Sosyal medya baronu Sude Belkıs'ı tanımadığını sanmıyorum. Ben yine de minik bir özet geçeyim: <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/belkis.tv/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">BelkısTV</a>'nin kurucusu, <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/afterwork.aep/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Afterwork</a>'ün kreatif işçilerinden biriyle Çocuk ve Genç Yetişkin Edebiyatı denince akla gelenleri konuşuyoruz bugün."Zamanın çıktıları" olarak ele alırken asla problemli bir bakış açısına sahip olmayan, çocukken tükettiklerini bugüne yansıtışına hayranlık duyduğum biri Sude. Benim tarafımdan bol&nbsp;"Bence de,"&nbsp;demeli bölümü dinlemek için çok fazla reklama ihtiyaç olmadığını sanıyorum.<a data-type="embed" fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/episode/4AyYGWTF2buSqONrxgguXq?si=66451eed57464f7c" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://embed.apos.to/assets/2022/6/2022-07-24T11:18:03.718Z.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="3.40" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a>Çocukken okuduklarımıza odaklanıp "Acaba yetişkin hâlimize neyi miras bıraktılar? Şu an bir çocuğa önerir miydik?" diye sorguladığımız bölümde üzerinde durduğumuz birkaç kitap ve dergi var:📓 Bir Genç Kızın Gizli Defteri&nbsp;— İpek Ongun 🍒 Yeşil Kiraz&nbsp;— Gülten Dayıoğlu 🍎 Twilight&nbsp;— Stephenie Meyer 💅 GoGirl, Trendy, Tempo🎧🎶 Nereden dinleyebilirsin?:&nbsp;Aposto mobil uygulaması,&nbsp;yepyeni bir dijital gazete ve dergi deneyimi için yayında. Sude Belkıs'la kaydettiğimiz ikinci bölümü dinlemek için uygulamayı <a fr-original-style="" href="https://link.aposto.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0by5jb20vY2xpY2s/c291cmNlPXdlYiZuZXdzbGV0dGVyPTVlMmUwZjEyZDM2MmMyMGJiOWM5NTE5MCZpc3N1ZT02MmIyZDE1OTVkMzc5MjAwMDYyMzgzMmEmc3Vic2NyaWJlcj11bmRlZmluZWQmdXJsPWh0dHBzJTI1M0ElMjUyRiUyNTJGYXBwcy5hcHBsZS5jb20lMjUyRnRyJTI1MkZhcHAlMjUyRmFwb3N0byUyNTJGaWQxNTA0MzI4NTMwJTI1M0ZsJTI1M0R0cg==" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> indirebilirsin. Sonrasında sayıyı ziyaret etmen yeterli.✏️ Editörün notu: İpek Ongun'un Bir Genç Kızın Gizli Defteri kitabını yakından okuduğum kuir feminist yazıya <a fr-original-style="" href="https://apos.to/s/60f81a34248e990006585552" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> ulaşabilirsin.

Piccolo

Sosyal medya baronu ve BelkısTV kurucusu Sude Belkıs'la Gülten Dayıoğlu, İpek Ongun ve Twilight üzerine konuşuyoruz.

Radyo Piccolo #2: Sude Belkıs

Karşılaştırmalı Edebiyat diplomama kavuşmaya beş kala,&nbsp;2017 yılında Çocuk ve Gençlik Edebiyatı eleştirisine iyice ilgi duymaya başladığım zamanlar, İpek Ongun'un çok-satan Bir Genç Kızın Gizli Defteri'ni ilk defa elime almış ve benzer dönemlerde bell hooks'tan şu sözleri okumuştum: "Çocuk edebiyatı, eleştirel bilincin geliştirilmesine yönelik feminist eğitim için çok önemli bir alandır çünkü inanç ve kimlikler bu süreçte hâlâ inşa edilmektedir."&nbsp;Şayet bunu kendime pusula alacak ve çocuk edebiyatı üretilerine bu gözden bakacaksam, "radikal" kaçabileceğini bilmekle birlikte, Harry Potter'ın yazarı J.K. Rowling'in transfobik açıklamalarını da göz önüne alarak bu iki yazarın çocuklarla okur-yazar ilişkisi kurmalarını güvenli bulamıyorum.İlk olarak 1990'da basılan Defter'in&nbsp;bendeki kopyası 103. baskıya ait. Son 20 yılda hayatımızda aktif olarak bulunan seri, ilk çıktığı zamanlarda "türünün tek örneği." Dolayısıyla Ongun, ebeveynleri yeni ayrılmış orta sınıf bir ailenin çocuğu Serra'nın maceralarını okuyucuyla paylaşmaya başladığında aslında Türkiye'de bir geleneği de başlatmış oluyor. Şimdiki gibi alternatiflerinin olmadığı bir türde uzun süre hâkimiyet kurmuş bir kitabı incelemek gerekmez mi?Mezuniyet projemin bir parçası olarak bu kitabı okurken 15 yaşındaki kurgusal bir karakterden feminist bilinç veya öğreti değil, bunları kaleme alan yazardan ona "akıl verecek" bir ebeveyn temsili veya herhangi bir sesi kaleme almasını bekledim — o sayfa, hiç gelmedi. "Ya ben bu seriyi daha küçükken okusaydım?" diye sordum kendime. Neleri içselleştirirdim kim bilir?<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">BASMAKALIP KARAKTERLER</h2>Defter'de okuduğumuz ikinci cümle "Sıska kızlara bayılan oğlanlardan nefret ediyorum!" oluyor. Serra, arkadaşlarını da kendine yönlendirdiği sıfatlar doğrultusunda betimliyor:&nbsp;"Toparlak Mehmet" ve "sıska Filiz'in ip gibi bacakları"yla çevrili etrafımız. "Zeka düzeyi oldukça düşük," kızlar, "her teneffüste tuvalete koşup kaküllerini tarıyor"lar.&nbsp;Bunların hepsi ana karakterimizi sinir ediyor: "Filiz’in oğlanları etrafına toplayıp kıkırdaması, yüksek sesle konuşması, oğlanların da onun peşinden gitmesi yalnız benim değil, Ayşegül gibi güzel bir kızın bile sinirine dokunuyor."Kitap boyunca kadın karakterler "süslüler," "rahatsız etmeyen süslüler" ve "kendi gibi olanlar" olarak gruplaştırılıyor. Tümay ve Zeynep adlı iki arkadaşı, "süslü kızlar" gibi olmadıkları için Serra tarafından övülüyorlar, özellikle de "tıpkı erkek çocukları gibi" olan Tümay bundan nasibini alıyor. Onda "kızların kırıtmaları" veya "alınganlıkları" yok, hem de sözleri kısa kesiyor — oley!Peki suçlu kim? Süslüler mi, dayatılan güzellik algısı mı? Toplumsal cinsiyet rollerine uyanlar mı, uymayanlar mı?<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">KATI GÜZELLİK ANLAYIŞI</h2>Serra, en büyük hayalini gerçekleştirip kilo vermeye başlayınca Defter bize nasılını söylemiyor. Yalnızca "Kilo vermişsin!" cümlesinin annesinden gelebilecek "en büyük iltifat" olduğunu öğreniyor ve karakterimizin bir şeyden mutsuzluk hissettiği zaman çözümü duygusal yemede bulduğunu fark ediyoruz. Ongun’un kalemi, "Kilo ver de sağlıklı veya sağlıksız olmuş, önemsiz!" algısını meşrulaştırmış olmuyor mu?Ana karakterimizin ilk olarak gözlüklerini bırakıp lens takmasıyla başlayan "ergenliğe geçiş töreni," Hemingway'in Indian Camp'indeki dönüş yolculuğuna denk düşen kuaför ziyaretiyle doruğa ulaşıyor. Başta "garip" hissetmesine rağmen yeni saç kesiminden sonra kendini "büyümüş" hissediyor. Önyargılı yaklaştığı "süslenme" meselesini sevmeye başlıyor ve bu esnada "Kadınlar bu kadar çeşitli ve değişik acılara her hafta nasıl katlanıyorlar?" diye soruyor.&nbsp;Peki Serra bunların bir tercih olabileceğinin farkında mı? "Genç bir kadın olmak," toplumun güzellik algısına uymak olarak kodlanmasaydı, bunları yapmak ister miydi? Serra Noyan, Austen'ın Catherine Morland'ı gibi büyümüyor — mizojinist bir toplumun arasına can simidi olmadan atılıyor. Ana karakterimiz artık çocukluğunu geride bıraktı ve şimdi feminist bilince sahip olmadan toplumsal cinsiyetle savaşacak. Daha da korkuncu, her dinamiği yeniden üretecek.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">BUNLARI İÇSELLEŞTİRMESEK Mİ?</h2>Ongun, ana karakterin ilgi veya hayallerini ev içi alanla kısıtlı bırakmıyor veya "yerini bilen bir kız çocuğu" imgesini yüceltmiyor. Aksine Serra ve annesinin diyaloglarında defalarca "kendi ayakları üzerinde durması gerektiği" meselesinin üzerinde duruluyor. Yine de bunlar Ongun'un eserinin önceki paragraflarda örneklendirilen içselleştirilmiş mizojini meseleleri konusunda sınıfta kaldığı gerçeğini değiştiremiyor. Defter'de tanıştığımız kadınlar diğer kadınları "süslü" oldukları için alaya alıyor, yalnızca örgü ördükleri veya birbirlerine tarif verdikleri için Serra tarafından "bir komedi"&nbsp;olarak betimleniyorlar. Alcott'un Küçük Kadınlar'da yaptığı gibi kadınlar ve ev içi hane temsil edilip kutlanmıyor.Kitaptaki yetişkin temsilleri, "biz erkekler belki böyle güzelleri sokakta görünce dönüp bakarız ama birlikte olmak istediğimiz, gerçekten sevebileceğimiz kızlar, kişilikleri olan kızlardır,"&nbsp;diyebiliyor.&nbsp;"Kişilikleri güzel olan, kafası çalışan, sevecen, insanın oturup konuşabileceği kızlar. Kısacası Serracığım, bir erkek gözüyle, sen dört dörtlük bir kızsın. Kişilikli bir güzelliğin var, inan bana," sözleriyle, kurgusal yetişkin bir erkek, belirleyici faktörün "bir erkek gözüyle" güzel olmak olduğunu kanıksatmış oluyor. Heteroseksist bir bakış açısı olması bir yana, "male gaze" yüceltiliyor ve kendini sevmek yine ve yeniden bir başkasının, direkt bir erkeğin algısına göre yeniden şekilleniyor.Bir Genç Kızın Gizli Defteri, bir zamanlar için "yeterli" kalmış, hatta etkili olduğu dönem için "yenilikçi"&nbsp;bir kitap sayılmış olabilir. Toplumsal cinsiyet bağlamında eleştirel bir gözle bakan bir okur olaraksa 2021'de büyüme çağında birine bu kitabı önermenin veya eksikliklerini görmezden gelmenin "Kendinle ilgili bu problemli düşünceleri içselleştirmeni istiyorum!" demekten bir farkı olduğunu düşünmüyorum.<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 0, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 0, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Kaynakça:&nbsp;hooks, bell. Feminizm Herkes İçindir: Tutkulu Politika. bgst Yayınları. Ongun, İpek. Bir Genç Kızın Gizli Defteri. Artemis Yayınları, 2017.</blockquote>Editörün notu: Bu araştırmanın tamamının yer aldığı makale veya sunuma ulaşmak istersen bana <a fr-original-style="" href="https://twitter.com/alaraetc" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> ulaşabilirsin.

İpek Ongun ile ilgili hikayeler