım.Dünyalarını kaybetmişler için...Kendim için yazacağım. Erken bunamışlara,hayalperestlere, çok acıklılara bu dünyadangitmek üzere hazırlık yapanlara yazacağım.Yalnız aklını kaybetmişlerle bu dünyayıpaylaşacağım. Aşktan aklını oynatanlara,şizofrenlere, aşırı romantiklere ve aşırısadistlere. Delilere yazacağım...”<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Çirkin Süre: 80 dakika. Yaş Sınırı: +13Yazar: Firuze Engin Yönetmen: Güray Dinçol Oynayanlar: Nihal Yalçın, Onur Berk Arslanoğlu Yaratıcı Yapımcı: Yağmur Dolkun Sahne &amp; Yapım Tasarım: Veli Kahraman Immersive Sanat Direktörleri: Lalin Akalan, Amir Ahmadoghlu (xtopia) Yaratıcı Teknoloji Uzmanı: Çağatay Güçlü (xtopia) Görsel Sanatçılar: Amir Ahmadoghlu, Burak Dirgen (xtopia) Proje Koordinatörü: Esra Küçükşen (xtopia)Yapım: Dolkun Production Ortak Yapımcılar: Institute of Time, Betaland Audiovisual, xtopia, Comfortnoise Oyunun biletlerine <a fr-original-style="" href="https://www.hopealkazar.com/cirkin" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> ulaşabilirsiniz.

Aposto İstanbul

Anlatı tiyatrosu ile dijital enstalasyonu birleştiren "Çirkin", Anadolu masallarından ilham alan bir ihanet anlatısı; tarihten beslenen modern bir efsun hikayesi. 

Zamanlararası bir anlatı: Çirkin

Uluslararası marka değerlendirme kuruluşu&nbsp;Brand&nbsp;Finance, 2023 yılına ilişkin Türkiye'nin En Değerli Markaları&nbsp;- Turkey 100 çalışmasını tamamladı. Türkiye'nin en değerli 100 markasının toplam değeri 15,6 milyar dolar olarak belirtildi ve bu, geçen yılki 16 milyar dolarlık değerlenemeye çok yakın.Detaylar: Listede ilk sırayı 2 milyar dolarlık marka değeriyle Türk Hava Yolları&nbsp;aldı. 2018 yılından beri Türkiye'nin en değerli markası unvanını koruyan THY, bu başarıyı marka değerini önceki yıla kıyasla %26 artırarak sağladı.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İkinci sırada 1 milyar 500 milyon dolarla Arçelik geldi</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Üçüncülüğü 927 milyon dolarlık marka değeriyle Vestel aldı</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Garanti BBVA geçen yıla göre 3 sıra yükselerek, 767 milyon dolarlık değeriyle dördüncü sıraya yerleşti</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İş Bankası 736 milyon dolarla beşinci, BİM 589 milyon dolarla altıncı, Ziraat Bankası 560 milyon dolarla yedinci, Ford Otosan 543 milyon dolarla sekizinci, Turkcell&nbsp;532 milyon dolarla dokuzuncu, Akbank ise 490 milyon dolarla onuncu sırada yer aldı.</li></ul>Ek olarak:&nbsp;Şölen, Ege Profil&nbsp;ve Desa;&nbsp;listeye muhtelif iş kollarından dahil olan üç marka olarak öne çıktı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İlk 100'de yer alan markaların değerlerinde en yüksek oranda artış %153 ile Aktifbank, %101 ile Anadolu Isuzu'da gerçekleşti.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Söz konusu dönemde marka değerinde en yüksek düşüş oranı ise %64 ile Aytemiz'de oldu. Onu %61 ile Anadolu Sigorta, %56 ile Brisa izledi.</li></ul><figure fr-original-style="" style="margin: 0px 0px 1em; box-sizing: border-box;">Açıklamalar:&nbsp;Brand Finance Türkiye Direktörü Muhterem İlgüner, &nbsp;Türk lirasının ve markaların bizzat kendilerinin değer kazanmasıyla şirketlerin marka değerlerinin özlenen bir seyre kavuşabileceğini bildirdi.</figure><blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 180, 127); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 180, 127); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;"><section fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">"Şirketlerin marka değerinin artırılması, katma değerli üretim ve ihracat için özel ve kamu tüm tarafların eşgüdümlü hareket etmesi gerekiyor. 'Marka Türkiye' girişimleri de bu amaçla bütünleşik strateji ve politikalar üretme sürecini etkin kılacaktır."</section></blockquote>

Pareto BIST 100

Brand Finance'in 'Türkiye'nin En Değerli Markaları' araştırmasının 2023 sonuçları açıklandı

THY, 2018'den beri Türkiye'nin en değerli markası

<img src="https://images.aposto.com/2023/2/6/1679155246407.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.78" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Öneri programımız kapsamında iki arkadaşını bültenimize abone yapan herkese bir aylık MUBI üyeliği hediye ediyoruz. <a fr-original-style="" href="https://apos.to/n/bu-hafta-ne-izlesem" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Bu bağlantıdan</a> abone olduklarına emin olduktan sonra iki arkadaşınızın da bilgilerini flashland@outlook.com'a gönderin ve üyelik kazanın.23 Mart: 20. yüzyıl İran sinemasının en önemli figürlerinden Amir Naderi’nin 2011 tarihlisi <a fr-original-style="" href="https://mubi.com/tr/films/cut" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Kesik / Cut</a>, abisi yakuza tarafından öldürülen genç bir sinemacının hikâyesi.24 Mart: Son olarak Eat Your Catfish adlı ortak çalışmasını izlediğimiz Senem Tüzen’in ilk kısası <a fr-original-style="" href="https://mubi.com/tr/films/fareler" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Fareler</a>, Cihangir’de bir evi soyan iki hırsızı konu ediyor.25 Mart: Dört erkek kardeşiyle birlikte ekonomik güçlüklerin altında ezilen 40 yaşındaki Leyla’nın ailesini kurtarmak için yaptığı planı anlatan <a fr-original-style="" href="https://mubi.com/tr/films/leila-s-brothers" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Leyla’nın Kardeşleri / Baradaran-e Leila</a>, 2022 Cannes Film Festivali’nde FIPRESCI kazanan başarılı bir İran filmi.26 Mart: Thomas Vinterberg filmi <a fr-original-style="" href="https://mubi.com/tr/films/the-celebration" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Şölen / Festen</a>, 60. yaş günü kutlaması için ailesini bir araya toplayan ataerkil bir adamın etrafında şekillenen olaylar üzerine kurulu.27 Mart: Thomas Vinterberg’in bu hafta yayınlanan ikinci filmi <a fr-original-style="" href="https://mubi.com/tr/films/submarino" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Submarino</a>’ysa annelerinin cenazesi için bir araya gelen iki erkek kardeş üzerinden İskandinavya’nın karanlık yüzüne ayna tutuyor.28 Mart: Ruben Östlund’un Altın Palmiye’li ilk filmi (çünkü artık iki tane var) <a fr-original-style="" href="https://mubi.com/tr/films/the-square-2017" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Kare / The Square</a> gösterilecek.29 Mart: En son 19 Nisan 2021’de günün filmi olan Mehmet Sertan Ünver’in müzik belgeseli <a fr-original-style="" href="https://mubi.com/tr/films/blue-2017" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Blue</a>, bir kez daha öne çıkarılıyor.

Şölen ile ilgili hikayeler